Doxing is nu strafbaar in Nederland, eerste zaak komt vandaag voor de rechter | Binnenland

Het was ergens in januari toen Huig Plug uit Katwijk, een van Nederlands bekendste complottheoretici, de naam, foto, adres en telefoonnummer van een officier van justitie op sociale media publiceerde. Voor Plug was het niet veel anders dan wat hij al jaren doet: mensen met namen beschuldigen van (vaak) onbewezen feiten en verzoeken om informatie over hen te verstrekken. Maar deze keer bleek het uniek: hij is de eerste persoon die voor de rechter verschijnt op verdenking van doxing, wat sinds 1 januari strafbaar is.

Op die datum werd een gloednieuwe wet van kracht die doxing strafbaar stelt, oftewel ‘het verzamelen of delen van de persoonlijke gegevens van iemand anders om die persoon te intimideren’. Dergelijke zaken werden tot nu toe vaak langs omslachtige weg vervolgd als smaad of belediging.

‘Doxing komt veel voor en heeft vaak een grote impact. Vooral als privégegevens op internet blijven staan. Slachtoffers kunnen bijvoorbeeld hun werk niet meer normaal doen of voelen zich thuis niet meer veilig”, zo omschrijft het kabinet de redenen om het strafbaar te stellen. Nadat adresgegevens van oud-minister Sigrid Kaag online waren gedeeld, verscheen er een demonstrant in En nadat zijn adres online was geplaatst, liet een kritische journalist in Groningen door corona-activisten een brandbom naar de voordeur gooien.

Doxing komt van de term ‘documenten laten vallen‘ (documenten publiceren) en zou zijn oorsprong hebben in de hackerwereld van de jaren negentig. Hackers hielden vervolgens documenten bij met persoonlijke informatie van vijanden. Het doel: mensen intimideren of schaden en hopen dat ze zullen stoppen met doen wat ze doen.

Plug is nu de eerste, maar zeker niet de laatste, die voor de rechter wordt gedaagd wegens doxing. Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie meldt dat er momenteel zeker vijf onderzoeken lopen in Nederland. De zaak tegen Plug is er één van. In het onderzoek naar de zogenoemde bangalijsten met seksuele beoordelingen van vrouwelijke studenten, die door en onder medestudenten in Utrecht zijn verspreid, wordt ook gekeken of de makers zich schuldig maken aan doxing. De studenten noteerden de namen, foto’s, adressen en telefoonnummers van de vrouwen op de lijst. Over de overige drie onderzoeken kunnen we nog niets zeggen, zegt de woordvoerder.

Advocaat Michael Berndsen, gespecialiseerd in onder meer cybercriminaliteit, volgde de ontwikkeling van de nieuwe wet. Hij stelde dat de wet ‘een leemte moet opvullen’. “Niet elke actie viel onder de bestaande wetgeving. De man met de fakkel voor het huis van Kaag werd veroordeeld, maar degene die het adres opgaf ging vrijuit.”

Tegelijkertijd is hij benieuwd waar de grenzen van de nieuwe wet liggen. “In de wet staat dat doxing strafbaar kan zijn als het ernstige overlast veroorzaakt. Maar wat doe je als een fan bijvoorbeeld een foto van Taylor Swift in de binnenstad van Amsterdam op sociale media plaatst? Ook dat levert voor haar overlast op, want Er zullen veel mensen komen. De fan zal waarschijnlijk niet vervolgd worden voor zoiets, maar strikt genomen zou dit al strafbaar kunnen zijn.”

Tijdens de behandeling van de wet in de Tweede Kamer heeft het Openbaar Ministerie aangegeven ongeveer 1.500 doxingzaken per jaar te verwachten. De maximale straf voor het misdrijf bedraagt ​​twee jaar gevangenisstraf of een boete van 22.500 euro. De maximale gevangenisstraf kan een derde hoger zijn als het misdrijf gericht is tegen bepaalde beroepsgroepen: politici, rechters, journalisten of zorgverleners.

Woensdag wordt de zaak tegen Plug tussentijds behandeld bij de rechtbank Rotterdam. Het Openbaar Ministerie is nog niet met een strafeis gekomen.