[ad_1]
De Amerikaanse politicus Benjamin Franklin stelde in de achttiende eeuw dat er in het leven maar twee dingen echt onvermijdelijk zijn: je gaat ooit dood, en tot die tijd moet je belasting betalen. Hoewel? Veel superrijke mensen slagen erin een van die twee zekerheden te trotseren, zegt Nobelprijswinnaar voor de economie Joseph Stiglitz.
Miljardairs zijn misschien niet onsterfelijk, maar ze weten hoe ze belastingen kunnen ontwijken, schrijft hij in een voorwoord bij nieuw uitgebreid onderzoek van het EU Tax Observatory. Deze onafhankelijke denktank, verbonden aan de Paris School of Economics, heeft met honderd onderzoekers uitgebreid in kaart gebracht hoe zij verder wil in de strijd tegen belastingontwijking en -ontduiking.
Goede stappen gezet
Er is nog zoveel ruimte voor verbetering dat de onderzoekers, en met hen Stiglitz, pleiten voor een nieuw soort vermogensbelasting. Door miljardairs jaarlijks 2 procent over hun bezittingen te laten betalen, zouden landen wereldwijd 250 miljard dollar ophalen. Geld dat volgens Stiglitz hard nodig is voor onderwijs, gezondheidszorg en klimaatverandering, met als bijkomend voordeel dat de ongelijkheid in de wereld zou afnemen.
Vooral op het gebied van belastingontduiking is de afgelopen tien jaar goede vooruitgang geboekt, zo blijkt uit het onderliggende onderzoek.
In tegenstelling tot ontduiking is dit strafbaar: bij ontduiking verbergt een belastingplichtige zijn bezittingen en geeft deze niet aan bij de Belastingdienst, bijvoorbeeld door deze op te slaan in een belastingparadijs. Landen als Bermuda of de Britse Maagdeneilanden schermden de bezittingen af van de belastingdienst in het land waar de persoon in kwestie woonde.
Het heeft minder zin om je te verstoppen
Maar sinds 2017 wisselen de belastingautoriteiten in meer dan honderd landen, waaronder die in veel belastingparadijzen, informatie uit over de bezittingen op bankrekeningen. Onderduiken heeft minder zin, de onderzoekers prijzen deze aanpak, en de ontduiking via belastingparadijzen is met een factor drie afgenomen ten opzichte van 2013.
Minder tevreden zijn de onderzoekers over de aanpak van belastingontwijking, het legaal overmaken van geld om zo maximaal gebruik te kunnen maken van mazen in de belastingwetgeving.
Wat hen opvalt: belastingontwijking door vermogende particulieren gebeurt steeds vaker in eigen land. Ze richten persoonlijke bedrijven op waarnaar ze vervolgens hun dividenden en andere inkomsten laten overmaken. Als gevolg hiervan zouden zij minder moeten betalen dan wanneer zij dat inkomen op hun persoonlijke rekening hadden gestort.
In Nederland betalen de rijken minder dan de niet-rijken
Duidelijk is dat rijke mensen in landen als Nederland, de VS en Frankrijk relatief veel minder belasting betalen dan mensen met een lager inkomen, zo blijkt uit de modellen van de onderzoekers. Voor Nederland verdienen miljardairs gemiddeld een effectief tarief van iets minder dan 20 procent van hun inkomen, terwijl de overgrote meerderheid van de Nederlanders zo’n 40 procent aan belastingen betaalt.
Om hier iets aan te doen pleiten zij voor een nieuwe vermogensbelasting voor de allerrijksten. In Europa, waar volgens het rapport 499 miljardairs zijn met een totaal vermogen van 2,4 biljoen dollar, zou dit jaarlijks 42 miljard euro aan belastinginkomsten opleveren.
De Tilburgse belastinghoogleraar Arjen Lejour vindt het tot op zekere hoogte een goed idee. “De reden dat dit soort vermogensbelasting tot nu toe niet heeft gewerkt en daarom niet wordt ingevoerd, is dat miljardairs hun vermogen simpelweg naar een ander land zouden verplaatsen”, zegt Lejour. “Door het wereldwijd te introduceren voorkom je dat, en het zou kunnen werken.”
Je vindt er ook de transparante miljardairs
Tegelijkertijd is het een ‘botte tool’, vindt hij. “Niet iedere miljardair heeft zijn best gedaan om zo min mogelijk belasting te betalen. Veel vermogende mensen zijn volledig open, transparant en hebben puur om fiscale redenen geen persoonlijke BV opgericht. Dat zie je ook bij zo’n belasting.”
Bovendien is het een nogal ambitieus voorstel. Om een mondiale minimumbelasting in te voeren moeten bijna alle landen op één lijn zitten over hoe zoiets te organiseren, terwijl rijke en minder rijke landen vaak heel verschillende belangen hebben. Al hebben ze onlangs laten zien dat dit theoretisch mogelijk is: ruim 140 landen zijn het onlangs een heel andere belastingmaatregel eens geworden, een minimumbelasting voor grote bedrijven.
Lees ook:
Op sluwe wijze vindt graanhandelaar Cargill opnieuw een route om belastingen te ontwijken, via Nederland
Cargill, een van de grootste en machtigste handelaren in voedsel en grondstoffen ter wereld, kan iets doen wat nieuwe wet- en regelgeving onmogelijk had moeten maken: belastingen ontwijken. En dit onder andere via Nederland.
[ad_2]
