[ad_1]
De vraag naar ruimte op het elektriciteitsnet groeit sneller dan de uitbreiding ervan. Er is een oplossing denkbaar: groen gas via bestaande leidingen.
Er bestaat een algemeen besef dat we de klimaatverandering een halt moeten toeroepen. Op de klimaatconferenties van Parijs 2015 en Dubai 2023 werd daarom onder meer afgesproken om de opwarming van de aarde te beperken en het gebruik van fossiele brandstoffen uit te faseren.
In Nederland wordt in het Nationaal Energiesysteemplan (NPE) op hoofdlijnen vastgelegd hoe de energietransitie in ons land vorm moet krijgen. De focus ligt vooral op het opwekken van wind- en zonne-energie. Om de ‘gebouwde omgeving’ te verwarmen wordt er naar gestreefd gebruik te maken van warmtepompen of warmtenetten.
Elektriciteitsnet vergrendeld
In lijn met de NPE zijn er de afgelopen jaren in hoog tempo windturbines en zonneparken gebouwd en zijn veel huizen inmiddels voorzien van zonnepanelen. De aanpassing van het elektriciteitsnet is achtergebleven. Hoewel de netbeheerders hun uiterste best doen en veel geld investeren, neemt de vraag naar elektriciteit sneller toe dan het aanbod. Als gevolg hiervan zit het elektriciteitsnet in een groot deel van Nederland inmiddels ‘op slot’.
De situatie op het elektriciteitsnet ziet er niet goed uit voor de toekomst. Door de populariteit van bijvoorbeeld elektrische auto’s, airconditioning en warmtepompen zal de vraag naar elektriciteit verder toenemen. Hoewel het toekomstige gebruik van thuisbatterijen en lokale energieopwekking deze situatie enigszins kunnen verlichten, zal dit niet wezenlijk veranderen.
Er is berekend dat in de toekomst op koude winterdagen de elektriciteitsvraag ongeveer tien keer zo groot zal zijn als het huidige verbruik. Het elektriciteitsnet zal in de nabije toekomst niet aan deze grote vraag kunnen voldoen. Het is dan ook zeker dat het Nederlandse elektriciteitsnet nog vele jaren ‘op slot’ zal blijven. Negatieve kijkers schilderen zelfs scenario’s waarin elektriciteit niet de hele dag beschikbaar zal zijn voor burgers.
Maakt gebruik van aardgasnetwerk
Hoe kan dit probleem worden opgelost? Eén van de opties is om naast het versterken van het elektriciteitsnet gebruik te maken van het bestaande aardgasnetwerk. Deze bevindt zich door heel Nederland en aardgasleidingen kunnen veel meer energie transporteren dan een even dikke stroomkabel. De plannen voor de stroomkabels omvatten een verdubbeling van de jaarlijkse investeringen in de nabije toekomst (van 4 miljard naar 8 miljard euro vanaf 2025). Daarnaast wil het kabinet organisatorische maatregelen nemen op het gebied van prioritering, congestiemanagement, vergunningverlening en klantflexibiliteit.
Maar ondanks de aanzienlijke investeringen groeit de vraag naar ruimte sneller dan de uitbreiding van het elektriciteitsnet. Het ligt dan ook voor de hand om de kans met het gasnetwerk te benutten. Uiteraard moet er wel duurzaam gas door deze leidingen stromen. Waterstofgas is hiervoor de beste kandidaat.
Momenteel zijn er op verschillende plekken waterstoffabrieken in aanbouw. Ook staan er diverse waterstoffabrieken klaar voor gebruik. Ook het importeren van groene waterstof behoort tot de mogelijkheden. De beschikbare waterstof is vooral bedoeld voor de grootste klant: de industrie.
Als waterstof in de toekomst ook beschikbaar komt voor de gebouwde omgeving, lost het een groot probleem op. Dat kan over een jaar of tien het geval zijn. Het grootste deel van ons gasnetwerk is hiervoor geschikt. Bij gebruik van een hybride warmtepomp wordt optimaal gebruik gemaakt van elektriciteit en gas.
Ons oprechte advies is dan ook: laat de gasaansluitingen in de gebouwde omgeving intact.
René Scheltes uit Drachten, lid van de projectgroep Duurzaam Noord van alumnivereniging Principia (Universiteit Twente). Deze groep ingenieurs probeert oplossingen te vinden voor vraagstukken als de energietransitie.
[ad_2]
