Song of the Dark Forest is ‘mooie les voor het ego’ voor vijf jonge choreografen

Voor de vijf choreografen van Lied van het donkere bos het werken aan de voorstelling was om meer dan één reden een uitdaging. Normaal gesproken werken Miller de Nobili, Diego Sinniger de Salas en YoY Performing Arts als drie choreografische entiteiten. Ze hebben hun eigen stijl – eigentijds met stedelijkinvloeden – waarbij ze hun eigen muziek kiezen. In hedendaagse dans zijn dit vaak elektronische soundtracks; sfeervolle klanksets waarbij ritme of melodie van ondergeschikt belang zijn.

In Lied van het donkere bos, dat vrijdag in première gaat bij het Scapino Ballet Rotterdam, stond de muziek al gezet: begeleid door het DoelenEnsemble zingt de Oekraïense bariton Andrii Ganchuk liederen van Russische componisten als Sjostakovitsj, Moessorgski en Tsjaikovski. Het verhaal, over een frontsoldaat die zweeft tussen leven en dood, is geregisseerd door Serge van Veggel. Hij bepaalde welke choreograaf met welke compositie moest werken.

De choreografen, allen winnaars van de Scapino Productieprijs, gingen de uitdaging aan om hun weg te vinden binnen alle lagen van de voorstelling, ook daar waar ze een stapje terug moesten doen. Alles moest besproken worden, al ging het alleen om de seconden waarin de muzikanten hun partituurblad moesten omdraaien.

Mediterrane soorten

Diego Sinniger de Salas, grijnzend: “Het was een grote nachtmerrie! Vooral als er een paar mediterrane types zijn die bij elk meningsverschil ontploffen. Of meteen schreeuwen dat hun kunst wordt vermoord.” Roberto Doveri van YoY giechelt.

Sinniger de Salas: “Maar uiteindelijk wil je alles zo goed mogelijk doen, dus je moet luisteren om samen iets te bereiken. Een mooie les voor het ego.” Doveri beaamt dit: “Als je denkt dat jouw ideeën altijd in de voorstelling terechtkomen, kun je niet samen creatief zijn. Je moet een verband vinden tussen drie verschillende choreografische stijlen.”

Zani zag hoe iedereen zijn eigen sleutel tot de muziek moest vinden, vanwege de complexiteit van de composities of het ontbreken van duidelijke composities signalen. “We lieten ons leiden door de zanger en de teksten. Maar niet altijd. Soms vond Serge het nodig dat de dans overeenkwam met de tekst, vaak konden we het abstracter maken.”

Miller bevestigt dat bariton Andrii Ganchuk als brug diende tussen verschillende visies en ego’s. Miller: “In eerste instantie hadden we allerlei gekke, creatieve ideeën voor hem. Toen dat volgens Serge (Van Veggel, regisseur) niet mogelijk was, wilden we niets meer met de zanger doen. Maar omdat Andrii heel open en letterlijk tastbaar is, konden we hem vaak in scènes betrekken.”

Emma Zani en Roberto Doveri van YoY Performing Arts vertrekken normaal gesproken van een beeld, waarna choreografie en compositie gelijktijdig worden gecreëerd, in een voortdurende dialoog van artistieke talen. Zani: “Heel anders dan hier.” Maria Chiara de’ Nobili: “Ook hier was de muziek heel dominant. Maar we streefden niet naar de perfecte puzzel, maar juist naar contrasten.”

‘Echte instrumenten’

Klassieke muziek is niet hun keuze, maar bepaalde aspecten ervan vinden ze wel aantrekkelijk. Miller de Nobili gebruikt vaak ambientmuziek van dezelfde componist. Alexander Miller: “Ik hou echt van echte instrumenten. Dat geluid bereik je niet met een computer. Maar ja, meestal is ons budget niet toereikend.”

Scène in de voorstelling ‘Lied van het Donkere Bos’.

Sinniger de Salas: “Voor hiphop kun je elk soort muziek gebruiken. Hiphop maakt steeds meer deel uit van de gevestigde danswereld en dus gelden dezelfde voorwaarden: goede muzikale dramaturgie, een bepaalde textuur.”

Sinniger de Salas is geen echte fan van klassieke zang, maar hij waardeert de rijke, multidisciplinaire aanpak van deze productie: “Ik ben zo moe van de hedendaagse dans op een leeg podium, met alleen een tafel en een stoel.” De’ Nobili krijgt “kippenvel” van de zang in dit werk. “Wij zijn op zoek naar die subtiele, meer menselijke verrijking.”

Lees ook
‘Er is geen ruimte voor medelijden met Van Manen, de choreograaf van Nederland’

Deze subtiliteit is des te wenselijker gezien de ernst van het oorlogsthema. Het idee voor de voorstelling ontstond na de Russische inval in Oekraïne. Nog geen drie weken geleden was er een explosie van geweld in Israël en de Gazastrook. De’ Nobili: “Het onderwerp ligt enorm gevoelig en complex, en aan die complexiteit willen we recht doen. Wij maken deze voorstelling vanuit een bevoorrechte positie. Wat weten we eigenlijk over oorlog? Dat beseffen wij heel goed.”