De prijs van olijfolie stijgt, maar daarmee ook het gesjoemel | Economie

Ook de verdrievoudiging van de olijfprijzen in de afgelopen vijf jaar is fraudeurs niet ontgaan. Zij zien lucratieve kansen, want het sjoemelen met olijfolie en het opzettelijk verkeerd etiketteren van olijfolieproducten lijkt dit jaar records te breken. Dat ontdekte de Britse krant The Guardian nadat ze in Brussel om berichtgeving had gevraagd.

Van de 182 fraudemeldingen met betrekking tot olijfolie die sinds begin 2023 zijn onderzocht, hadden er 54 betrekking op producten uit Italië, 41 uit Spanje en 39 uit Griekenland. De Italiaanse inspectiedienst treedt streng op tegen degenen die de nationale trots aantasten. Vorig jaar werd 380 ton aan olieproducten in beslag genomen, ter waarde van ruim 2 miljoen euro. Zeventien fraudeurs zijn aangeklaagd.

De Europese olijfolieproductie lijdt al jaren onder teleurstellende oogsten door extreem weer en klimaatverandering. In Spanje, een grote producent, kampen boeren met droogte en lange hittegolven van meer dan 40 graden.

Bovendien worden hun boomgaarden geplaagd door ziektes die door insecten worden verspreid. Tientallen jaren oude bomen moesten al worden gekapt en het duurt jaren voordat nieuwe bomen voldoende vrucht dragen. Voorlopige cijfers van de International Olive Council (IOC) voorspellen een daling van de wereldwijde productie dit jaar tot 2,4 miljoen ton olijven, of meer dan een kwart minder dan vijf jaar geleden.

Het aantal fraudemeldingen neemt dus bijna omgekeerd evenredig toe. Het gaat nu om vermoedens die door de lidstaten zelf zijn ingediend, zoals een door Duitsland gemeld geval van ‘misleidende etikettering van olijfolie uit Syrië, via Nederland’. Details over dit geval zijn niet bekend. Ook zijn er geen risico’s voor de volksgezondheid. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit kon hier gisteren niet op reageren.

Linda Birken van de online Italiaanse delicatessenzaak Mezzogiorno.org vermoedt dat met name grootproducenten de verleiding niet kunnen weerstaan ​​om te rommelen. “Daar heb je ook een grote installatie voor nodig. Kleine bedrijven hebben daar helemaal geen last van.”

Mezzogiorno koopt alleen olijfolie in van bekende Italiaanse familiebedrijven, waarvan de namen en uitgebreide verhalen ook op de website staan. Birken: “Ze werken echt op de traditionele, ouderwetse manier, misschien met moderne machines, maar gewoon netjes. Het is een stuk betrouwbaarder dan de flessen die je in de supermarkt koopt. We merken dat veel klanten dat ook zo zien, dus daar profiteren we van.”

Martijn van Wijk, eigenaar van olievlonstore.nl, heeft een soortgelijk verhaal over kwaliteitscontrole. Hij kreeg ooit grote hoeveelheden olijfolie uit Marokko aangeboden. “Blikken van vijf liter voor ongeveer 10 euro per liter. Dat is vrij goedkoop, maar het is lastig om te achterhalen waar het vandaan komt en of het niet verdund is. Dus nee, dat gaat niet gebeuren. Ik werk alleen met producenten die ik ken en die hun reputatie echt niet op het spel zetten.”

Volgens ingewijden vindt het grootste deel van de fraude plaats buiten de EU, op plekken waar geen toezicht of controle is.