Aanbieders van Buy now, pay later -diensten gaan leeftijdscontrole aanscherpen

Vier aanbieders van Nu kopen, later betalen-diensten (BNPL) gaan hun leeftijdscontrole aanscherpen. Dat meldt demissionair minister van Financiën Steven van Weyenberg (D66) woensdag in een brief aan de Tweede Kamer. Minderjarigen mogen geen gebruik maken van de diensten van BNPL, maar daar werd nauwelijks op gecontroleerd. Dat moet nu veranderen.

BNPL-aanbieders stellen klanten in staat om hun betaling uit te stellen. Als je een product bestelt bij een webshop, hoef je je geld pas achteraf te betalen – als blijkt dat je tevreden bent met je bestelling. In 2023 kozen jongeren onder de achttien jaar er bijna 600.000 keer voor om iets achteraf te betalen, blijkt uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM).

De vier aanbieders die voorheen gezamenlijk gedragscode – Klarna en Riverty, de grootste aanbieders, en Billink en in3 – hebben beloofd de juiste geboortedatum te verifiëren voor alle gebruikers. Voorheen gebeurde dit alleen als een transactie als risicovol werd beschouwd, bijvoorbeeld vanwege een hoog bedrag. Hierdoor was de leeftijdsbeperking eenvoudig te omzeilen.

De aanscherping van de gedragscode voor uitgestelde betalingen kwam na “dringend” aandringen van de betrokken ministeries, aldus de minister in een verklaring. antwoord op parlementaire vragen van GroenLinks-PvdA en ChristenUnie. “Het is goed dat de aanbieders ons onlangs hebben laten weten dat ze de handschoen hebben opgepakt”, schrijft Van Weyenberg.

Groeiende populariteit

Hoe de controle er in de praktijk uit gaat zien, moet nog blijken. De minister noemt als mogelijkheid de identificatietool iDIN, waarmee de leeftijd van een BNPL-gebruiker via de bankrekening kan worden gecontroleerd. Aanbieder in3 heeft leeftijdsverificatie via de iDIN-app al ingevoerd, aldus Van Weyenberg.

Er zijn al langer zorgen over de betaalmethode, die de laatste jaren snel aan populariteit heeft gewonnen. Het gemak waarmee een consument een bestelling bij BNPL afrondt, is zo groot dat er volgens de AFM ‘schuldgewenning’ kan ontstaan. Brancheverenigingen en incassobureaus zien dat met name jongeren in de verleiding komen om geld uit te geven dat ze niet hebben, wat soms resulteert in financiële problemen.

Iedereen die via een BNPL-aanbieder een aankoop heeft gedaan, heeft dertig dagen de tijd om te bedenken of het product bevalt. Als u de vervaldatum mist, worden er extra kosten in rekening gebracht. Als er dan nog steeds niet is betaald, wordt er een incassobureau ingeschakeld. Dat overkomt 6 procent van de late betalers, zo onderzocht de financiële toezichthouder.

In de Kamerbrief zegt de minister de zorgen over de risico’s die gepaard gaan met het gebruik van post-payment services te herkennen. “Via BNPL-betaaldiensten kunnen consumenten heel eenvoudig een product kopen en direct genieten van deze aankoop, zonder dat ze een negatieve associatie hebben met de betaling van deze aankoop.” Hij noemt het “ongewenst” dat schulden hierdoor worden genormaliseerd.

De AFM, die eerder forse kritiek uitte op de manier waarop de betaalmethode is ingericht, noemt de toezegging van BNPL-aanbieders om leeftijdscontrole serieus te nemen een “goede ontwikkeling”. “We zijn blij dat de minister zich hieraan heeft gecommitteerd”, zegt woordvoerder Yolanda Bieckmann. Ze benadrukt wel dat er “veel meer” BNPL-aanbieders zijn die niet zijn aangesloten bij de gedragscode.

Vanaf 2026 moeten BNPL-betaaldiensten voldoen aan de Europese richtlijn consumentenkrediet (CCD). Vanaf dat moment moeten ze zich ook houden aan bepaalde informatievereisten, zoals het duidelijk weergeven van de kosten bij het missen van betalingen. Ook moeten aanbieders een kredietcheck uitvoeren om problemen met schulden en overkreditering te voorkomen.

Omdat leeftijdscontrole niet onder die wet valt, wil het demissionaire kabinet hiervoor aanvullende regelgeving. De overheid onderzoekt daarom hoe leeftijdscontrole juridisch kan worden afgedwongen en komt na de zomer met meer informatie, zegt de minister. Tot die tijd roept de minister ook andere aanbieders van BNPL-betaaldiensten op om zich te committeren aan de regels van de gedragscode.

Delen





Stuur een e-mail naar de redactie