Oekraïners maken zware tijden door, maar blijven ook op de Spelen in Parijs strijdbaar | Buitenland

In het park La Vilette, waar het gigantische en bijna permanent feestende Franse Olympische supportershuis Club France (27 medailles in één week) is gehuisvest, ligt het eveneens indrukwekkende complex van Team NL (6 medailles), het voormalige Holland Huis. Dichtbij dat oranje feest staat een bescheidener maar zwaar bewaakt geelblauw gebouw: TeamUkraine, of beter ‘Volia’ zoals ze het zelf noemen.

“Volia is een typisch Oekraïens woord, het betekent zowel vrijheid als wilskracht, de wil om te winnen,” zegt Serhiy Bykov, die de delegatie leidt. En winnen moet nu vooral thuis gebeuren, want in het oosten van Oekraïne wordt momenteel hevig gevochten, voegt hij er meteen aan toe. Tegen Rusland, dat is uitgesloten van deelname aan de Spelen in Parijs.

Ondanks de schaduw van de oorlog worden hier ook medailles gevierd – op een meer ingetogen manier. Oekraïne kwam met een gedecimeerd team, maar won toch twee medailles. Te midden van mini-exposities over de Oekraïense cultuur, het Oekraïense eten en wat het land verder te bieden heeft, wordt aandacht besteed aan het verzet tegen de Russische aanvaller, maar ook aan al die Oekraïense atleten die de oorlog niet overleefden. Vijfhonderd sportfaciliteiten werden door de Russen vernietigd, waarvan er vijftien dienden als basis voor de Olympische federatie, aldus Bykov.

Ter illustratie: een deel van een tribune uit het stadion van Charkov is naar Parijs gebracht. Staande stoelen die door granaten zijn doorzeefd of beschadigd. Ernaast hangt een grote foto van gewichtheffer Andri Protsenko uit Cherson. Toen zijn trainingsruimte in puin lag, trainde hij buiten verder met een paal met autobanden eraan. “Hij is uit bezet gebied gevlucht om te kunnen trainen. Er zijn tientallen van zulke verhalen”, zegt Bykov. Gevolgd door een gepassioneerd: “Je kunt ons niet breken, dat hebben de Russen ook ontdekt toen ze dachten dat ze Kiev in een paar dagen konden veroveren. Zonder ons waren ze in Warschau geweest en misschien in Parijs.”

Anne Hidalgo herdacht donderdag ook de Oekraïense offers tijdens een ceremonie voor Oekraïense atleten. De burgemeester zegde een miljoen euro extra toe voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Dat Oekraïne in Parijs medeleven en in Frankrijk vaak extra applaus van de tribune krijgt, is ook een eerbetoon aan al die gevallen atleten. Net als in Nederland werken er behoorlijk wat atleten voor het leger, de politie of andere gespierde overheidsdiensten. Onder de duizenden Oekraïense burgers die omkwamen, waren 487 geregistreerde atleten, aldus het Nationaal Olympisch Comité van Oekraïne. En onder hen gewichtheffer Oleksandr Peljeshenko, die in 2016 deelnam aan de Spelen in Rio; de 11-jarige ritmische turnster Kateryna Dyachechenko, die omkwam bij de Russische beschieting van Marioepol. Ook Dmytro Sydoruk, een geliefde Oekraïense boogschutter en coach, schermer Fedir Yepifanov en Oleksandr Bilokon, de sterke man van het land en wereldkampioen powerliften.