Kamala Harris’ optreden bij het debat met Trump werd geprezen. Schiet ze daar iets mee op?

Wat de eerste vraag in het presidentiële debat ook is, Kamala Harris heeft haar antwoord al ingestudeerd. “Dus …,” begint ze aarzelend op dinsdag — zoals zenuwen vaak in haar stem sluipen aan het begin van een interview of toespraak. “Ik ben opgegroeid als een kind uit de middenklasse. En ik ben de enige persoon op dit podium die een plan heeft om de middenklasse en de werkende klasse van Amerika te verheffen.”

De vraag is: “Zijn Amerikanen beter af dan vier jaar geleden?” Maar vicepresident Harris (59) weet dat ze niet kan terugkijken op Joe Bidens economische beleid en inflatie als ze Donald Trump (78) in november wil verslaan. Ze moet twee dingen bereiken in dit debat. Haar tegenstander provoceren om zijn meest egocentrische, leugenachtige en incompetente kant te laten zien. En Amerikanen die niet hebben gestudeerd en zich benadeeld voelen ervan overtuigen dat het niet de rijkgeboren Trump is die hun man is, maar dat haar aanpak hun leven beter zal maken.

Harris slaagt briljant in haar aanvalsplan. Trump trapt in elke val die ze voor hem zet, verspreidt complottheorieën over immigranten die huisdieren eten en toont geen plannen voor de toekomst. Zelf komt ze competent over en deelt rake klappen uit over hoe extreem Trump is. Zelfs haar voorbedachte blikken, gebaren en lach zijn fataal voor de ex-president. Nooit eerder – van de Republikeinse tegenstanders in de voorverkiezingen en drie confrontaties met Hillary Clinton in 2016 tot Biden in 2020 en juni – is het iemand gelukt Trump zo van zijn stuk te brengen tijdens een debat in plaats van andersom.

Maar of Harris ook cruciale kiezers zal bereiken, is twijfelachtig in de gepolariseerde Verenigde Staten. Van de 67 miljoen mensen die het debat live bekijken, en vele anderen die fragmenten ervan volgen via sociale media, heeft slechts een klein percentage nog niet besloten hoe ze gaan stemmen. Dat zelfs Trump-loyalisten zoals Tesla-baas Elon Muskvoormalig kandidaat Robert Kennedy jr. en senator Lindsey Graham Als je toegeeft dat Harris het debat wint, betekent dat niet dat ze ook kiezers wint.

Hoewel een debat langdurige effecten kan hebben. Zeker nu Trump heeft aangekondigd dat hij haar niet meer durft te confronteren. Ook de steun van zangeres Taylor Swift, die honderdduizenden mensen op Instagram heeft doorklikken naar de overheidswebsite met informatie over hoe te stemmen, kan de rest van de campagne doorgaan. In de 24 uur na het debat haalt Harris ook $ 47 miljoen (42,5 miljoen euro) aan donaties op – een record.

Verbluffend spannend

Harris gaat direct na het debat op tournee in North Carolina. De voorheen conservatieve staat, waar de Democraten onder Joe Biden (81) alleen maar van konden dromen, staat plotseling op het spel. Haar campagneteam weet dat ze na het debat door moeten zetten: met nog meer, nog grotere bijeenkomsten, ‘onconventionele’ interviews en op economie gerichte campagnespots. De periode waarin haar biografie en goede stemming centraal, moet plaatsmaken voor meer visie en beleid. Haar aanhangers blijven benadrukken dat zij de “underdog” is in de strijd tegen de bekende Trump met zijn trouwe fanbase.

Het is verbazingwekkend hoe spannend deze Amerikaanse presidentsverkiezingen zijn. Nooit eerder in deze eeuw waren de kansen van de Republikein en de Democraat zo dicht bij elkaar in dit stadium van de race, berekend De New York Times vóór het debatVolgens CNN geldt dat zelfs voor de laatste zestig jaarTerwijl er onlangs verschillende verkiezingen nipt zijn gewonnen.

Ongeacht hoeveel de twee dominante partijen zijn veranderd in posities en kandidaten, het land van 337 miljoen inwoners blijft vrijwel gelijk verdeeld in Democraten en Republikeinen door het kiesstelsel en de tribale affiniteit met een van de twee partijen. Een kandidaat van de andere partij is niet langer een tegenstander met alternatieve ideeën, maar een aartsvijand die het land wil vernietigen. Een veroordeelde crimineel uit je eigen team is altijd beter dan een goede burger van de tegenstander.

Dit zorgt ervoor dat Harris-haters niet onder de indruk zijn dat de media Trump de verliezer noemen. Zijn argument dat hij het slachtoffer is van de bevooroordeelde debatmoderators van ABC vindt weerklank bij mensen die de mainstream tv-netwerken wantrouwen.

In de gelaagde democratie – waar kiesmannen aan elke staat worden toegewezen op basis van de de winnaar krijgt alles-principe – de uitslag in 43 van de 50 staten is ook al voorbestemd. Alleen de tientallen miljoenen kiezers in Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, North Carolina, Pennsylvania en Wisconsin doen ertoe. Staten met zeer verschillende demografische samenstellingen. Maar met één structureel risico voor de Democraten: met de komst van Trump, acht jaar geleden, verloor de partij veel blanke kiezers uit lagere sociale klassen. Nu dreigt dat ook te gebeuren met Afro-Amerikanen en Latino’s, met name mannen, onder wie economische zorgen overheersen.

Harris is misschien opgegroeid in de middenklasse en met immigrantenouders, maar ze heeft een meer linkse, elitaire reputatie dan Biden. Nu zoekt ze de middenweg, maar dat is niet voor iedereen geloofwaardig. Als Trump in één ding slaagt tijdens het debat, is het haar verantwoordelijk houden voor de economische omstandigheden en de hoge immigratie, waar Biden geen consistent beleid op nahoudt.

Rampenvariabelen

Harris’ energie en relatieve jeugd hebben Democraten hoop en hernieuwd momentum gegeven. Bidens diepe impopulariteit en leeftijd maakten het winnen van de verkiezingen bijna onmogelijk, zelfs vóór zijn dramatische debat met Trump. Nu is alles weer mogelijk. Maar na een opleving in peilingen en campagnegelden kort na de Democratische wissel in blessuretijd, is Harris’ opkomst eind augustus tot stilstand gekomen. De Democratische Conventie van drie weken geleden, waar ze zelf een krachtige toespraak hield en werd aanbeden door onder andere de Obama’s, had geen effect. De schaarse en beperkte peilingen Harris gaf direct na het debat geen duidelijke impuls.

Bovendien hebben opiniepeilers Trump altijd onderschat, zo vertelden verschillende experts NRCen bang zijn om dat opnieuw te doen. “Trumps ‘Amerikaanse rampvariabelen’ — criminaliteit, immigratie, inflatie en nationale veiligheid — spreken een groot deel van het electoraat aan,” zei opiniepeiler Don Levy van het Siena College Research Institute destijds.

Kiezers hebben nu te maken met de problemen waar ze Biden en Harris de schuld van geven: dure boodschappen, hoge huren en huizenprijzen, ontevredenheid over het grensbeleid. Terwijl hun herinneringen lijken te zijn vervaagd over het leven onder Trumps chaotische regering, de afschaffing van abortusrechten, de incompetentie en werkloosheid tijdens de COVID-19-pandemie en de bestorming van het Capitool omdat Trump weigerde de resultaten van de verkiezingen van 2020 te accepteren.

Daarom kan Harris geen overtuigend positief antwoord geven op de openingsvraag van het debat: of het met de Amerikanen beter gaat dan vier jaar geleden.

Ondanks haar ongetwijfeld succesvolle debatoptreden, dat talkshows blijft opwinden en virale fragmenten verspreidt, is het onzeker of het haar dichter bij de overwinning brengt. De campagne van Harris zal in de komende periode ook benadrukken dat een tweede termijn van Trump zeer waarschijnlijk is. Want hoe graag ze de kleine groep twijfelaars en zelfs Republikeinen ook wil overtuigen, belangrijker is de opkomst van minder gemotiveerde Democraten. Ze moeten niet, zoals ze acht jaar geleden met Clinton deden, er gemakzuchtig van uitgaan dat de strijd tegen Trump goed zal aflopen. Elke stem telt – in die handvol staten, welteverstaan.

Delen





Stuur een e-mail naar de redactie