[ad_1]
Twee teams van vier ruiters gaan op elkaar af op een zandduin in Astana, de hoofdstad van Kazachstan. Zodra ze elkaar bereiken, beginnen ze een gevecht met hun paarden om de controle over een leren tas te krijgen. Na ongeveer vijf minuten weet een van de ruiters zich te bevrijden uit de warboel met de tas. Hij gooit hem in een witte cirkel op de grond. Doelpunt, Kazachstan wint, 10.000 toeschouwers gaan los.
Kok par, een ruige maar populaire nomadische sport in Centraal-Azië die een kruising is tussen rugby en polo, maakt deel uit van de World Nomad Games, een evenement dat van 8 tot en met 13 september in Astana wordt gehouden. Meer dan 2.000 atleten uit 89 landen zullen deelnemen aan het evenement, dat 21 verschillende sporten omvat, waaronder jagen met roofvogels, worstelen met paarden en andere vechtsporten.
Politieke spanningen
De World Nomad Games zijn een viering van eeuwenoude tradities. Maar zo traditioneel als de sporten zijn, zo jong is het evenement zelf. De World Nomad Games werden voor het eerst gehouden in Kirgizië in 2014, onder leiding van de toenmalige president van het land, Almazbek Atambayev. Hij werkte samen met de VN-organisatie UNESCO.
Doel: behoud en popularisering van de nomadische cultuur van Centraal-Azië en versterking van politiek-economische relaties. Atambajev nam de Olympische Spelen, die in de negentiende eeuw nieuw leven werden ingeblazen door de Franse filantroop Pierre de Coubertin om de Europese politieke spanningen te verminderen, als voorbeeld.
Centraal-Azië heeft een geschiedenis van instabiliteit en conflict, ingeklemd tussen de supermachten Rusland en China, die de regio allebei als een invloedssfeer beschouwen. Met de Russische aanval op Oekraïne en de machtsovername door de Taliban in Afghanistan zijn de spanningen alleen maar toegenomen.
In Centraal-Azië vonden er recent botsingen plaats op de grens tussen Kirgizië en Tadzjikistan, en de relaties tussen Kirgizië en Oezbekistan zijn ook moeilijk. “De World Nomad Games kunnen een basis vormen voor samenkomst en het ontmijnen van spanningen”, zegt de Amerikaanse politicoloog Colleen Wood. Ze woonde jarenlang in Kirgizië en behaalde haar doctoraat over de geopolitieke situatie in Centraal-Azië. Een evenement als dit creëert een toegankelijke gelegenheid voor regionale leiders om elkaar te ontmoeten, zegt Wood.
De nomadenspelen hebben ook een economische betekenis. Centraal-Azië is een regio met enorme bergketens, grote steppen en woestijnen. De infrastructuur is slecht, wat reizen tussen landen moeilijk maakt. Zelfs directe vluchten zijn slechts in beperkte mate beschikbaar.
Volgens Wilder Alejandro Sanchez, verbonden aan het Center for Strategic & International Studies in Washington, is dit een rem op intraregionaal toerisme. “Het verkeer tussen de landen in Centraal-Azië bestaat voornamelijk uit zakenlieden en politici”, zegt hij. “Als lokale overheden een sterkere Centraal-Aziatische identiteit willen, moet er meer direct contact zijn tussen de volkeren. Dat creëer je met grote evenementen.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/12203309/data121641260-ef2e4b.jpg)
Borat en de VAR
De World Nomad Games zijn begonnen in Kirgizië en zijn nu een hulpmiddel voor Kazachstan om zichzelf te positioneren als een neutrale regionale macht. “Ze proberen heel hard om duidelijk te maken dat ze politiek gezien geen neef van Rusland zijn”, zegt politicoloog Woods.
Maar het land kampt nog steeds met een imagoprobleem, een gevolg van de film Borat uit 2006, die in 2020 een vervolg kreeg. In die komische films speelt acteur Sacha Baron Cohen een Kazachse man, Borat, die op onhandige wijze door de VS reist.
Kazachstan komt over als een extreem primitief land. De eerste film zorgde voor veel frustratie in Kazachstan en werd daar zelfs verboden. “Kazachstan werkt hard om het Borat-imago te veranderen,” zegt Woods. “De houding is nu: we vinden het prima dat mensen vanwege Borat naar Kazachstan komen, maar we willen ze verrassen met wat het land daadwerkelijk te bieden heeft.”
Tijdens de spelen lopen de spanningen op in onder andere Kok Boru en het paardenworstelen, in de finale tussen Kirgizië en Kazachstan. De strijd tussen deze landen wordt gezien als de Centraal-Aziatische versie van de klassieker tussen Real Madrid en FC Barcelona. In de finale van het paardenworstelen ontstaat een grote discussie over wie de winnaar is, waarbij de videoscheidsrechter een oplossing moet aandragen.
Boze Kirgiezen bestormen het kantoor van de videoscheidsrechter. Wanneer hij na veel wikken en wegen in het voordeel van Kirgizië beslist, komt de worstelaar uit Kazachstan boos klagen.
Hoewel het evenement bedoeld is om tradities in stand te houden, kiest de organisatie soms voor vernieuwing. Tot frustratie van de deelnemers. Zo wordt kok par traditioneel gespeeld met een onthoofd geitenkarkas. Om dierenrechtenorganisaties tegemoet te komen, is er nu voor het eerst gekozen voor de leren tas. “De atleten hebben laten weten dat ze daar niet blij mee zijn”, zegt Madina Urazmbetova, lid van de organisatie.
Ook op andere manieren wint de moderniteit terrein. Waar het evenement in 2014 op kleine schaal begon op de steppen van Kirgizië, is de commercialisering nu duidelijk zichtbaar langs de paardenrenbanen. Er zijn billboards van grote bedrijven als Turkish Airlines, telecomproviders en de Kazachse bank Halyk.
Ook in dit opzicht lijken de World Nomad Games steeds meer op de Olympische Spelen. “De World Nomad Games geven Centraal-Aziatische sporten legitimiteit, zoals westerse sporten die krijgen op de Olympische Spelen,” concludeert Woods. “Het laat zien hoe krachtig en interessant dit deel van de wereld is.”
[ad_2]
