Column | Gijzeling beste wapen

Wat je ook over Hamas kunt zeggen, het valt niet te ontkennen dat het een strategie heeft bedacht die even eenvoudig als ingenieus is om het Israël en alle weldenkende mensen over de hele wereld zo moeilijk mogelijk te maken: het gijzelen van enkele honderden burgers.

Het nemen van gijzelaars is het beste wapen dat Hamas in handen heeft. De Palestijnen hebben hiermee tijdens de Olympische Spelen van 1972 al de nodige ervaring opgedaan. Door gijzelaars te nemen kunnen ze druk uitoefenen op de publieke opinie en de vijand voor wanhopige dilemma’s stellen. Intussen, en dat is mooi meegenomen, wordt er verdeeldheid gezaaid onder de weldenkende mensen. Moeten die gegijzelde burgers worden opgeofferd voor een groter doel, de eliminatie van Hamas, of is die prijs veel te hoog?

Op een andere manier gevraagd: moeten chantage en afpersing niet noodzakelijkerwijs met een ferme weigering worden beantwoord? In ons hart denken we van wel, maar datzelfde hart begint onrustig te bonzen naarmate de deadline nadert die de gijzelaars al dan niet expliciet hebben genoemd. Hamas houdt die deadline slim vaag, maar de suggestie ligt als een geladen pistool op tafel: een verdere opmars van Israël in de Gazastrook zal tot de eerste executies leiden. Het zullen ongetwijfeld openbare executies zijn, waarbij gruwelijke videobeelden over de hele wereld worden uitgezonden. Met één of twee executies per dag kan Hamas de druk zo sterk opvoeren dat de publieke opinie wereldwijd vrijwel ontploft. Het zal één grote opinieoorlog worden tussen voor- en tegenstanders van een even gewelddadig antwoord.

In de dagelijkse praktijk zijn mensen vaak bereid toe te geven aan chantage. Of het nu uit angst is dat een vaak seksuele misstap werkelijkheid wordt, of uit angst dat een hacker er met belangrijke data vandoor gaat: mensen geven vaker toe dan weigeren, zo blijkt keer op keer.

Hoe dan ook, de keuze grenst bijna altijd aan het moreel onmogelijke. Kiezen tussen wat u dierbaar is – uw eer, uw dierbaren, uw land – en uw principe dat het kwaad niet beloond mag worden.

We zullen zien wat premier Netanyahu zal kiezen, maar het is duidelijk dat hij niet te benijden is. Moet hij kiezen voor een paar honderd burgers of voor zijn volk dat betere bescherming eist tegen Hamas, maar tegelijkertijd ook boos zal zijn als hij de gijzelaars opoffert? Dit is minstens zo onmogelijk als Sophie’s keuze in de gelijknamige roman van William Styron. Wat Netanyahu ook kiest, het zal alleen maar leiden tot nog meer antisemitisme op deze planeet. Als hij ervoor kiest om toe te geven, versterkt hij het misplaatste stereotype van de laffe Jood die niet in opstand durft te komen tegen zijn vijand – een vooroordeel dat nog steeds voorkomt in sommige bespiegelingen over de Tweede Wereldoorlog. Als hij de strijd genadeloos voortzet, zal hij in de ogen van die vijand het smerige monster zijn dat hij altijd is geweest. Antisemitisme zal er altijd zijn. Hierin zit een essentiële toevoeging, namelijk deze, opgeschreven in 1968 door Renate Rubinstein Vrij Nederland: “Het tegenovergestelde van Arabisch antisemitisme is de Israëlische minachting voor de Arabier. Wat mij betreft kan men daartussen een keuze maken, maar men mag het een niet ontkennen ten gunste van het ander.”