[ad_1]
De Europese gasopslagplaatsen zijn inmiddels vrijwel geheel vol. Europa heeft zich de afgelopen tijd krachtig voorbereid op de tweede winter zonder gas uit de pijpleidingen uit Rusland. Met 99 procent volle opslagplaatsen zijn de EU-doelstellingen overtroffen en is er een record behaald, zo meldde de branchevereniging van gasinfrastructuurbedrijven Gas Infrastructure Europe (GIE) eerder deze maand.
Er is zelfs zoveel aardgas geïmporteerd uit landen als Noorwegen, de VS en Algerije dat Europese energiebedrijven op zoek zijn naar extra opslag voor al dat gas – in Oekraïne, het land dat begin 2022 door Rusland werd aangevallen. Rusland werd vervolgens getroffen door sancties en als reactie hierop sloot de Russische president Vladimir Poetin de gaspijpleidingen naar Europa.
Dat Europa het nu grotendeels zonder Russisch aardgas kan stellen (vloeibaar Russisch gas komt nog steeds in een aantal Europese landen aan) is voor een belangrijk deel te danken aan zijn belangrijkste geopolitieke bondgenoot, de Verenigde Staten. Amerikaans vloeibaar aardgas (vloeibaar natuurlijk gaslng) is goed voor ongeveer de helft van het vloeibare gas dat Europa importeert gegevens van denktank Bruegel zien. Alleen aardgas uit Noorwegen overtreft de leveringen uit de VS.
De hausse aan Amerikaanse LNG-import heeft ook een prijs: Europa is voor zijn energie opnieuw afhankelijk geworden van een buitenlandse energiemacht – hoewel het deze keer een bondgenoot is. Bovendien is vloeibaar gas allesbehalve een schone vorm van energie.
Beide nadelen waren de afgelopen dagen volop in het nieuws. Zo zijn Europese energiebedrijven scherp in botsing gekomen met de belangrijke Amerikaanse LNG-leverancier Venture Global, aldus berichten Persbureau Reuters En zakelijke krant Financiële tijden vorig weekend. Het Britse Shell en BP, het Spaanse Repsol en het Italiaanse Edison beschuldigen de LNG-exporteur ervan zich niet te houden aan langetermijncontracten. Het LNG-bedrijf uit de Amerikaanse staat Virginia zou daarmee de energiezekerheid van Europa in gevaar brengen.
De bedrijven hebben hun klachten voorgelegd aan een speciale werkgroep van de EU en de VS voor energiezekerheid, de Taskforce voor energiezekerheid, opgericht kort na de Russische invasie van Oekraïne. Volgens de energiebedrijven gebruikt Venture Global een belangrijke LNG-terminal in de staat Louisiana niet als opslagplaats om langlopende contracten na te komen, maar om LNG te verkopen op de lucratieve dagmarkt, waar de prijzen vaak hoger zijn. Dit zou in strijd zijn met afspraken.
In een brief aan de werkgroep, waarin hoge Amerikaanse en EU-functionarissen zitting hebben, beschuldigt Shell Venture Global van “opportunistisch gedrag”. BP stelt in een aparte brief dat het gedrag van het Amerikaanse bedrijf ‘het vertrouwen in de betrouwbaarheid van Amerikaanse LNG-leveranciers heeft geschaad’. Shell en BP vragen Brussel en Washington om in te grijpen in het conflict.
Venture Global slaat meteen terug gepubliceerde brief naar dezelfde werkgroep. Europese energiebedrijven zouden betrokken zijn bij een “gecoördineerde campagne” om betere voorwaarden in hun langetermijncontracten te bedingen. Het Amerikaanse bedrijf noemt het feit dat zij zich hiervoor tot de EU- en Amerikaanse regeringen wenden ‘schandalig’.
De emissies stijgen
De LNG-contracten met Amerikaanse leveranciers hebben vaak een looptijd van vijftien tot twintig jaar. Hierdoor is Europa – midden in de energietransitie – voorlopig gebonden aan gas als energiebron. Bovendien sluit China de meeste langetermijncontracten voor LNG af met de VS en met andere LNG-producerende landen, zoals Qatar.
Amerikaans LNG, dat grotendeels uit schaliegas wordt gemaakt, is een groeiende bron van CO22Dat blijkt uit onderzoek van persbureau Reuters vorige week. Het persbureau keek naar emissiecijfers van LNG-producenten die aan de Amerikaanse overheid zijn gerapporteerd. De uitstoot van de zeven Amerikaanse LNG-fabrieken is sinds 2019 met 81 procent gestegen.
De komende vijf jaar zullen nog vijf fabrieken in gebruik worden genomen, waardoor de uitstoot naar verwachting zal stijgen van 17,6 naar ruim 45 ton CO2 per jaar. Volgens Reuters is dit ongeveer 2,5 procent van de huidige uitstoot van de Amerikaanse energiesector. Geen heel hoog percentage, maar de VS hebben beloofd de uitstoot te verminderen.
Lees ook
Raakt Europa nu verslaafd aan Amerikaans gas?
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/07/data103366763-5ff6d5.jpg)
Hoewel gas aanzienlijk minder vervuilend is dan steenkool, is het twijfelachtig of de hausse in de Amerikaanse LNG-export goed is voor het klimaat: de ruime beschikbaarheid van gas kan de transitie naar duurzame energie vertragen. Projecten om de uitstoot van Amerikaanse LNG-projecten op te vangen zijn inmiddels opgeschort, schrijft Reuters.
Het geopolitieke doel – Europa minder afhankelijk maken van Rusland – is in strijd met het klimaatbeleid van de Amerikaanse regering, zo gaf de Amerikaanse klimaatgezant John Kerry vorig jaar toe. Extra emissies door LNG zijn een ‘nadeel’, zei hij tegen Reuters. Gas kan tijdelijk een rol spelen in de energietransitie, zei Kerry eerder, op voorwaarde dat de uitstoot wordt opgevangen. Maar ook dat laatste lijkt nu niet te gebeuren.
[ad_2]
