LIVE | Hamas en Israël zeggen dat huidige wapenstilstand doorgaat | Buitenland

Het Israëlische leger heeft donderdag verklaard dat de huidige wapenstilstand doorgaat ‘in het ligt van de inspanningen van mediators om het proces van het vrijlaten van gijzelaars’. Hamas zei ook te hebben ingestemd met verlenging van de wapenstilstand met Israël. 

Een VN-onderzoekscommissie die oorlogsmisdaden aan beide kanten van het conflict tussen Israël en Hamas onderzoekt, roept Israël en getuigen op om bewijsmateriaal te leveren voor vermeend seksueel geweld door Hamas-strijders bij hun aanvallen van 7 oktober op Israël. Dat zei de voorzitter van de commissie, Navi Pillay, woensdag tegen persbureau Reuters.

Pillay zei dat ze eventueel verworven bewijsmateriaal zal doorgeven aan het Internationaal Strafhof, dat dan kan overgaan tot vervolging. Daarmee reageerde ze ook op eerdere kritiek van Israël en families van Israëlische gijzelaars dat de VN stilzitten. ,,De commissie heeft de taak dit te onderzoeken“, aldus Pillay. ,,Het is dus onmogelijk dat we dit niet zullen doen.”

Een grote uitdaging voor Pillay is echter dat Israël niet samenwerkt met de commissie, omdat die volgens de Israëli’s anti-Israëlische vooroordelen heeft. De Israëlische autoriteiten zijn een eigen onderzoek begonnen naar seksueel geweld tijdens de Hamas-aanvallen. Daarbij zou bewijsmateriaal naar voren zijn gekomen dat wijst op seksuele misdaden, zoals slachtoffers die ontkleed en verminkt werden aangetroffen. Hamas heeft de misbruiken ontkend.

De 18-koppige onderzoekscommissie van Pillay hoopt op Amerikaanse en Egyptische hulp om Israël ervan te overtuigen met het VN-onderzoek mee te werken. De VS heeft echter ook kritiek geuit op de commissie, net als Europese bondgenoten. De Westerse landen wijzen erop dat de onderzoeken van de VN-commissie geen einddatum hebben, wat ongebruikelijk is.

Israël en Hamas hebben nog geen overeenstemming bereikt over de lijst van gijzelaars die in de volgende ronde moeten worden vrijgelaten, melden Israëlische media. Het meningsverschil zou draaien om de samenstelling van de door Hamas verstrekte lijst, die op aandringen van Israël ook vrouwen en kinderen zou moeten bevatten.

De deadline voor het overdragen van de lijst is morgenochtend 07.00 uur lokale tijd. Het oorlogskabinet van de Israëlische regering moet voor die tijd beslissen of het staakt-het-vuren in de Gazastrook wordt voortgezet of ophoudt.

Volgens de Israëlische nationale publieke omroep Kan wil het oorlogskabinet ,,vóór 07.00 uur” (lokale tijd) van Hamas een ‘verbeterde lijst’ ontvangen van Israëlische gevangenen die vervolgens zullen worden vrijgelaten. Kan citeerde een Israëlische bron: ,,Als de huidige lijst om zeven uur ‘s ochtends niet veranderd is, hervatten we de gevechten.”

Israël heeft donderdag vroeg dertig Palestijnse gevangenen vrijgelaten, meldt de Israëlische gevangenisdienst. Het is de zesde vrijlating in het kader van een wapenstilstandsovereenkomst met de Palestijnse beweging Hamas. Conform dezelfde overeenkomst liet Hamas woensdagavond al veertien Israëlische gevangen vrij.

De Palestijnen zaten vast in Israël, de bezette Westelijke Jordaanoever en Jeruzalem, aldus de gevangenisdienst.

De vrijlating van de Palestijnen liet langer op zich wachten dan verwacht. Volgens Al Jazeera had dit te maken met gevechten tussen het Israëlische leger en Palestijnse militanten in de plaats Beitunia op de Westelijke Jordaanoever, waar een van de gevangenissen staat van waaruit gevangenen werden vrijgelaten.

Eerder op de dag werd de Nederlands-Israëlische Ofir Engel (18) vrijgelaten. 

De Verenigde Staten dringen er bij Israël op aan om de gevechtszone te verkleinen en te verduidelijken waar Palestijnse burgers veiligheid kunnen zoeken mocht het Israëlische leger zijn offensief uitbreiden naar het zuiden van Gaza. Dat zeiden woensdag functionarissen van de Amerikaanse regering.

Twee derde van de 2,3 miljoen inwoners van de Gazastrook is naar het zuiden gevlucht om het oorlogsgebied in het noorden te vermijden. De Israëlische operatie in het noorden kreeg forse internationale kritiek en de Amerikaanse president Joe Biden ligt in eigen land onder vuur om zijn vergaande steun aan Israël.

Volgens Israël bevinden de belangrijkste architecten van de Hamas-aanvallen op 7 oktober zich inmiddels in het zuiden. ,,Maar nu honderdduizenden burgers op verzoek van Israël naar het zuiden zijn gevlucht, zijn wij van mening dat Israël in zijn operationele planning rekening moet houden met de aanwezigheid van vele onschuldige burgers“, aldus een Amerikaanse regeringsfunctionaris. Dat betekent ook ,,het verkleinen van de gevechtszone en het verduidelijken van gebieden waar burgers hun toevlucht kunnen zoeken”.

Een andere Amerikaanse functionaris wees erop dat Israël ,,zich nog in de planningsfase voor het zuiden bevindt. We dringen er bij hen op aan zich te concentreren op hoogwaardige precisiedoelen en ervoor te zorgen dat ze achter specifieke locaties aan gaan in plaats van willekeurige aanvallen uit te voeren”.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken is aangekomen in Tel Aviv, vanwaar hij aan zijn derde reis door het Midden-Oosten begint sinds 7 oktober, melden Israëlische en Amerikaanse media.

Blinken zal er Israëlische leiders ontmoeten om verdere uitwisselingen van gijzelaars en gevangenen tussen Hamas en Israël te bespreken, evenals hoe de humanitaire hulp die Gaza binnenkomt kan worden uitgebreid. Volgens berichten zal Blinken ook aandringen op een langere wapenstilstand in de Gazastrook. Donderdagochtend vroeg loopt het tijdelijke bestand af en Israël en Hamas zijn het nog niet eens geworden over een verlenging.

Blinken zal tijdens deze reis ook de bezette Westelijke Jordaanoever en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) bezoeken, aldus het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.

Israël heeft bij de VN-Veiligheidsraad de oproep tot een permanent staakt-het-vuren in de Gaza-oorlog afgewezen. ,,Iedereen die een staakt-het-vuren steunt, steunt feitelijk het voortdurende terreurbewind van Hamas in Gaza”, zei de Israëlische VN-ambassadeur Gilad Erdan woensdag.

Israël kan zijn burgers volgens Erdan niet beschermen met een staakt-het-vuren omdat Hamas geen betrouwbare partner voor een vredesakkoord zou zijn. ,,Hamas heeft publiekelijk verklaard – jullie hebben het allemaal gezien – dat het de aanslag van 7 oktober keer op keer zal herhalen, totdat Israël er niet meer is”, aldus Erdan. ,,Zou u uw burgers verdedigen tegen zo’n duidelijke dreiging met een staakt-het-vuren?”

De Israëlische ambassadeur stelde dat er alleen een einde aan het geweld kan komen als Hamas al zijn gijzelaars en iedereen die betrokken was bij de aanval op Israël van 7 oktober overdraagt.

Bij de aanval van Hamas op Israël zijn volgens Israël 1200 mensen omgekomen. Bij de aanvallen die het Israëlische leger sindsdien op de Gazastrook heeft uitgevoerd zijn volgens de door Hamas gecontroleerde Palestijnse autoriteiten zeker 15.000 mensen omgekomen, terwijl ongeveer 7000 mensen nog vermist zijn.

Israël heeft bij de VN-Veiligheidsraad de oproep tot een permanent staakt-het-vuren in de Gaza-oorlog afgewezen. ,,Iedereen die een staakt-het-vuren steunt, steunt feitelijk het voortdurende terreurbewind van Hamas in Gaza”, zei de Israëlische VN-ambassadeur Gilad Erdan woensdag.

Israël kan zijn burgers volgens Erdan niet beschermen met een staakt-het-vuren omdat Hamas geen betrouwbare partner voor een vredesakkoord zou zijn. ,,Hamas heeft publiekelijk verklaard – jullie hebben het allemaal gezien – dat het de aanslag van 7 oktober keer op keer zal herhalen, totdat Israël er niet meer is”, aldus Erdan. ,,Zou u uw burgers verdedigen tegen zo’n duidelijke dreiging met een staakt-het-vuren?”

De Israëlische ambassadeur stelde dat er alleen een einde aan het geweld kan komen als Hamas al zijn gijzelaars en iedereen die betrokken was bij de aanval op Israël van 7 oktober overdraagt.

Op de Israëlische tv is een nieuwe foto van de bevrijde gijzelaars getoond. Ofir Engel zit links, met grijze Nike-trui. Volgens zijn opa is dit dezelfde trui als hij aanhad toen hij op 7 oktober werd ontvoerd. 

De tante van Ofir, Yael Engel, vierde de festiviteiten om de vrijlating bij de kibboets waar Ofir woont. Rechtstreeks op de Israëlische televisie werd Yael geïnterviewd terwijl vrienden en familie in juichen uitbarstten toen Ofirs gezicht in beeld verscheen. Later werd een vreugdevolle Yael gefilmd terwijl ze de kurk van de champagne open popte.

In gesprek met deze site begint Yael met het bedanken van de Nederlandse gemeenschap en overheid. ,,Ik ben zo blij. We zagen hem zojuist op de Israëlische televisie. We zagen hem lopen, maar we weten niet hoe het met hem gaat.”

Op Channel 12 worden de beelden van de vrijgelaten gijzelaars regelmatig herhaald en in slow motion uitgezonden. Daarbij is ook te zien dat Ofir naar een busje loopt en zelfs kort even glimlacht. Ze zijn nu in Egypte, laat Yael weten. ,,Wij kunnen nu weer ademen. We leefden twee maanden lang in een nachtmerrie.”

Yael: ,,Het is ongelofelijk. De opluchting na 54 dagen wachten is enorm. We hebben altijd hoop gehouden. Hij is een sterke jonge jongen en we geloofden altijd dat we hem weer terug zouden zien”, vertelt ze vanuit een drukke Kibboets. Zo’n tweehonderd mensen hebben zich bij de kibboets van Ofir verzameld om de vrijlating te volgen om vervolgens feest te vieren.

Ofirs vader werd woensdag nacht om 02.00 op de hoogte gebracht, waarna Yael alle vrienden en familie heeft uitgenodigd om de vrijlating rechtstreeks te volgen. Het is daarnaast de verjaardag van Ofirs vader. ,,Het was zo’n symbolische dag om na 54 dagen je kind terug te krijgen.”

Nira, de moeder van Ofirs vriendin heeft alles thuis meegemaakt. Ze laat weten dat Ofirs ouders hem opwachten. ,,Ik ben zo blij en opgewonden”, vertelt ze in een eerste reactie.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft contact met 25 mensen in Gaza met de Nederlandse nationaliteit of een verblijfsvergunning, meldt het departement woensdagavond. Dat zijn er elf meer dan vrijdag. Volgens het ministerie zijn er de afgelopen periode nieuwe mensen in beeld gekomen. ,,We spannen ons ervoor in dat deze mensen Gaza zo snel mogelijk kunnen verlaten.”

Sinds 2 november hebben 27 mensen met wie Buitenlandse Zaken contact had Gaza verlaten. Het gaat om mensen met de Nederlandse nationaliteit, Nederlandse verblijfspapieren of ‘hun eventuele kerngezinsleden’. Zij zijn ondersteund door de Nederlandse ambassade in Egypte en vanuit daar doorgereisd naar Nederland. De eerste vlucht met Nederlanders uit Gaza kwam op 4 november aan op vliegbasis Eindhoven.

Op de Israëlische tv zijn de eerste beelden van Ofir en zijn mede-gijzelaars verschenen. 

Ofirs opa Jucha Engel heeft op de Israëlische tv eerste beelden gezien van zijn kleinzoon, nadat hij is vrijgelaten. Daarop is te zien dat hij dezelfde kleding draagt als op de dag van zijn ontvoering. Hoe het met Ofir gaat weet Jucha nog niet. ,,Maar hij liep zelf. Ik denk dat het goed gaat”, zegt hij in tv-programma Op1. Ook tegen deze site laat hij weten dolblij te zijn. ,,Het eerste wat ik doe is hem een dikke zoen geven.”

Jucha is nu in het ziekenhuis in Tel Aviv waar Ofir over een paar uur wordt verwacht. Ofirs ouders zijn naar hem onderweg, en zien hem als eerste. In het ziekenhuis kan hij een paar dagen blijven, en wordt hij medisch onderzocht. 

Of het Nederlandse paspoort dat Ofir na zijn ontvoering heeft gekregen heeft geholpen, dat weet Jucha niet. Er zijn afgelopen 54 dagen veel gesprekken gevoerd, onder meer met het ministerie van Buitenlandse Zaken in Nederland, en de ambassades van Qatar, Israël en Nederland in Israël. 

‘Zeer dankbaar en opgelucht om te kunnen melden dat de Nederlandse Ofir Engel bij de groep gegijzelden zit die vandaag in Gaza is vrijgelaten’, schrijft minister Hanke Bruins Slot van Buitenlandse Zaken op X. ‘We hebben ons hier de afgelopen weken via alle diplomatieke wegen voor ingespannen.’

‘Ik ben dankbaar dat hij nu in veiligheid is, terug bij familie en vrienden. Dit neemt niet weg dat nog steeds tientallen onschuldige mensen worden gegijzeld door Hamas, dat is verschrikkelijk. Wij blijven voortdurend oproepen tot hun onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating.’

‘Voor de gegijzelden die nu vrij zijn gelaten, waaronder Ofir Engel, heeft Nederland grote waardering voor de inspanningen van internationale partners. In het bijzonder gaat onze dank uit naar Qatar, maar ook naar de VS, Egypte en Israël.’

En ook demissionair premier Rutte dankt de bondgenoten.

De 18-jarige Nederlandse Israëliër Ofir Engel, die op 7 oktober werd gegijzeld door terroristen van Hamas, is woensdagavond na 54 dagen vrijgelaten. Engel, die zowel een Israëlisch als Nederlands paspoort heeft, maakte deel uit van een groep van tien vrijgelaten gegijzelden. Hij was de enige Nederlander die vastzat. Hij werd na zijn ontvoering versneld genaturaliseerd, in de hoop dat dat zou helpen bij een snelle vrijlating. 

Engel is door Hamas aan het Rode Kruis overgedragen om de Egyptische grens over te steken bij de grensovergang bij Rafah. De groep wordt vervolgens overgedragen aan Israël en zal dan naar een ziekenhuis in Israël gaan, waar Ofir wordt verenigd met familieleden.

Lees hier de eerste reactie van zijn dolgelukkige familie: Nederlander Ofir Engel (18) na 54 dagen vrijgelaten door Hamas: ‘We zijn heel blij en heel enthousiast’

Ook Ofirs 16-jarige buurjongen zou zijn vrijgelaten. Zijn schoonvader is nog steeds in Gaza, aldus het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI).

Eerder op de dag werden ook twee Russische gijzelaars vrijgelaten. Dit zijn de foto’s van de twaalf gijzelaars die zijn vrijgekomen:

Hamas heeft twaalf Israëlische gijzelaars vrijgelaten. Dat laat de terroristische organisatie weten. Daarnaast zijn vier Thaise migranten vrijgelaten. Om wie het gaat is nog niet bekendgemaakt. 

Het is vrij laat op de avond voor een gevangenenruil. Afgelopen dagen gebeurde het eerder op de avond. Volgens Israëlische media waren er ‘technische problemen‘ bij de vrijlating van de gijzelaars. Er werd niet uitgelegd wat dat precies betekende. 

Het is vooralsnog de laatste groep gijzelaars die vrij komt. Morgenochtend om 06.00 uur loopt het bestand tussen Israël en Hamas af. Er wordt nog onderhandeld over verlenging van het staakt-het-vuren. Volgens Israël heeft Hamas nog genoeg vrouwen, kinderen en ouderen gevangen voor verlenging van het bestand met twee en misschien zelfs drie dagen. Ook zaten er vanmorgen nog vier 18- en 19-jarigen vast.

De gevangenenruil van woensdag tussen Israël en Hamas heeft vertraging opgelopen, schrijft de Israëlische krant Haaretz. Bronnen hebben tegen die krant gezegd dat er ‘technische problemen‘ zijn, maar dat ze verwachten dat die worden opgelost.

Woensdag werden al twee Russische gijzelaars door Hamas vrijgelaten, maar er moeten nog meer mensen volgen. De Islamitische Jihad zei ook gijzelaars te hebben overgedragen aan het Rode Kruis, maar het is niet duidelijk om hoeveel personen het gaat en waar die mensen zich nu bevinden. Ook moeten er nog Palestijnse gevangenen worden vrijgelaten door Israël.

Zaterdag maakte Israëlische media ook melding van een kleine vertraging door technische problemen, maar even later zei Hamas de hele gevangenenruil uit te stellen omdat Israël zich niet aan de afspraken zou houden. Na een paar uur bemiddelen kon de uitwisseling van gijzelaars en gevangenen toen toch doorgaan.

Het tijdelijke bestand tussen Israël en Hamas loopt morgenochtend om 06.00 uur Nederlandse tijd af. Er zou nog steeds druk worden onderhandeld over een verlenging van de gevechtspauze zodat er meer mensen kunnen worden vrijgelaten, maar de partijen zijn er nog niet uit.

Israëlische troepen hebben drie gewapende mannen in de Gazastrook gedood omdat zij het tijdelijke bestand zouden hebben geschonden, schrijft de nieuwssite The Times of Israel. Woordvoerder Daniel Hagari van de Israëlische krijgsmacht zegt dat de Palestijnen een ‘bedreiging’ voor de troepen vormden.

Sinds vrijdag een tijdelijke gevechtspauze inging, hebben Israël en Hamas in principe de wapens neergelegd. Volgens Hagari blijven de Israëliërs optreden tegen dreigingen. Op de eerste dag kwamen twee Palestijnen om die naar het noorden wilden trekken, tegen de instructies van de Israëliërs in. Hamas zei toen dat Israël het bestand had geschonden.

Twee gijzelaars die vanavond zijn vrijgelaten, zijn terug op Israëlisch grondgebied. Dat zegt het Israëlische leger. Het gaat om twee vrouwen van Russisch-Israëlische afkomst. Ze zijn 50 en 73 jaar oud. 

Hamas heeft een video gedeeld van de vrijlating van twee vrouwen. Zij zouden bij de grens tussen Gaza en Egypte, bij Rafah, zijn overgedragen aan het Internationale Rode Kruis.

De vrijlating van de Russische gijzelaars staat los van de tien mensen die Hamas eerder vandaag beloofde vrij te laten. Voor zover bekend heeft die overdracht nog niet plaatsgevonden. 

De gewapende tak van Hamas, Islamitische Jihad, zegt dat het opnieuw gijzelaars heeft overgedragen aan Israël. Hoeveel precies is niet bekendgemaakt. Volgens de deal die is gesloten met Israël zouden deze vandaag tien gijzelaars vrijgelaten, in ruil voor dertig Palestijnen die vastgehouden worden in Israël.