LIVE | Verpleegster (41) die medegijzelaars verzorgde in Gaza slaakt noodkreet: ‘Sommigen hebben niet lang meer te leven’ | Buitenland

Israël heeft zondagavond luchtaanvallen uitgevoerd in de buurt van de Syrische hoofdstad Damascus, zo heeft het Syrische staatspersbureau SANA gemeld. ,,Onze luchtverdediging schoot een aantal raketten neer terwijl anderen beperkte schade veroorzaakten.”

Een correspondent van persbureau AFP berichtte over zware explosies in de buitenwijken van Damascus. Volgens de in het Verenigd Koninkrijk gevestigde mensenrechtenorganisatie Syrische Observatorium voor de Mensenrechten waren de aanvallen gericht op ‘Hezbollah-locaties’ in de wijk Sayeda Zeinab en in de buurt van de luchthaven van Damascus.

Het Israëlische leger weigerde commentaar te geven op het incident, maar zei afzonderlijk dat er zondagavond vanuit Libanon werd geschoten richting Noord-Israël. ,,Het leger beantwoordde dit door zich op de bron van de schoten te richten. Eerder op de dag hadden we een terroristencel van Hezbollah getroffen”, aldus het Israëlische leger in een verklaring.

De Israëlische gijzelaars die nog steeds worden vastgehouden in de Gazastrook verkeren in ‘onmogelijke omstandigheden’. Dat schrijft de 41-jarige Nili Margalit, verpleegster en ex-gijzelaar, in een brief aan het Israëlische oorlogskabinet. Nili benadrukt dat verschillende gijzelaars met ernstige gezondheidsproblemen kampen. ,,Sommigen onder hebben niet lang meer te leven”, klinkt het.

Nili Margalit en haar vader werden op 7 oktober ontvoerd door Hamas in Nir Oz, op enkele kilometers van de Gazastrook. De terreurgroep richtte die dag een waar bloedbad aan in de Israëlische kibboets. Zeker 35 inwoners werden vermoord, tientallen anderen werden door de terroristen meegenomen naar Gaza. Op 30 november werd Nili vrijgelaten als deel van de ruildeal tussen Hamas en Israël. Een dag later kreeg de vrouw te horen dat haar vader overleden was.

In een brief aan het oorlogskabinet, die verschillende mediabronnen konden inkijken, vertelt Nili nu hoe chaotisch het er tijdens haar gevangenschap aan toe ging. De Israëlische vrouw werd samen met een tiental andere gijzelaars – onder wie ook mensen met een leeftijd van 75 jaar en ouder – vastgehouden in het complexe tunnelnetwerk van Hamas. ,,We verkeerden in onmogelijke omstandigheden”, schrijft ze.

De 41-jarige verpleegster probeerde tijdens haar gevangenschap te helpen waar nodig. Hoewel Nili na twee maanden werd vrijgelaten, hadden de meesten van haar medegijzelaars minder geluk. In de brief benadrukt ze dat verschillenden onder hen ernstige gezondheidsproblemen hebben, waaronder hartaandoeningen en nierfalen.

De grimmige omstandigheden in de tunnels maken de situatie volgens Nili alleen maar erger. ,,We zaten onder de grond, hadden weinig zuurstof en elektriciteit. Soms zaten we dagenlang in het donker”, schrijft ze. ,,We kregen alleen het eenvoudigste voedsel: rijst of pita, één of twee keer per dag.”

Door het gebrek aan hygiëne hebben heel wat gijzelaars ook maagproblemen, klinkt het. In de brief waarschuwt Nili dat verschillende gijzelaars die op dit moment nog vastzitten het niet meer lang zullen volhouden. ,,Ze leven in geleende tijd”, zegt ze.

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft Hamasstrijders opgeroepen hun wapens neer te leggen en de strijd te staken. ,,Ik zeg tegen de terroristen van Hamas: het is afgelopen”, zei Netanyahu. ,,Sterf niet voor Sinwar. Geef je nu over.” Met Sinwar verwijst hij naar Yahya Sinwar, de leider van Hamas in de Gazastrook.

Volgens Netanyahu hebben de afgelopen dagen ‘tientallen terroristen van Hamas’ zich overgegeven aan Israëlische troepen. Hij stelt dat hoewel de oorlog nog gaande is, het einde van Hamas nadert.

Sinds de start van de oorlog tussen Israël en Hamas zijn bijna 18.000 Palestijnen omgekomen. Aan Israëlische zijde vielen 1200 doden, de meesten tijdens de aanval van Hamas op Israël op 7 oktober. De voorbije dagen woedt de strijd vooral rond de stad Khan Younis, in het zuiden van de Gazastrook.

Tussen de gebombardeerde huizen in Gaza hangen de kunstwerken van Palestijnse kinderen die de Israëlische aanvallen hebben overleefd. Dat deelt hulporganisatie De Palestijnse Rode Halvemaan (PRCS) in een video op X.

,,Een groep kinderen heeft de hoop uitgedrukt die binnenin hen leeft. Er zijn kinderen die niets liever willen dan terugkeren naar hun huizen”, vertelt Nevin Hadi, directeur Geestelijke Gezondheidszorg bij PRCS. ,,Een andere groep kinderen drukken via hun tekeningen de hevige bombardementen uit die plaatsvonden terwijl ze in hun huizen waren en hoeveel familieleden ze verloren.”

Het voornaamste doel van de tentoonstelling is om kinderen een uitlaatklep te bieden waar ze hun emoties kunnen uiten. Hadi benadrukt het belang van dergelijke initiatieven in het verwerkingsproces. ,,De tekeningen zijn een manier om te praten over de verschrikkelijke dingen die deze kinderen hebben meegemaakt en waar ze nog steeds middenin zitten. Zo creëren we nog een beetje hoop,” voegt ze toe.

De uitvoerende raad van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft een resolutie goedgekeurd waarin onmiddellijke humanitaire hulp voor de inwoners van de Gazastrook wordt geëist.

De resolutie werd unaniem aangenomen door de 34 landen die deel uitmaken van de uitvoerende raad van de WHO. ,,De gevolgen van het conflict op de gezondheid zijn rampzalig“, zei WHO-topman Tedros Adhanom Ghebreyesus tijdens een buitengewone zitting van het orgaan. Hij riep opnieuw op tot een nieuw staakt-het-vuren.

Enkele dagen geleden raakte in de VN-Veiligheidsraad een resolutie over een staakt-het-vuren tussen Israël en de extremistische Palestijnse organisatie Hamas niet goedgekeurd, nadat de Verenigde Staten hun veto hadden gesteld.

Sinds het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas op 7 oktober zijn al 17.997 Palestijnen gedood in de Gazastrook. Dat blijkt uit een nieuwe balans van het gezondheidsministerie van de extremistische Palestijnse organisatie Hamas.

Zodra Israël de oorlog met Hamas heeft beëindigd, zal het land mogelijk de strijd aangaan met de Libanese terreurgroep Hezbollah. Dat heeft Tzachi Hanegbi, het hoofd van de Israëlische Nationale Veiligheidsraad, gezegd in een interview met de zender Channel 12. ,,Hezbollah kan in enkele minuten de grens oversteken en een moordpartij in de noordelijke dorpen starten, net zoals Hamas op 7 oktober in het zuiden van Israël deed”, waarschuwt de adviseur. ,,Ons land kan die dreiging niet langer tolereren.”

Hoewel Israël op dit moment hard terugslaat met voortdurende bombardementen op de Gazastrook, staat er volgens Hanegbi al een nieuwe vijand klaar. 

De spanningen tussen Israël en Libanon zijn de laatste tijd hoog opgelopen. Sinds 7 oktober zijn al 60.000 inwoners van de Israëlische grensdorpen moeten vluchten door de confrontaties tussen het Israëlische leger en Hezbollah. ,,De inwoners zullen niet terugkeren zolang we niet op dezelfde manier actie ondernemen tegen Hezbollah in het noorden als tegen Hamas in het zuiden”, zegt Hanegbi.

,,We kunnen de aanwezigheid van Radwan (een eliteleger binnen Hezbollah, red.) aan de grens niet langer aanvaarden”, gaat Hanegbi verder. ,,We kunnen ook niet langer accepteren dat ‘Resolutie 1701′ niet wordt geïmplementeerd”, klinkt het. De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties nam die resolutie in 2006 aan na de Israëlisch-Libanese Oorlog. Het akkoord verbood de aanwezigheid van Hezbollah binnen een straal van zo’n 30 kilometer van de Israëlische grens.

Op de vraag of er binnenkort een oorlog tussen Israël en Hezbollah zal uitbreken, antwoordt Hanegbi het volgende: ,,De situatie in het noorden moet veranderen. Als Hezbollah dat via de diplomatische weg wil bereiken, zou dat heel goed zijn. Maar ik geloof niet dat ze dat zullen doen.”

Hanegbi benadrukt echter dat Israël een tweefrontenoorlog wil vermijden en pas actie tegen Hezbollah zal ondernemen zodra Hamas verslagen is. ,,We zijn niet geïnteresseerd in een oorlog in het noorden, maar we zullen geen andere keuze hebben als Hezbollah een dreiging blijft”, klinkt het. Hoewel het moeilijk te voorspellen is hoelang het conflict met Hamas nog zal duren, verwacht de adviseur ‘de komende maanden’ weinig verbetering.

De gewapende vleugel van Hamas heeft gezegd dat Israël geen van zijn gijzelaars zal kunnen terughalen, tenzij het gesprekken aanknoopt over het ruilen van gijzelaars tegen Palestijnse gevangenen in Israël.

De woordvoerder van de Al Qassam-brigades zei in een audiotoespraak die werd uitgezonden door de nieuwszender Al Jazeera dat Israël niet in staat zal zijn om de gegijzelden met geweld terug te krijgen. Hij verwees naar een ‘mislukte operatie’ om een van hen te bevrijden.

Hij beweerde verder dat Hamasstrijders 180 Israëlische voertuigen voor personentransport, tanks en bulldozers gedeeltelijk of volledig hadden vernietigd sinds de gevechten in Gaza zijn hervat, na een staakt-het-vuren waarin gevangenen tegen gijzelaars werden geruild.

Het Israëlische leger heeft de afgelopen 24 uur naar eigen zeggen ongeveer 250 doelwitten aangevallen in de Gazastrook. Het zou gaan om wapenopslagplaatsen, tunnels en andere sites.

De Israëlische strijdkrachten (IDF) meldden dat gevechtsvliegtuigen samen met grondstrijdkrachten een communicatiesite van de Palestijnse terreurorganisatie Hamas, die zich naast een moskee bevond in het zuiden van de Gazastrook, vernietigd hebben.

In de zuidelijke stad Khan Younis zijn tunnels verwoest met precisiebommen, aldus de IDF. Volgens het leger zou een ‘terreurcel’ die Israëlische troepen in het gebied wou aanvallen, geïdentificeerd en aangevallen zijn door een drone.

Volgens het gezondheidsministerie van Hamas zijn bijna 17.700 Palestijnen gedood in meer dan twee maanden van gevechten in de Gazastrook.

Bij de luchtaanval op een woongebouw in het noorden van de Gazastrook zijn volgens artsen minstens 31 Palestijnen gedood. In het overvolle vluchtelingenkamp Jabalia vindt een zoekactie plaats naar mensen die onder het puin vastzitten. Volgens Palestijnen ging het om een Israëlische luchtaanval. Het Israëlische leger reageerde nog niet.

Volgens het door Hamas gecontroleerde ministerie van Gezondheid zijn de lichamen van 45 mensen naar het Al-Aqsa-ziekenhuis gebracht. Het zou gaan om slachtoffers van Israëlische lucht- en artillerieaanvallen die omkwamen sinds zaterdagavond. De informatie kon ook niet onafhankelijk worden gecontroleerd.

Het Israëlische leger zei dat artillerieteams voor het eerst in de oorlog zijn ingezet in de Gazastrook. Meer dan 20 doelwitten zijn daarbij aangevallen. Het zou gaan om wapenopslagplaatsen, huizen met valstrikken en infrastructuur die toebehoort aan de extremistische Palestijnse organisatie Hamas.

Yahya Sinwar (61) – één van de laatste grote leiders van Hamas die nog in de Gazastrook verblijft – zou aan het begin van het Israëlische offensief van het noorden naar het zuiden van het Palestijns gebied gevlucht zijn. Dat heeft een goed geïnformeerde Israëlische bron verteld aan de Israëlische openbare omroep Kan. Hij zou zich verschuild hebben in een humanitair konvooi.

Sinwar zou Gaza-stad in het noorden van de Gazastrook verlaten hebben en naar Khan Younis in het zuiden getrokken zijn. Hij is een van de oprichters van de gewapende tak van Hamas en wordt samen met een andere Hamasleider – Shadi Barud – beschouwd als het brein achter de aanval van de terreurorganisatie op een Israëlisch festival en enkele Israëlische dorpen vlakbij de grens met Gaza afgelopen 7 oktober. Daarbij vielen zeker 1.200 doden en werden 240 Israëliërs ontvoerd naar Gaza.

Sinwar is een van de meest gezochte Hamas-doelwitten van het Israëlische leger. Hij wordt al jarenlang opgejaagd. In 2021 voerde Israël al eens tevergeefs bombardementen uit op zijn huis. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu beschreef hem ooit als ‘een kleine Hitler’ die zich in zijn bunker schuilhoudt.

Bloedbad
Het noorden van de Gazastrook was de focus van het Israëlische offensief in de eerste weken na het bloedbad van Hamas. Israël zette toen humanitaire corridors op waarlangs burgers weg konden uit het gebied richting zuiden en daar zou Sinwar van geprofiteerd hebben.

Intussen is het Israëlische leger ook het zuiden van de Gazastrook binnengetrokken en heeft het zijn operatie uitgebreid naar onder meer de stad Khan Younis. Het vermoedt dat Sinwar zich daar nog altijd schuilhoudt in een ondergronds tunnelcomplex.

De informatie van de Israëlische bron kon niet onafhankelijk geverifieerd worden.

In een telefoongesprek met de Nederlandse minister-president Mark Rutte waarschuwt de Jordaanse koning Abdullah hem over ‘het geweld van extremistische kolonisten tegen Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever’. Ook herhaalde de 61-jarige vorst zondag aan Rutte zijn eerdere oproep voor een ‘onmiddellijk staakt-het-vuren’, meldt het hof op X.

Begin vorige maand hadden de twee ook telefonisch contact over de oorlog tussen Israël en Hamas. Dat gesprek ging onder meer over het verstrekken van (nood)hulp aan Palestijnen in de Gazastrook.

Net zoals andere landen in de regio, is Jordanië nauw betrokken bij het op gang brengen en houden van humanitaire hulp sinds de oorlog op 7 oktober begon.

De Iraanse justitie heeft de Zweedse EU-diplomaat Johan Floderus beschuldigd van samenzwering met en spionage voor Israël en ‘het verspreiden van verderf op aarde‘. Die laatste aanklacht is een ruim gedefinieerde misdaad die alles kan omvatten wat door de sjiitische staat als ongewenst wordt beschouwd en kan tot de doodstraf leiden.

De 33-jarige Floderus die Iran meerdere malen heeft bezocht, werd in april 2022 in Iran opgepakt op verdenking van spionage. Volgens de aanklagers heeft Floderus zich schuldig gemaakt aan ‘uitgebreide inlichtingenuitwisselingen met het zionistische regime’ om Iran schade toe te brengen.

De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Tobias Billstrom heeft zaterdag bevestigd dat er in Iran een proces tegen Floderus is begonnen. De buitenlandchef van de Europese Unie, Josep Borrell, heeft zondag opnieuw opgeroepen tot de vrijlating van de Zweed. Die zou zijn opgepakt om als ruilmiddel te dienen. Iran wil bijvoorbeeld de vrijlating van een man die in Zweden tot levenslang is veroordeeld wegens politieke moorden in Iran.

De Spaanse modegigant Zara heeft zich de woede op de hals gehaald met haar nieuwste campagne ter promotie van een nieuwe collectie. Op de foto’s zijn mannequins gewikkeld in lakens te zien, die bij sommige mensen het beeld oproepen van dode lichamen in Israël en Palestina. ‘Er bestaat geen mogelijkheid dat dit niet opzettelijk is’. Lees hier meer.

Honderden mensen voeren zondag actie in Den Haag tegen ‘de onhoudbare situatie in Palestina en de genocide op de Palestijnse bevolking’. Ze eisen onder meer een onmiddellijk staakt-het-vuren en directe toegang voor humanitaire hulp waar die nodig is. Lees hier meer.

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu vindt dat leiders niet de eliminatie van Hamas kunnen steunen en tegelijkertijd oproepen tot een einde aan de oorlog in Gaza. Hij heeft dat tegen ‘de leiders van Duitsland en Frankrijk en andere landen’ gezegd. Het beëindigen van de oorlog zou de eliminatie van Hamas verhinderen, aldus de premier.

In heel de wereld worden oproepen gedaan de strijd te staken om de burgerbevolking te sparen. 

Bewoners van de stad Khan Younis moeten vertrekken naar de kust. Het Israëlische leger voert zware aanvallen uit op de stad en wil dat zoveel mogelijk inwoners evacueren. Aan de kust ligt een ‘veilige zone’ Al-Mawasi. Maar volgens de BBC is dat gebied nog kleiner dan het vliegveld Londen Heathrow. Ook zijn er nauwelijks voorzieningen, zoals elektriciteit en water, en verblijven er al veel vluchtelingen. 

Eerder vluchtten juist veel bewoners van het noorden van Gaza naar het zuiden. Voor een deel kwamen die vluchtelingen in Khan Younis terecht. Daar moeten ze nu dus ook weg. 

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) vreest dat ziektes zich zullen verspreiden. Volgens directeur Tedros Adhanom Ghebreyesus is er maar één douche voor 750 mensen en één toilet voor 150 Palestijnen. 

De premier van Qatar vreest dat een hele generatie in het Midden-Oosten radicaliseert door de bloedige oorlog in de Gazastrook. Premier Mohammed bin Abdulrahman al-Thani zei dit op het Doha Forum dat sinds 2003 jaarlijks wordt gehouden in de stad waar het forum naar is genoemd. Het voornaamste thema is dialoog en diplomatie.

De premier kreeg bijval van de Jordaanse minister van Buitenlandse Zaken Ayman Safadi die zei dat Israël met de aanvallen ‘een haat schept die de regio generaties lang zal tergen’. Jordanië grenst aan Israël en de Palestijnse gebieden. Safadi meent dat Israël met de verwoestende aanvallen op Gaza ‘systematisch probeert de bevolking uit de kuststrook te verdrijven’. Jordanië vreest dat het oplaaien van het geweld in de bezette Palestijnse gebieden die aan Jordanië grenzen, ook verdrijving van Palestijnen tot doel heeft.

Een Israëlische regeringswoordvoerder zei dat de uitspraken van Safadi ‘schandelijk en onwaar’ zijn. Ook de soortgelijke beschuldiging van het hoofd van de VN-vluchtelingenorganisatie voor Palestijnen (UNWRA), Philippe Lazzarini, is volgens de Israëlische regering ‘simpelweg niet waar’. Lazzarini zei in Doha dat Israël ‘de basis legt voor de verdrijving van Palestijnen naar Egypte’. 

 VN-chef António Guterres betreurt het dat de Verenigde Naties ‘verlamd zijn door geostrategische verdeeldheid’. De Veiligheidsraad heeft vrijdag geen resolutie met de eis tot een staakt-het-vuren in Gaza kunnen aannemen, omdat de VS hun veto uitspraken. Guterres zei ook op een jaarlijks forum in de hoofdstad van Qatar, Doha, dat het falen van de resolutie de geloofwaardigheid van de Veiligheidsraad ernstig ondermijnt.

Washington gebruikte zijn veto, Groot-Brittannië onthield zich van stemming en de overige dertien leden waren voor. Guterres heeft in Doha opnieuw tot een staakt-het-vuren opgeroepen, ‘omdat de Veiligheidsraad er helaas niet in is geslaagd dat te doen’.

De chef van de organisatie van de Verenigde Naties voor hulp aan Palestijnse vluchtelingen (UNWRA), Philippe Lazzarini, zei op het forum dat een bestand noodzakelijk is ‘om de hel op aarde te stoppen’. Volgens Lazzarini worden de Palestijnen ‘ontmenselijkt’ waardoor de internationale gemeenschap de Israëlische aanvallen op de Gazastrook gedoogt.

Grote zorgen zijn er bij Esther van der Most, directeur van de stichting Plant een Olijfboom, nu de situatie in Gaza met de dag verslechtert. De stichting plant bomen in de Palestijnse gebieden en ‘werkt voor rechtvaardige vrede met gelijkwaardigheid voor alle burgers, inclusief recht op terugkeer voor Palestijnse vluchtelingen’, aldus de website. De schoonfamilie van Van der Most komt uit Gaza en een deel van hen is nog in het noorden. Vrijdag heeft ze familieleden, onder wie haar zwager in Gaza-Stad, gesproken die vertelden wat ze meemaken. Het telefoongesprek voelde voor haar als afscheid nemen, zegt ze.

,,Mijn zwager vertelde dat de Israëlische tanks in zijn straat reden”, vertelt Van der Most. Haar zwager zei ook dat hij veel vrouwen op straat zag die huilden omdat hun mannen werden meegenomen door het leger. Het waren mensen die gevlucht waren naar een school, zegt Van der Most. ,,Hij zei dat Israëlische militairen de mannen dwongen hun kleding uit te doen. Ze zaten in hun onderbroek met hun handen vastgebonden. Een deel is meegenomen, een ander deel is gedood en een aantal mannen werd niet meegenomen.” Volgens haar zwager werden ze achtergelaten zodat ze andere Palestijnen zouden vertellen wat er is gebeurd, in de hoop dat meer mensen zouden vluchten. ,,Aan een van hen heeft mijn zwager een jas gegeven.”

Van der Most beschrijft ook hoe de zoektocht naar voedsel, dat steeds schaarser wordt, volgens haar familie gevaarlijk is. ,,Elke keer dat ze naar buiten gaan, lopen ze het risico dat ze sluipschutters of tanks tegenkomen.”

Het gesprek met haar zwager was volgens de directeur van Plant een Olijfboom emotioneel. ,,Ik vertelde hem dat we veel van hem houden. Hij vroeg of ik mijn dochter kusjes wilde geven en haar wilde vertellen hoe graag hij haar had willen knuffelen. Het voelde als een soort van afscheid.”

Na het gesprek met haar familie besloot Van der Most op het Instagramaccount van haar stichting haar verhaal te doen. Ook zamelt ze kinderschoenen in voor een herdenkingsactie, om het aantal kinderen dat is omgekomen bij de bombardementen tastbaar te maken. Ze roept mensen die op zondag naar de pro-Palestijnse demonstratie in Den Haag gaan om kinderschoenen mee te nemen.