Hoe reageer je op de collega die iets te graag vrienden wil zijn?

Dilemma

“Ik ben manager bij een horecabedrijf. Een relatief nieuwe medewerker probeert regelmatig vrienden met mij te worden. Die persoon stelt persoonlijke vragen, die ik niet beantwoord omdat ik niet geïnteresseerd ben om vrienden met die persoon te zijn. Hoe kan ik de medewerker op afstand houden zonder de werkrelatie te verstoren?”

Vrouw, 28 (naam bekend bij redactie)

Ontspannen

“Ik kan me voorstellen dat de sfeer in een horecazaak nogal informeel is en dat het daardoor lastig is om grenzen te stellen”, zegt arbeidsrechtadvocaat Wies van Pesch. “Maar het is helemaal niet erg om geen vrienden te willen zijn met collega’s.”

Je kunt er het beste luchtig mee omgaan, denkt Van Pesch. “Houd het voor jezelf en zeg: jij bent het niet, maar ik hou er niet van om persoonlijke zaken te bespreken op het werk. Je kunt ook een beetje zelfspot gebruiken door gekscherend te zeggen: ‘Daar ben ik misschien een beetje gek op.’”

Duidelijke grenzen tussen zakelijk en vriendschappelijk contact kunnen het werk juist ten goede komen, aldus Van Pesch. Want vriendschappen op het werk hebben soms ook grote nadelen. De arbeidsrechtadvocaat sprak onlangs een HR-manager die haar vertelde dat het werk lijdt onder de vriendschappen die binnen het bedrijf zijn ontstaan. De sfeer is zo goed dat collega’s elkaar in het weekend ontmoeten, maar managers voelen zich daardoor minder vrij om medewerkers feedback te geven.

Daarnaast is het heel normaal dat je met de ene collega een betere klik hebt dan met de andere, zegt HR-specialist Siebren Funk van HR-dienstenbureau Infacto. “Het is belangrijk dat je als leidinggevende laat zien dat je alle medewerkers evenveel waardeert door je aandacht te verdelen. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je tijdens de lunch niet zomaar één of twee mensen naar hun weekend vraagt, maar iedereen bij het gesprek betrekt.”

Als je als manager op een vriendelijke manier met één specifieke collega wilt omgaan, zegt Funk, doe dat dan niet in het bijzijn van andere collega’s, zodat zij zich niet buitengesloten voelen. “Vergader buiten werktijd en behoud een professionele werkhouding tijdens werktijd.”

Opletten

Door de medewerker op afstand te houden, loop je het risico dat hij of zij zich buitengesloten voelt, zegt Van Pesch. “Het gevolg kan zijn dat de medewerker minder loyaal wordt aan het bedrijf en dus vaker niet komt opdagen. Na een nacht slecht slapen denkt hij bijvoorbeeld: ze missen mij niet, ik meld mij ziek.”

Als u dit als leidinggevende merkt en daardoor later probeert de medewerker vriendelijker te benaderen, bent u vaak te laat. “Het voelt niet meer oprecht om plotseling interesse te tonen in het leven van die persoon.” Volgens Van Pesch is het belangrijk dat er een zekere vertrouwensband bestaat tussen leidinggevende en medewerker. “Het is niet nodig dat je weet met wie de ander slaapt, maar het helpt wel om soms over niet-werkgerelateerde zaken te praten.”

Die persoon heeft het waarschijnlijk gewoon nodig koetjes en kalfjes, denkt Van Pesch, en dat is helemaal niet zo gek. “Werk daarom om de persoonlijke vragen heen als je je daar niet prettig bij voelt, maar bedenk andere gespreksonderwerpen die niet over het werk gaan, of zoek naar gedeelde interesses. Je kunt over sport praten, of over de muziek die je leuk vindt.”

Pas op dat je geen te vage signalen uitzendt, zegt Funk. De medewerker kan dan de indruk krijgen dat de manager nog niet geïnteresseerd is, maar die interesse kan er wel komen als de persoon maar hard genoeg zijn best doet. Als dat weer niets oplevert, is het extra pijnlijk. Funk adviseert daarom om duidelijk te zijn. “Neem die persoon even apart en vertel hem dat je merkt dat hij of zij meer wil dan alleen een werkrelatie, maar dat je de werkrelatie graag voorop stelt. Vertel dat je het leuk vindt om samen te werken en dat je denkt dat een vriendschap samenwerking in de weg kan staan.”

Dus

Houd het licht, maar wees duidelijk. Het feit dat u persoonlijke vragen liever vermijdt, betekent niet noodzakelijkerwijs dat een luchtig gesprek helemaal niet mogelijk is. Zoek naar gedeelde interesses waarover gemakkelijk te praten is, zoals sport of muziek. Maar begin wel een gesprek als de pogingen om vrienden te worden echt mislopen. Je hebt duidelijk andere verwachtingen. Noem dat en investeer in een goede werkrelatie.