[ad_1]
Het aantal faillissementen in Fryslân is in 2023 met 60 procent gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. Dit betekent dat het dempende effect van de coronasteun definitief voorbij lijkt te zijn.
Tachtig Friese bedrijven, instellingen en eenmanszaken gingen vorig jaar failliet. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de Rechtbank Noord-Nederland. Tot de Friese faillissementen behoorden opmerkelijke bedrijven en instellingen als reclame- en communicatiebureau Junction uit Leeuwarden, koopjesketen Big Bazar uit Dokkum, machinefabriek Haak Solutions uit Gorredijk, Stichting Aris Leeuwarden en stoffenwinkel Jan Sikkes uit Sneek.
In 2021 en 2022 telde het Friese bedrijfsleven nog respectievelijk 46 en 49 faillissementen. Het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren was 116. Dit betekent dat 2023 geen slecht faillissementsjaar in de geschiedenis was.
Waarschuwing komt uit
“Wat onder meer de banken voorspelden, wordt stilaan werkelijkheid. Zij zeiden vanwege hun inzicht in de boeken van ondernemers: let op, straks zien we wel wie zijn kop in het zand steekt en geen deal sluit met de Belastingdienst over terugbetaling”, zegt Joyce Walstra, voorzitter van werkgeversorganisatie. MKB Noord. “Wij hebben zelf ook de oproep gedaan: rapporteer. En ik heb geen volledige analyse van de oorzaken van faillissementen, maar ik vrees dat dit een deel van de verklaring voor de stijging is.”
In 2023 was het moeten terugbetalen van (te veel) coronasteun meerdere keren aanleiding voor een faillissement, zo stelden ook Friese curatoren. Net als het betalen van uitgestelde loonheffingen. “Ik denk dat meer bedrijven hier last van hebben, dit gaat echt een probleem opleveren”, zei Harry Poort, curator van Junction, afgelopen zaterdag.
Walstra voegt daar nog de directe economische gevolgen van de coronalockdowns aan toe (“hoewel ik geen LP wil worden”), stijgende loon- en grondstofkosten en de beperkte beschikbaarheid van personeel. “De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat ondernemerschap een topsport is.”
Holland Noorwegen Lijnen en BCC
De economieën van Groningen (plus 66 procent tot een totaal van 103 faillissementen) en Drenthe (60 procent, 75) ervaren een vergelijkbare stijging van het aantal faillissementen. Landelijk lijkt de stijging van het aantal faillissementen bij onder meer veerdienst Holland Noorwegen Lines, elektronicaketen BCC en e-bikemaker VanMoof 50 procent te bedragen.
Wat zeggen die faillissementscijfers over de economie en onze banen in 2024? De nationale economische groei bedroeg in 2023 1 procent en het Centraal Planbureau (CPB) voorspelt voor dit jaar 1,5 procent. “Het wordt een spannend jaar. De internationale onrust helpt ons niet. Dit heeft invloed op de grondstofprijzen, en vervolgens op de prijzen in de keten”, aldus Walstra. “En zoals we in onze regio hebben gezien, kunnen ook grote bedrijven omvallen. Er zitten weer kleintjes achter. Zoals leveranciers van hout, productiebedrijven of een cateraar die de lunch regelt voor een regisseur en zijn gasten of het eten en drinken voor het personeelsfeest.”
PVV is een zwarte doos
Welk soort regering we krijgen, zal ook het economische tij beïnvloeden. “In het PVV-verkiezingsmanifest staat niets over het ondernemersklimaat. Dat is dus een zwarte doos voor ons. Als Wilders met de VVD naar rechts overstapt, weten we dat dat klimaat belangrijk blijft. Aan de linkerkant komt er meer aandacht voor vergroening, duurzaamheid en circulariteit. En dan is de vraag wie de belastingverhoging betaalt. Ik volg het met grote belangstelling.”
Al betekent de noordelijke werkgeversorganisatie niet dat deze maatschappelijke taken genegeerd kunnen worden. “Veel groene oplossingen komen vooral van ondernemers. Maar ze kunnen zo nu en dan wel wat steun gebruiken. En houd de winstbelasting binnen de perken, zodat er ruimte is om te investeren.”
Vakantie in eigen land, dat helpt!
Qua werkgelegenheid ziet MKB Noord geen belemmeringen: het aantal vacatures in Fryslân, Groningen en Drenthe is nog steeds hoog. Werkgevers, vakbonden en overheid moeten aandacht blijven besteden aan levenslang leren, ook om een eventuele (noodzakelijke) stap van de ene sector naar de andere mogelijk te maken.
En lichtpuntjes? “Consumenten blijven nog steeds geld uitgeven, wat absoluut gunstig is. En als de belangstelling voor binnenlandse vakanties en recreatie aanhoudt, dan is dat een prachtig vooruitzicht voor onze regio.”
[ad_2]