Bij Gaza-oorlog komen uitzonderlijk veel verslaggevers om, ‘dodelijkste oorlog voor journalisten’

Opnieuw stond de Palestijnse journalist Wael al-Dahdouh, gekleed in zijn onafscheidelijke scherfvest met het woord ‘Press’ erop, dit weekend in de schijnwerpers. Miljoenen kijkers van de Al Jazeera-televisie zagen hem rouwen om het verlies van weer een zoon. Met zijn arm nog verbonden door een blessure opgelopen bij een Israëlische aanval vorige maand, probeerde hij de jonge weduwe van zijn zoon te troosten.

In oktober kreeg Wael tijdens een live-uitzending voor Al Jazeera te horen dat zijn vrouw, twee kinderen en een kleinkind waren omgekomen bij een Israëlisch bombardement. Toch bleef en blijft hij stoïcijns werken om de wereld te informeren over het lijden van de Gazanen. ‘Ik roep de wereld op om goed te kijken naar wat er in Gaza gebeurt’ was de nuchtere boodschap van de man die zelf een symbool is geworden van het lijden van de Palestijnen.

Net als zijn vader werkte Waels oudste zoon, de 27-jarige Hamza, als verslaggever voor Al Jazeera in de Gazastrook. Zondag reisde hij met een collega, Mustafa Thuria, met de auto naar het zuiden van Gaza om daar ontheemde Palestijnen te interviewen, toen een Israëlische drone het voertuig met twee raketten beschoot. Beide journalisten kwamen om het leven en een freelance collega achterin de auto raakte gewond. Van de auto bleef niets meer over dan een uitgebrand wrak.

Systematisch

Al Jazeera beschuldigde Israël ervan in een verklaring achteraf om Al-Dahdouh en zijn familie ‘systematisch aan te vallen’. “De moord op zijn zoon Hamza in januari 2024 bevestigt zonder enige twijfel de vastberadenheid van de Israëlische strijdkrachten om deze brute aanvallen op journalisten en hun families voort te zetten, met als doel hen te ontmoedigen hun taken uit te voeren”, aldus de verklaring.

verklaarde Israël in antwoord op een vraag van het Franse persbureau AFP dat het “een terrorist” had geëlimineerd die naar verluidt een vliegtuig bestuurde dat een bedreiging zou hebben gevormd voor het Israëlische leger. Een legerwoordvoerder bevestigde dat hij berichten had ontvangen dat “twee andere verdachten” die in het voertuig zaten, waren gedood. Maar wie van de inzittenden ‘een terrorist’ zou zijn geweest, bleef onduidelijk.

Lees ook
‘Een scherfvest beschermt geen enkele journalist in Gaza. We wachten op onze beurt om te sterven’

Hoewel Israël herhaaldelijk heeft ontkend dat het opzettelijk journalisten heeft geliquideerd, circuleren dergelijke beschuldigingen al enige tijd, zelfs vóór de huidige oorlog. Een controversieel geval was bijvoorbeeld dat van een andere Palestijnse Al Jazeera-beroemdheid, correspondent Shireen Abu Akleh, die in mei 2022 door Israëlische soldaten op de Westelijke Jordaanoever werd doodgeschoten. Volgens veel Palestijnen was dit opzettelijk, omdat Abu Akleh duidelijk herkenbaar als vertegenwoordiger van de media en droeg een schermvest met daarop ‘Press’ geschreven. Israël ontkende de bedoeling en heeft de schutter niet vervolgd.

Groep journalisten onder vuur

Wat de Gazastrook betreft, ontbreekt tot nu toe hard bewijs van de Israëlische bedoelingen. Na onderzoek Human Rights Watch is tot een conclusie gekomen dat Israël zich op 13 oktober doelbewust richtte op een groep journalisten in Zuid-Libanon, wat een oorlogsmisdaad zou zijn. Een Reuters-journalist verloor zijn leven.

Maar sinds de Gaza-oorlog op 7 oktober uitbrak na de bloedige aanval van Hamas op Zuid-Israël, is een opvallend groot aantal journalisten, cameramannen en andere mediagerelateerde medewerkers gedood, voornamelijk bij Israëlische acties. En keer op keer komen er, vooral van Palestijnse kant, beschuldigingen naar voren dat Israël doelbewust Palestijnse journalisten vermoordt.

Hoewel Israël herhaaldelijk heeft ontkend journalisten opzettelijk te hebben vermoord, circuleren dergelijke beschuldigingen al een tijdje

Volgens het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ), een Amerikaanse organisatie die zich al dertig jaar inzet voor de persvrijheid, zijn sinds de vijandelijkheden van 7 oktober 72 Palestijnse journalisten en mediawerkers vermoord. Dat lot trof ook vier Israëlische journalisten en drie Libanese collega’s. Niet iedereen werd tijdens zijn dienst gedood, en daaronder vallen ook enkele journalisten die omkwamen bij Israëlische beschietingen in Libanon.

“De oorlog tussen Israël en Gaza is het dodelijkste conflict voor journalisten dat de CPJ ooit heeft gevolgd”, zei voorzitter Jodie Ginsberg vorige maand in een interview met het weekblad De New Yorker. Dit heeft ze mede verklaard doordat er nauwelijks schuilplaatsen zijn en er doorgaans veel burgerdoden vallen. “Het conflict is overal en journalisten hebben geprobeerd het overal te verslaan, maar dat betekent dat het bijna onmogelijk is om te weten waar je dat veilig kunt doen.” Het CPJ probeert nu door middel van meer onderzoek vast te stellen hoe elk van de vermoorde journalisten is omgekomen.

Een andere journalistieke organisatie, Verslaggevers zonder Grenzen (RSF), heeft eind december een formele klacht ingediend bij het Internationaal Strafhof in Den Haag tegen het Israëlische leger wegens het opzettelijk aanvallen van zeven Palestijnse journalisten. Palestijnen kwamen om bij verschillende aanslagen in de Gazastrook. Volgens RSF is het een oorlogsmisdaad.

Delen





E-mail de redacteur