Chinees restaurant Lee Garden sluit de deuren. ‘Weer verdwijnt een ankertje uit Groningen’

In het Chinees-Indiase restaurant Lee Garden aan de Nieuwe Ebbingestraat in Groningen zijn rond lunchtijd enkele tafeltjes bezet. Frits de Wilde (64) uit Slochteren komt net van de bijbelstudie en voordat hij op de fiets naar huis gaat – makkelijk 18 kilometer – wil hij opgewarmd zijn en een goed gevulde maag hebben. Hij weet dat Lee Garden daarvoor de juiste plek is. “Ik vind dit een heel leuk bedrijf in een leuke straat. Ik ben een beetje verslaafd aan de babi pangang met spek.”

Hij weet dat Lee Garden ermee stopt, dat de zaak nog maar een paar dagen open is. Hij vindt het een schande. “Maar ja, niets duurt eeuwig.” Hij prijst de eigenaar van het restaurant. “Ze is een geweldige constante, erg vermakelijk. Haar man kookt, maar ik heb hem nog nooit gezien.”

Na lang wikken en wegen heeft het Chinese horecakoppel Chen de knoop doorgehakt. Het bevalt uitstekend, zo lieten ze de gasten de afgelopen weken in een brief weten. “Het is een lastig besluit, maar na zondag 14 januari sluiten we niet alleen het restaurant, maar vooral een heel mooi deel van ons leven.”

Het restaurant als huiskamer

Hsiu Chun Chen (59) glimlacht. Tussen de bediening en de telefoontjes door heeft ze tijd om iets te vertellen over het bedrijf dat zij en haar man 35 jaar geleden hebben overgenomen. Het heette al Lee Garden en bestond al tien jaar.

Ze groeide op in Limburg waar haar ouders een Chinees restaurant runden. Ze hielp al vanaf jonge leeftijd. “Dat gebeurt automatisch”, zegt ze. “Wij woonden boven het bedrijf. Wij weten niet anders.”

Halverwege de jaren tachtig ontmoette ze haar man Jin Yun (62). Ze deden veel ervaring op in diverse restaurants en toen ze hoorden dat Lee Garden te koop stond, vonden ze Groningen te ver weg. Toen zich geen andere mogelijkheid voordeed, waagden ze toch de sprong naar het Noorden.

Ook woonden zij boven het bedrijf met hun drie kinderen (die inmiddels afgestudeerd zijn en het huis uit zijn). “Dit is onze woonkamer”, zegt Hsiu Chun, terwijl hij rondkijkt in het restaurant, dat 60 zitplaatsen heeft. “Wij waren hier altijd, zeven dagen in de week van tien uur ’s ochtends tot tien uur ’s avonds. Sinds 2018 zijn we op maandag gesloten. We weten van niets anders dan dat we aan het werk waren. We houden van dit werk, de gezelligheid die ons publiek brengt. Iedereen komt hier, van studenten tot mensen uit de provincie.”

‘De menukaart is in 35 jaar nooit veranderd’

Een van de vaste gasten is de Groningse zanger Henk Scholte (64) van muziekgroep Törf, die daar kwam toen Lee Garden nog in andere handen was. Hij is daar de afgelopen maand minstens vier keer geweest om vast te houden aan weer een instituut dat aan het verdwijnen is. “Er komen nieuwe dingen bij, maar ik had Lee Garden graag behouden. En het mooiste is: de menukaart is in 35 jaar nooit veranderd.”

Hij vindt het jammer dat het restaurant gaat sluiten, wat hem betreft past het bij de verarming van de stad. “Alle bars gaan kapot, mensen zitten met hun laptop en telefoon in coffeeshops en ketens. De communicatie is weg. De stad is dynamisch, maar geef mij maar een bord warm eten dat lekker is. En betaalbaar. Bij Lee Garden kan ik Zo klassiek mogelijk gegeten. Een kop soep vooraf, iets met vis of eend als hoofdgerecht en daarna een ijsje met gember en een beetje advocaat. Meer niet.”

Hij juicht de gastvrijheid van het Chinese bedrijfsleven toe. “Het is van grote klasse, het bestaat nog steeds bij Lee Garden, want ze was er altijd, familie zou je kunnen zeggen. En haar man kookt perfect. Lee Garden is een anker in Groningen.”

Hij maakt de vergelijking met Chinees restaurant Asia in zijn woonplaats Stadskanaal. Zijn moeder werkte daar. “Ook dit bedrijf is onlangs na een halve eeuw gesloten. Daar aten we voor het eerst buiten, dat was eens iets anders, bijna exotisch.”

‘De rijsttafel is een Nederlandse uitvinding’

Talrijke traditionele Chinees-Indiase restaurants zijn de afgelopen jaren ten onder gegaan. “Jammer, want ze maken deel uit van ons cultureel erfgoed. Ons koloniale verleden zit erin verankerd, de gerechten zijn grotendeels gebaseerd op de Indonesische keuken, maar dan wel extreem verwesterd. De rijsttafel is simpelweg een Nederlandse uitvinding, een vorm van restjesdag, zegt culinair historicus en journaliste Charlotte Huizinga (32) uit Groningen.

Volgens haar sterft het klassieke Chinese restaurant uit omdat de nieuwe generatie de zaak niet wil overnemen en omdat er een groot tekort is aan koks.

Ook de drie kinderen van het echtpaar Chen kozen niet voor het restaurant. In overleg met hen besloten Hsiu Chun en haar man de zaak te sluiten nu zij nog fit zijn. ‘We willen meer van de wereld zien’, zegt ze. En ja, daar hoort zeker ook China bij, waar ze tot nu toe alleen van luchthavens en familiebezoeken van wisten.

“Ik wil al onze gasten bedanken”, zei Hsiu Chun. “En niets anders.”