Brussels trauma speelt door nieuwe terreuraanslag weer op

De ochtend van dinsdag begon angstaanjagend vertrouwd voor de Brusselaars: onder de hoogste terroristische dreiging (niveau 4), terwijl veel scholen aankondigden gesloten te blijven en met een officiële oproep om zoveel mogelijk thuis te blijven.

Twaalf uur eerder speelde zich ten noorden van het centrum van Brussel een drama af. Een gewapende man schoot twee Zweedse mannen neer en een derde persoon raakte ernstig gewond. Dinsdagochtend vroeg was de verdachte nog voortvluchtig. Even na 08.00 uur werd de 45-jarige Abdesalem L. door de politie neergeschoten in een café in de wijk Schaarbeek.

De aanval, waarvan de politie al snel meldde dat deze een terroristisch motief had, kwam jaren nadat de Belgische hoofdstad ook werd geteisterd door terroristische dreigingen. Eind 2015 leken de terroristen die betrokken waren bij de aanslagen in Parijs nauwe banden te hebben met Brussel. Begin 2016 kwamen 35 mensen om het leven bij zelfmoordaanslagen in Brussel.

Het heeft de Belgische hoofdstad een aanzienlijk trauma bezorgd, dat zich direct na de schietpartij maandagavond heeft voorgedaan. Vooral omdat de vermoedelijke dader bekend was bij de autoriteiten en er dus net als zeven jaar geleden direct werd gespeculeerd of de politie de dreiging niet had moeten anticiperen en daarmee de aanslag mogelijk had kunnen voorkomen.

Aanval tegen Zweden

De 45-jarige man van Tunesische afkomst opende maandagavond rond 19.15 uur het vuur op mensen op het Saincteletteplein aan de rand van het stadscentrum. Twee Zweedse mannen werden gedood en een derde raakte ernstig gewond. De Zweedse toeristen, zestig en zeventig, waren in Brussel voor de voetbalwedstrijd die hun nationale ploeg later die avond tegen de Belgen zou spelen. Ze droegen een voetbalshirt van het Zweedse nationale team.

Op video is te zien hoe de schutter mensen volgt die een gebouw binnenvluchten en weer naar buiten lopen. Op een andere video uit een raam is te zien hoe de schutter op straat openlijk zijn wapen herlaadt en nog een aantal keren op passerende auto’s schiet.

Na de aanval plaatste L. onder de alias Slayem S. een video op zijn Facebook-pagina waarin hij stelde dat hij een strijder is van Islamitische Staat (IS) en “zojuist drie Zweden neerschoot”. In die video draagt ​​hij hetzelfde felgekleurde oranje jasje en dezelfde witte pet als tijdens de beschietingen. Het Belgische parket bevestigt dat de man de verantwoordelijkheid voor zijn daad heeft opgeëist.

Hij plaatste eerder een bericht op Facebook waarin hij verwees naar de moord op een 6-jarige Palestijns-Amerikaanse jongen in de Verenigde Staten. De dader van die aanval zei later dat zijn daad een reactie was op de recente aanval van Hamas op Israël en dat hij de jongen als doelwit had genomen vanwege zijn islamitische geloof.

“Ze noemden de moord op het kind dat vandaag in Amerika met 26 steekwonden werd gedood een brutale misdaad omdat hij moslim was. Als de vermoorde jongen een christen was geweest en de moordenaar moslim, zouden ze het terrorisme noemen”, schreef L.. Ook deelde hij steunbetuigingen met het Palestijnse volk, wat betekent dat het Belgische federale parket een mogelijke link met het oplaaiende conflict tussen Israël en Gaza niet uitsluit. Het account van L. is inmiddels gedeactiveerd.

Een TikTok-account met dezelfde naam volgt een anti-Zweedse pagina genaamd Zweden Onrecht. Dat account deelt video’s met complottheorieën, zoals over moslimkinderen die worden ontvoerd door de Zweedse overheid.

Er worden bloemen gelegd bij de plek waar maandagavond in Brussel twee Zweedse voetbalfans werden doodgeschoten.

“Alles wijst erop dat dit een aanval is tegen Zweden en Zweedse burgers, alleen maar omdat zij Zweden zijn”, bevestigde de Zweedse premier Ulf Kristersson dinsdagochtend tijdens een persconferentie. In dat land zijn de afgelopen maanden meerdere malen korans verbrand, wat in een aantal Arabische landen tot hevige protesten heeft geleid. De Zweedse ambassade in Irak werd in brand gestoken en ook de terreurgroep Al Qaeda riep op tot aanslagen tegen het land. Volgens Kristersson lijdt Zweden onder “de grootste veiligheidsdreiging sinds de Tweede Wereldoorlog”. Hij kondigde aan dat zijn land harder zal optreden tegen migranten die geen verblijfsvergunning hebben en riep de Europese landen op om hun buitengrenzen beter te controleren.

Gewaarschuwd voor dader

Abdesalem L. kwam in 2016 voor het eerst in het vizier van de Belgische politie. Toen waarschuwde een buitenlandse politiedienst dat de man een geradicaliseerd profiel had en naar een conflictgebied wilde afreizen voor de jihad. Maar met die informatie zou niets zijn gedaan en de schutter stond niet op de OCAD-lijst voor potentieel gevaarlijke personen. “Zeker in de periode van de terreurcrisis waren er tientallen van dit soort meldingen per dag”, zegt minister van Justitie Vincent van Quickenborne (OpenVLD). Volgens de Zweedse premier Ulf Kristersson verbleef de man ook een tijdje in Zweden, maar was daar geen bekende van de politie.

L. heeft in november 2019 asiel aangevraagd in België. Hoewel die aanvraag in oktober 2020 werd afgewezen, bleef hij onder de radar in het land. Ook zou de verdachte eerder dit jaar in België een andere asielzoeker hebben bedreigd, die daar aangifte van heeft gedaan en heeft verklaard dat de Tunesiër in eigen land is veroordeeld.

Volgens Van Quickenborne werd hierdoor de politie gewaarschuwd, maar was er geen directe dreiging. De politie zou dinsdag het dossier van de man bespreken. Verschillende Belgische politici stelden dinsdag openlijk vragen over waarom de Tunesiër zonder verblijfsvergunning in België kon wonen, vrij rond kon lopen als bekend geradicaliseerd persoon, en hoe hij aan een oorlogswapen kon komen. “Een paar bekende kwetsbare punten in het beleid, die bij de eerdere aanslagen naar voren kwamen, worden opnieuw blootgelegd.” gaf commentaar columnist van De ochtend Bart Eeckhout Dinsdagmiddag.

Lees ook
Lange gevangenisstraffen genezen niet alle wonden van de aanslagen op de luchthaven van Zaventem