Vergrijzingsgolf overspoelt verpleeghuis komende 15 jaar: ‘Voor driekwart is geen plek’ | Binnenland

Naast de tienduizenden die niet naar het verpleeghuis kunnen, zijn er ook 75-plussers die wel thuis kunnen wonen, maar geen trappen meer kunnen lopen, of brede deuren of andere aanpassingen in hun huis nodig hebben. Voor die groep zijn in dezelfde periode ruim een ​​kwart miljoen extra geschikte woningen nodig.

Zowel de verpleeghuiszorg als de woningbouw piepen en kraken al aan alle kanten. Om met het eerste te beginnen: vorig jaar was er al een personeelstekort van ruim tienduizend mensen in de verpleging en verzorging; over tien jaar zal dat tekort volgens de meest recente prognoses meer dan vervijfvoudigd zijn.

Mede daarom is zo lang mogelijk thuiswonen al langer het devies en wordt het aantal verpleeghuisplaatsen na 2026 bevroren, maar dit beleid heeft grote gevolgen. In 2040 zal bijna één op de zeven Nederlanders ouder zijn dan 75 jaar en zal één op de vijf huishoudens minstens één 75-plusser huisvesten. Een deel daarvan heeft intensieve verpleeghuiszorg nodig: de vraag naar plaatsen zal de komende vijftien jaar met 106.400 plaatsen toenemen. jaar.

Maar door dit ‘blijf-thuis-beleid’ komen er in dezelfde periode slechts 30.500 verpleeghuisplaatsen bij. Het resultaat: 75.900 ouderen moeten buiten het verpleeghuis worden verzorgd. Vooral mensen met dementie, voorspelt ABF. “Zolang het aantal plaatsen in verpleeghuizen min of meer bevroren blijft, moeten we toewerken naar een verandering in de ouderenzorg”, concludeert Judith Willems, een van de auteurs van de zogenoemde Fortuna-prognose van ABF. Deze prognose is onder meer gebaseerd op de huidige situatie in verpleeghuizen en de vooruitzichten voor een vergrijzende bevolking.

Dit betekent niet noodzakelijkerwijs dat ouderen er slechter aan toe zullen zijn, benadrukt Willems, maar de gezondheidszorg en de samenleving als geheel moeten zich voorbereiden op de opkomst van ouderen in de ‘extramurale zorg’, zoals dat officieel heet. “Voor deze mensen moeten zorgplekken gebouwd worden en de personeelsbezetting moet daarop aangepast worden. Dit moet nu voortvarend worden aangepakt, vooral lokaal.”

“Het eerlijke verhaal moet aan de samenleving verteld worden”, zegt een woordvoerder van ActiZ, de brancheorganisatie voor de zorgsector. “Allereerst moeten de regels worden aangepast rond het recht op zorg, de financiering en de kwaliteitsnormen. Deze passen momenteel niet bij de doelstelling van het beleid.” Wat ActiZ betreft zou er meer geld besteed moeten worden aan wijkverpleging en eerstelijnszorg, zoals huisartsen en fysiotherapeuten.

Ook vindt de brancheclub dat er ‘geschikte woningen voor ouderen’ moeten komen. “In veel gemeenten kun je in aanmerking komen voor een lening of compensatie om je woning aan te passen, en er zijn veertien alternatieve woonvormen tussen de eigen woning en een verpleeghuis.”

“Zoals we nu doen, zal het niet werken”, reageert Robbert Huijsman, hoogleraar management en organisatie van de ouderenzorg aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, op het onderzoek. Wat hij treurig vindt: “We weten al tientallen jaren dat er een vergrijzing op komst is, en van tijd tot tijd zijn er berichten die waarschuwen.”

Dat er veel meer ouderen zijn die zorg nodig hebben dan verpleeghuisplaatsen hoeft geen probleem te zijn, benadrukt Huijsman. Maar er moet nu actie worden ondernomen, betoogt hij. Snel en goed doordacht. “Bouw wijken met een verpleeghuis als hart, en omring deze met niet alleen woningen voor ouderen en plekken waar ze overdag terecht kunnen, maar ook woningen voor gezinnen. Bij het plannen van een woonwijk worden voorzieningen vaak als laatste toegevoegd, maar daar moet je eigenlijk mee beginnen. Samen met bijvoorbeeld verblijfsplekken voor ouderen om de mantelzorgers tijdelijk te ontlasten, want dat is al het einde van de weg.”

Met al die plannen is er geen tijd te verliezen. “In Nederland zijn we heel goed in het organiseren van overlegrondes, maar nu hebben we een minister en lokale bestuurders nodig die echt het voortouw nemen. Die na twee overleg zeggen: dit is de kant die we op gaan.”

Ook de woningbouw zal gevolgen ondervinden van de vergrijzing. Van de 9,3 miljoen woningen die ons land in 2040 moet hebben, moeten er 2,4 miljoen – ruim een ​​kwart – aangepast worden voor minder mobiele ouderen. Een deel van deze woningen is al geschikt voor ouderen die slecht ter been zijn, maar er wonen nu mensen die niet perse op de begane grond hoeven te wonen. ABF-onderzoeker Willems: “Als je appartementen voor ouderen aanwijst, heb je al een deel van de extra vraag gedekt.”