Ilyaz Nasrullah: ‘Mensen zijn een stuk efficiënter dan AI’

In een reeks essays en podcasts voor Trouw en BNR probeert Ilyaz Nasrullah wat gezond verstand terug te brengen in het debat over kunstmatige intelligentie. Welkom in de AI-fabriek!

Het afgelopen jaar is de wereld in de ban geraakt van kunstmatige intelligentie, kortweg AI. En zolang je alleen maar kijkt naar wat er op je scherm gebeurt, zegt Ilyaz Nasrullah, computerwetenschapper, digitaal strateeg en Trouwcolumnist, die euforie ook.

Maar wie door het scherm kijkt, moet nuchter worden door de enorme vervuiling van de natuur en de uitbuiting van mensen die AI met zich meebrengt. En vooral: vanwege de diepgewortelde beperkingen. Nasrullah geeft een voorbeeld van een kunstmatige ‘intelligente’ receptbot, die cocktails met bleekmiddel suggereert. Dergelijke fouten zijn volgens hem geen kinderziektes, maar zullen blijven voorkomen.

Zaterdag publiceert Trouw de eerste van zes essays die Nasrullah over dit onderwerp schreef. Radiostation BNR publiceert parallel zes podcasts, waarin gasten met Nasrullah in gesprek gaan over de thema’s die hij aansnijdt. Hij hoopt tegenwicht te bieden aan de soms apocalyptische of utopische visies over kunstmatige intelligentie die nu het publieke debat bepalen: AI zal de mensheid overbodig maken of juist bevrijden van werk. Dergelijke ideeën worden vaak aangedragen door dezelfde grote technologiebedrijven die er ondertussen heel rijk mee hopen te worden.

Dus praten over AI is ook een vorm van marketing?

‘Kunstmatige intelligentie’ is een goede marketingterm, omdat je er van alles mee kunt bedenken. Het is dus misleidend: er bestaat geen goede definitie van intelligentie, maar we associëren het heel erg met onze eigen intelligentie. Dat is een deel van de verwarring. Mensen beginnen zich iets voor te stellen dat bijna levend is.

Het woord kunstmatig is ook misleidend. Omdat er veel mensenwerk voor nodig is om het te laten functioneren. Het is niet iets dat dingen op zichzelf doet.

Probeer je dat mensenwerk weer in de discussie te betrekken?

Ik denk dat de wens om een ​​volledig autonoom systeem te creëren ons doet denken dat de mensen die eraan werken niet zo belangrijk zijn. Dan hoeven we ons niet zoveel zorgen te maken over hun rechten. Maar dan negeer je de rechten van creatieve mensen, en de rechten van datawerkers die afbeeldingen taggen voor gebruik in AI onder erbarmelijke omstandigheden in lagelonenlanden.

Maar als we erkennen dat er echt mensenwerk achter zit, kunnen we dit op een eerlijke manier organiseren.

Wat staat er nog meer op het spel?

Op dit moment is het echt een economisch project van de grote technologiebedrijven, om grote delen van de economie en het beroepsleven naar hun hand te zetten. Als we op deze koers doorgaan zonder het goed te reguleren en er goed over na te denken, kom je in het scenario terecht dat grote technologie wordt nog krachtiger. Als je een krant of school bent die zegt: we laten een artikel schrijven of een les voorbereiden door AI, dan maak je die techbedrijven onderdeel van je workflow. Wil je dat?

Welk advies zou je geven aan bedrijven die bang zijn de boot te missen?

Die vraag komt aan bod in de vijfde podcast. Mijn gast Cynthia Liem zegt: ga zitten en denk goed na. Dat lijkt een voor de hand liggend advies. Maar dat is precies wat we op dit moment niet doen met AI. Je ziet veel ondoordachte toepassingen. Die maaltijdplanner met bleekmiddel bijvoorbeeld. Omdat wij denken dat de technologie geavanceerder is dan zij is, gaan wij deze toepassen voor zaken waarvoor zij nog niet geschikt is, en wellicht ook nooit geschikt zal zijn.

Ik zou toch niet zo bang zijn om de boot te missen. Misschien stap je op de verkeerde boot. En het is eigenlijk een gammel bootje, dus of je er echt in wilt springen.

Ben jij niet zo nu en dan stiekem onder de indruk van AI?

Zeker, ik ben een computerwetenschapper. Ik weet hoe moeilijk het is voor een computer om dit soort dingen te doen. Dat is best wel cool. Maar als computerwetenschapper weet ik ook hoeveel fabrieken vol computers er nodig zijn. En dan wordt het minder indrukwekkend. Daar bestaat geen officiële maatstaf voor, maar als je zou kunnen uitrekenen hoeveel energie je per gewonnen IQ-punt moet investeren, dan is het ronduit belachelijk wat je nodig hebt voor die AI-systemen. Dan begin je te denken: misschien zou het efficiënter zijn om een ​​mens te vragen zo’n taak uit te voeren. Mensen zijn dan echt veel efficiënter.

Lees ook:

Welkom in de AI-fabriek: de klimaatschade

Kunstmatige intelligentie lijkt erg efficiënt, totdat je het ziet enorm energieverbruik bereken het