[ad_1]
Ondanks een drukke agenda vol optredens zou Lenny Kuhr vandaag het liefst op het vliegtuig naar Israël stappen. De zangeres wil bij haar dochters en hun families zijn nadat kleinzoon Ozz ernstig gewond raakte in de strijd met Hamas.
“Het wordt beter, Ozz is aan het herstellen. Gelukkig heeft hij het gehaald, maar veel van zijn vrienden niet.”
Zangeres Lenny Kuhr (73) werd zaterdag 7 oktober wakker met het nieuws dat de Palestijnse terreurbeweging Hamas een grootschalige aanval op Israël was begonnen. Even later hoorde ze dat haar kleinzoon Ozz (19), een dienstplichtig soldaat in het Israëlische leger, op missie was gestuurd. “Ik ben ervan overtuigd dat ze nog niet wisten met welk monster ze te maken hadden en waar ze hun jongens naartoe stuurden. Ze moesten gijzelaars redden uit de klauwen van Hamas.”
Via WhatsApp wist ze Ozz te bereiken. Hij zat op dat moment in de legerbus, op weg naar een kibboets in het zuiden van het land. “Ik schreef: ‘Ik kom in oktober naar Israël. Beloof me dat we elkaar dan zullen knuffelen. Let op je veiligheid .’ Vervolgens stuurde hij alle harten terug. Omdat hij natuurlijk al bezig was met wat hij moest doen.’
Twee keer geopereerd
Tijdens de laatste van drie bevrijdingsacties werd Ozz door een Hamas-strijder in de maag geschoten. Toch wist hij te ontsnappen. Hij onderging twee operaties in een ziekenhuis in Tel Aviv. “Hij is buiten gevaar, maar Ozz heeft vreselijke dingen gezien. De wreedheden, de machteloosheid. Hij heeft zijn kameraden zien vallen. En mijn dochter kende ook de ouders van die jongens. Je kunt niet echt vreugde voelen over je eigen lot als je het andere niet kent.”
Ten tijde van de eerste operatie had Kuhr een optreden in Loenen aan de Vecht. “Ik kon het doen omdat ik wist dat Ozz nog leefde. Dus ik had hoop. En ik heb in mezelf verbinding gemaakt met alle mensen die bang zijn in deze wereld. Bang voor dit soort geweld. En ik heb contact gehad met wat sommigen God noemen. Ik noem het de hoogste intelligentie die we hebben, die we zijn. Een intelligentie die alle vormen overstijgt en niet weet hoe deze uit te drukken. Maar die uiteindelijk de bedoeling heeft van vrede en eenheid.”
Jodendom
Lenny Kuhr (22 februari 1950) komt uit een gezin waarin religie geen rol speelde. Maar als kind wilde ze al religieuze lessen volgen. Het jodendom presenteerde zich onder meer via muziek; ze speelde Hebreeuwse en Jiddische liedjes op gitaar. Ze werd op 25-jarige leeftijd Joods en woonde begin jaren tachtig een tijdje met haar gezin in Israël. Haar twee dochters verhuisden later terug naar Israël en hebben daar allebei een gezin. Kuhr heeft altijd een warme band met het land onderhouden.
Messiaanse boodschap
Misschien, zegt ze, klinkt het als een Messiaanse boodschap. “Maar bij de mensen in de zaal, die nog niet wisten wat er gebeurd was, ontstond er een sfeer die ik zelden heb meegemaakt. Het bruiste van liefde en respect, mensen werden geraakt, mensen waren open. En dat is eigenlijk de boodschap die ik wil meegeven. Ik heb ook niet het monopolie op wijsheid in dit hele conflict. Ik weet gewoon dat mijn bedoeling goed is, en van daaruit zing ik. Ik denk dat we de plicht hebben om de dualiteit in deze wereld niet te voeden.”
Het lijkt mij dat het moeilijkste is om die haat zelf niet te voelen.
“Ja, ik denk dat dit centraal staat in het hele verhaal. Dat je, ondanks wat je hebt gezien, zo dapper kunt zijn. Zoals mensen die de Holocaust hebben overleefd. Die zichzelf niet in haat hebben laten leven en het licht hebben gekozen dat ze zijn. Dat lijkt onwaarschijnlijk, maar het kan wel.”
Als je dat vertaalt naar kunstenaar zijn…
“Dan is dit natuurlijk wat een kunstenaar als geen ander kan overbrengen. En moet zich verspreiden. Dit is wat wij kunnen doen. Dat geldt zeker voor muziek, omdat er een abstract element in zit. Met jouw stem kun je zonder woorden iemands hart raken. Omdat je weet waar het vandaan komt. Tijdens een optreden benader ik die ene plek vanuit verschillende invalshoeken in 20 of 21 nummers. Dat is wat mensen voelen. Ik weet dat ik al mijn liefde en mijn hart en ziel zal geven om de boodschap van vrede te verspreiden.”
Vind je nu troost in muziek? Luister je naar bepaalde liedjes?
“Ik voel veel muziek in mezelf. Ik zing af en toe, alleen wat geluiden. En dan luister ik naar de snaren van mijn gitaar. Het is een uiting van medelijden, melancholie en liefde. Misschien ook uit angst. En zeker de verschrikkelijke wetenschap dat we vanbinnen licht zijn. Muziek overstijgt het denken.”
Toch kan ik me voorstellen dat je, juist nu, een hoofd vol gedachten op het podium brengt.
“Ik voel de hele sfeer, de zwaarte die er nu hangt. Dat je op je woorden moet letten. Dat hoef ik niet zo snel te doen, want ik weet wat er uit mijn mond komt. Ik ontvang echter berichten die ongekend zijn. Gelukkig zijn het er maar een paar, maar ik weet wel dat er mensen zijn die vol haat zijn. En ze kunnen het niet tolereren als je hier vreedzaam over praat.”
Is dat eng?
“Ik wil die angst niet voeden. Al voel ik de agressie natuurlijk wel, want die is er wel. Ik weet ook dat veel van onze vrienden, joodse vrienden, niet de straat op durven. Dat ze de binnenstad van Eindhoven en vooral die van Amsterdam mijden. De Joodse scholen in Amsterdam zijn dubbel beveiligd. En dan leven we in Nederland, met de kennis die we hebben van de Holocaust. En met de stelling: nooit meer.”
Wat geeft jou hoop?
“Ik weet dat mijn kinderen in Israël heel open zijn. Ik heb net weer verhalen gehoord over iemand die ze bij een tankstation hebben ontmoet, een Arabier, en hoe goed die gesprekken verlopen. Mensen kijken naar elkaar en praten met elkaar. De chirurg die Ozz heeft geopereerd, is ook een Arabier. Hij had tranen in zijn ogen toen hij zag dat het beter ging met Ozz. Dit soort dingen gebeuren ook in Israël, en dit is waar we met de samenleving naartoe willen. Maar dan moet het politieke klimaat veranderen. Ik ben het absoluut niet eens met de huidige regering. Wij protesteerden; Gelukkig kan dat daar. Dan merk je ook hoeveel mensen verlangen naar vrede. Ik denk dat er een tijd komt dat grenzen niet langer tellen. Dat je dingen met elkaar deelt. Dat je aan elkaars tafel kunt zitten. Dat is mijn diepste wens.”
Lenny Kuhr speelt op zondag 5 november in Westeremden (Roodelaan live). Deze voorstelling is uitverkocht. Andere concerten in de regio: 24-2 Katlijk (Thomaskerk), 25-2 Huizum (Dorpskerk), 26-3 Stadskanaal (Geert Teis), 7-4 Emmen (Synagoge), 3-5 Amen (De Amer).
Groningen als rode draad
Toeval of niet, Groningen lijkt een rode draad in het leven van Lenny Kuhr. Onder meer David Hartsema uit Zoutkamp schreef het nummer De Troubadour , waarmee de Brabantse zanger in 1969 het Eurovisie Songfestival won. Kuhr werkte onlangs samen met Reyer Zwart, ook bekend van zijn samenwerking met de Groningse zangeres Marlene Bakker. En Lenny’s zus, Ine Kuhr, debuteerde in 1976 met een lied van de Groningse Peter Schaap. “Er is waarschijnlijk een goede verbinding tussen ons”, zegt ze. “Onze buurman kwam vroeger uit Groningen. Zijn naam was Nanko Meulman. Ik dacht dat dat zo iemand was. Zijn taalgebruik en humor zijn ons van jongs af aan bijgebracht.”
Kuhr vond het naoorlogse Eindhoven, waar ze geboren en opgegroeid was, ‘een hele lelijke stad’. “Er was veel afgebrand en in stukken geschoten. Maar wat wij als Eindhovenaren wel hadden was de invloed van Philips. Dat bedrijf heeft veel mensen uit andere provincies aangetrokken. Zo werd Eindhoven een soort allegaartjestad, een stad met mensen die met beide benen op de grond bleven. Die behoorlijk aards waren en niet op het fluitje blazen. Misschien is dat inderdaad beïnvloed door mensen die uit Groningen kwamen.”
[ad_2]
