[ad_1]
Dankzij een koppig raadslid en in weerwil van het katholieke schoolbestuur werden twee kleuterleidsters vrienden voor het leven. Elly Mittendorff en Ineke Kester kijken terug op een bijzondere schooltijd in Emmen.
Elly Mittendorff (73) uit Dalen las onlangs in deze krant waarom het dorp Gees geen basisschool meer heeft. Ze was enthousiast over het pleidooi voor verregaande samenwerking tussen scholen met verschillende achtergronden in Sleen en Schoonoord.
Telkens wanneer de moderne excessen van de schoolstrijd het nieuws halen, dwalen haar gedachten af naar haar eigen ervaringen in de jaren zeventig. Een periode die haar stapels plakboeken vol herinneringen en een vriendschap voor het leven opleverde.
Geen simpele toevoeging
De vriendschap tussen juf Mittendorff van de openbare kleuterschool Olleke Bolleke in Emmen en juf Funke van de katholieke kleuterschool Fatima dateert uit 1977. De eenklasscholen waren bijna buren in hartje Emmen.
In die tijd gingen katholieke kinderen naar Fatima in de Meerstraat, ouders die kozen voor openbaar onderwijs brachten hun nakomelingen naar Olleke Bolleke aan het Allee. Op beide scholen waren dit vaak kinderen uit de middenklasse uit het centrum van Emmen. Deze werden daarom ‘elitescholen’ genoemd.
Of scholen, omdat beide kleuterscholen met hun leerlingenaantal voortdurend met de wettelijke ondergrens worstelden. Afzonderlijk waren ze te klein, samen groot genoeg om een kleuterschool voor de buurt te onderhouden. Maar in de nog steeds sterk gecompartimenteerde samenleving bleek een fusie meer dan een simpel bedrag.
Ook het schoolbestuur van Fatima zag daar geen noodzaak toe. Ze hadden immers een gloednieuwe school in de naburige wijk Bargeres te bieden. De katholieke kinderen konden daar hun toevlucht zoeken. Het ontslag van juffrouw Funke was voor hen een berekende schade.
Statige vrouw bleek een vlotte jongedame
“Ik moest op bezoek bij het schoolbestuur in de kerk. Het waren allemaal strenge mannen”, blikt Ineke Kester (70), die nu weer haar meisjesnaam draagt, nu terug. “Ze vertelden me dat ik mijn school en dus ook mijn baan kwijtraakte. Het kon ze niet schelen dat ik dacht dat was verschrikkelijk.”
Haar reddende engel bleek het opvallende Emmer-raadslid van onderwijs Roelof Zegering Hadders. Als werkgever van openbare kleuterleidsters riep hij in dezelfde periode juf Elly van Olleke Bolleke naar het gemeentehuis. Ga en ontmoet je katholieke collega. Kijken of het klikt, was zijn opdracht. Dus het gebeurde.
“Ze kwam na school op de thee”, herinnert Ineke zich die eerste ontmoeting. “Ik was gewaarschuwd dat het een oudere getrouwde leider zou zijn zonder kinderen, dus ik verwachtte een statige, oudere vrouw. Maar dat beeld klopte totaal niet.”
Elly ontpopte zich als een gezellige jongedame van 27 jaar. Ineke zelf was slechts drie jaar jonger. De klik waar de raadslid op hoopte was er meteen. “De vonk vloog over. We wisten meteen: we wilden samen dit avontuur aangaan”, vertelt Elly. Een paar maanden later, op 1 januari 1978, was de fusie een feit.
Alles bij elkaar
Om de katholieke schoolbestuurders en ouders tegemoet te komen, kregen de kinderen als compromis het eerste half jaar les in hun eigen klaslokaal door hun eigen leraar. Onder die voorwaarde verhuisden ze naar Olleke Bolleke. Kleuterschool Fatima, opgericht door de Zusters van Klooster Amersfoort, sloot haar deuren.
De school begon met 16 katholieke kinderen en 23 openbare schoolkinderen. Net genoeg voor twee docenten.
Elly: “Het was vanaf het begin geweldig. We liepen samen naar binnen en deden alles samen. Wij maakten geen onderscheid tussen kinderen en de kinderen zelf zagen tijdens het spelen geen verschil. Dat was meer een ouderlijke kwestie. Het gemopper over die ‘takoly’-kinderen verdween na een week. En tijdens de lunch aten we samen dikke sneetjes roggebrood met kaas, want we waren weer op dieet. Dat schept ook een band.”
De georganiseerde Elly en de creatieve Ineke blijken niet alleen vriendinnen in wording, maar ook ideale collega’s te zijn. “We vulden elkaar aan en brachten elkaars sterke punten naar voren. We hebben samen dingen gedaan die we alleen nooit zouden hebben gedaan”, vertelt Elly aan de keukentafel in Dalen.
‘Wij regelden altijd wel iets’
Bijna vijftig jaar later bladeren ze samen door de plakboeken met honderden foto’s van die avonturen. Ineke: “Kijk hier: onze buitenschooldag op de Haantjebak in de Emmerdennen. Omdat we vanwege de strenge regels voor een busreis niet mee mochten op schoolreisje, vroegen we ouders om hun kinderen mee te nemen naar het bos. Dat waren legendarische dagen.”
“O, die arme ijsboer”, wijst Elly lachend naar een andere foto van een ijsbakfiets in het losse zand van de Emmerdennen. “Het zat dus vast. Met de ouders die een eigen bedrijf hadden, regelden we altijd iets. Niets was te gek.”
Ze dragen nog steeds de namen van peuters van toen op. Van schrijver Peter Middendorp (‘Hij schreef over zijn tijd op onze school’) tot de bekende makelaar Henrie Frieling (‘Hij stond onlangs ook in de krant’). Van de Chinese jongen (‘Dat arme kereltje moest op zijn eerste dag op het platteland naar school’) tot aan de zoon van slagerij Dijkstra (‘Hij bracht vol trots een luciferdoosje met een koeienoog mee om aan de juf te laten zien.’) .
Het is een middag in maart 2024 bij een vers kopje thee, maar de vrouwen lijken weer op Olleke Bolleke, bijna veertig jaar geleden. De twee twintigers zijn zeventig geworden, maar hebben elkaar in hun leven nooit uit het oog verloren.
Ze gingen samen op vakantie en hebben daarom regelmatig mini-reünies. Uit de stapels plakboeken en tientallen anekdotes blijkt dat ze zeker twintig jaar samen de kleuterschool hebben gerund. Maar niets is minder waar. Het bleek maar anderhalf schooljaar te zijn.
‘Jij bent thuis en ik ben weer alleen’
Anderhalf jaar na de fusie bleek de school te klein voor twee docenten. In de zomer van 1979 moest Ineke alsnog vertrekken. Een flinke klap voor het guitige lerarenduo.
Ineke: “We hebben hemel en aarde bewogen om de ramp af te wenden. We hadden destijds iets gehoord over een nieuw fenomeen: jobsharing. Maar daar had de nieuwe wethouder van onderwijs nog nooit van gehoord. We werden uitgelachen vanwege ons wilde idee. Dus dat feest ging niet door.”
Er volgde dus een onvermijdelijk afscheid. Met een feestje en een boek vol foto’s en tekst. Ook inclusief drie zeer waardevolle pagina’s voor de twee. Een lang rijmend gedicht van Elly voor Ineke. Een passage voorspelt feilloos de toekomst:
Voor jou zit het kleuterwerk er even op
Helaas zijn er geen vacatures beschikbaar
Ik vind je vertrek ook heel verdrietig
We hadden het zo leuk samen
Wij maken een moeilijke tijd door
Dat beseffen we allebei maar al te goed
Daar moeten we doorheen
Jij bent thuis en ik ben weer alleen
We moeten niet zo veel treuren
en zeuren over nare dingen.’
Lol weg
Na het vertrek van Ineke is de pret snel voorbij voor Elly. “Ik wilde niet blijven. Ik heb haar zo gemist. Als je eenmaal weet hoe het samen kan, wil je het niet meer alleen doen.” De vrouwen kijken elkaar emotioneel aan.
Voordat ze helemaal vol zitten, zoeken ze snel een nieuwe foto bij een verhaal van vroeger. De grote sneeuwstorm van 1979. “We hebben allebei een reis naar Siberië gemaakt om naar school te gaan. Natuurlijk was er helemaal niemand anders. We hebben onze werkgever gebeld, die zei dat we gek waren om te komen. Maar we hebben nooit een kind in de steek willen laten.”
De liefde van jonge kinderen voor logica is nooit verdwenen. Ze kunnen nog steeds onophoudelijk lachen om anekdotes. “Herinner jij je Sinterklaas nog, Ineke?” Elly begint. “Ik ging bij je langs in de klas met mijn lange jurk en zware basstem.”
“Terwijl jij met mijn peuters een gesprek voerde, ging ik stiekem de gang in en kwam weer binnen, bonkend op de deur en deed me voor als Zwarte Piet”, vult Ineke aan. “We waren maar juffen, niet eens verkleed, maar ze zagen Sint en Piet voor zich staan. Toen ik weer in de klas kwam hoorde ik het hele verhaal weer van de kleuters: “Meester, juf, juf, Sinterklaas is gekomen .” Als mensen nu over Zwarte Piet beginnen, vertel ik altijd dit verhaal. Voor kinderen draait het allemaal om verbeelding. Daar kun je alleen maar jaloers op zijn.”
Tante Ineke
Na het vertrek van Ineke probeert Elly het nog twee jaar alleen te doen. Ook eert ze katholieke rituelen als Palmzondag en carnaval, maar dat is zonder haar vriendin niet half zo leuk.
“Ik had twee opties: een andere baan of een gezin stichten”, zegt Elly. In 1981 gebeurde het laatste en ook zij trok de deuren van Olleke Bolleke achter zich dicht. Zij dan Geboren dochter Nouchka belde als kind haar moeders vriendin en oud-collega tante Ineke.
[ad_2]
