[ad_1]
Oude liefde sterft niet, zoals blijkt uit de zaak die Nicaragua deze week met Duitsland voor het Internationaal Gerechtshof (ICJ) heeft uitgevochten. Het Midden-Amerikaanse land betoogde maandag voor de VN-rechtbank in Den Haag dat Duitse wapenleveringen aan Israël bijdragen aan een mogelijke genocide op de Palestijnen in Gaza. In zijn reactie van dinsdag ontkende Duitsland deze bewering resoluut.
Nicaragua volgt met zijn zaken het voorbeeld van een ander zuidelijk land met historische banden met het Palestijnse volk: Zuid-Afrika. Israël heeft het begin dit jaar met enig succes voor het Internationaal Gerechtshof gebracht, omdat het klaagde dat zijn oorlog in Gaza in strijd was met de Genocideconventie. In een tussenuitspraak achtten de rechters het risico hiervan aannemelijk en bevalen Israël elke mogelijke genocidale actie te voorkomen. Israël ontkent met klem dat het genocide heeft gepleegd in de vergeldingsoorlog die het na de Hamas-aanvallen van 7 oktober heeft gelanceerd.
Banden sinds de Koude Oorlog
De Nicaraguaanse president Daniel Ortega besloot voort te bouwen op de tijdelijke regeling in de Zuid-Afrikaanse zaak. De voormalige Sandinistische leider leidde het land van 1979 tot 1990. Destijds, op het hoogtepunt van de Koude Oorlog, leidde de anti-Amerikaanse ex-guerrilla-guerrillaleider het land. een warme relatie met de Palestijnse leider Yasser Arafat. Begin dit jaar had zijn regeringspartij in de hoofdstad Managua een verkeersader omgedoopt tot Gaza Road, met in de middenberm een ’Palestina Park’.
Ortega kwam in 2006 bij de verkiezingen weer aan de macht. Vooral sinds een studentenprotest in 2018 bloedig werd onderdrukt door zijn regime, regeert hij steeds autoritairder. Nicaragua is verworden tot een politiestaat en een eenpartijdictatuur, waar de mensenrechten zo massaal en op grove wijze worden geschonden dat dit, volgens VN-experts, ” neerkomt op misdaden tegen de menselijkheid “.
De Nicaraguaanse ambassadeur in Den Haag betoogde echter voor het Hof dat Duitsland “er niet in slaagt genocide te voorkomen en respect voor het internationaal humanitair recht te garanderen”. Dit komt omdat Duitsland – na de Verenigde Staten – de bondgenoot is die de meeste militaire uitrusting en wapens aan Israël levert. In 2023 was deze handel volgens cijfers van het Duitse Ministerie van Economische Zaken 326,5 miljoen euro waard.
Duitsland verdedigde zich tegen deze aantijging door te stellen dat 98 procent van zijn leveringen bestond uit niet-dodelijke uitrusting zoals helmen, nachtkijkers en fragmentatievesten. Van de vier leveringen die daadwerkelijk wapens betroffen, zou het in drie gevallen om materieel gaan dat niet geschikt was voor oorlogsvoering, zoals oefenmunitie.
‘Zielig excuus’
Nicaragua bekritiseerde verder de regering van bondskanselier Scholz omdat deze niet genoeg deed om de enorme humanitaire nood in Gaza te verlichten. Duitsland voert bijvoorbeeld, net als andere westerse landen, luchtdroppings uit boven de strook land, maar stopte eerder dit jaar met de financiering van de VN-hulporganisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA). “Het is een zielig excuus voor de Palestijnse kinderen, vrouwen en mannen in Gaza om hen met de ene hand humanitaire hulp te bieden, en met de andere hand wapens en militaire uitrusting te verzamelen die hen van de kaart zullen vegen”, sneerde hij. Ambassadeur Carlos José Argüello Gómez.
Duitsland stelde dinsdag in zijn reactie dat Nicaragua geen jurisdictie zou hebben. Dat komt omdat het de Duitse regering aanspreekt op haar verantwoordelijkheid als ‘derde land’ om een genocide te voorkomen, terwijl het VN-gerechtshof tot nu toe alleen het gevaar van een genocide heeft gesignaleerd.
Net zoals Nicaragua deels historische motieven had om naar de VN-rechtbank te stappen, vertrouwden de Duitse advocaten op hun eigen geschiedenis. Opkomen voor de veiligheid van Israël is een verplichting die voortkomt uit de massamoord op joden door de nazi’s. “Duitsland heeft geleerd van zijn verleden, een verleden dat de verantwoordelijkheid omvat voor een van de ergste misdaden in de menselijke geschiedenis, de Shoah.”
De rechtbank zal waarschijnlijk binnen enkele weken een tussenuitspraak (en eventuele voorlopige maatregelen) uitvaardigen in de zaak van Nicaragua. Maar net als in de Zuid-Afrikaanse zaak zal het jaren duren voordat er een definitief oordeel komt.
Lees ook
dit profiel van Daniel Ortega en zijn vrouw en vice-president Rosario Murillo
:format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data43729697-66e276.png)
[ad_2]
