LIVE Midden-Oosten | VN: Palestijnen gemarteld met waterboarding en honden, Qatar waarschuwt voor escalatie na dood Haniyeh | Buitenland

Qatar veroordeelt het doden van de politieke leider van Hamas en waarschuwt voor een ‘gevaarlijke escalatie’. De dood van Haniyeh noemt Qatar een ‘gruwelijke daad’. Haniyeh leefde in Qatar in ballingschap.

Haniyeh leidde sinds 2017 de politieke afdeling van Hamas. Hij deed dat aanvankelijk vanuit de Gazastrook, maar verhuisde in 2019 naar Qatar. Hij verbleef ook in Turkije. Daardoor was hij niet onderworpen aan de reisbeperkingen voor inwoners van de Gazastrook en kon hij de afgelopen maanden meedoen aan gesprekken over een staakt-het-vuren met Israël en praten met bondgenoot Iran.

Hezbollah stelt in een verklaring dat de dood van de politieke leider van Hamas, Ismail Haniyeh, leidt tot ‘vastberadener verzet’ tegen Israël. De Libanese beweging heeft ook zijn condoleances aan Hamas overgebracht.

Haniyeh wordt door Hezbollah geroemd als ‘een van de grote verzetsleiders van onze tijd, die moedig weerstand bood tegen de Amerikaanse hegemonie en de zionistische bezetting’. De 62-jarige leider was bovendien ‘bereid om martelaar te worden voor het doel waar hij in geloofde’.

Hezbollah geeft Israël in de verklaring niet direct de schuld van de aanval op Haniyeh in de nacht van dinsdag op woensdag. Hezbollah steunt Hamas in de oorlog met Israël door Israëlische posities regelmatig aan te vallen. Beide groeperingen worden gesteund door Iran.

De Libanese beweging reageerde woensdag ook op een aanval op commandant Fuad Shukr. Hezbollah kon nog niet zeggen of hij is omgekomen bij een Israëlische luchtaanval op Beiroet, maar wel dat hij in het getroffen gebouw zat. De Israëlische strijdkrachten (IDF) zeiden dinsdag dat ze hem hadden gedood. Shukr was volgens Israël de hoogste militaire commandant van Hezbollah.

Israël heeft Palestijnen die het gevangen nam tijdens de oorlog tegen Hamas gemarteld, staat in een nieuw rapport van de Verenigde Naties. Er is onder meer sprake van waterboarding, waarbij de gemartelde het gevoel heeft te verdrinken. Ook werden honden losgelaten op de gevangenen.

,,De getuigenissen die we hebben verzameld, duiden op een reeks afschuwelijke handelingen die een flagrante schending zijn van het internationaal humanitair recht“, zegt VN-Mensenrechtenchef Volker Turk.

Eerder deze maand beschuldigde ook mensenrechtenorganisatie Amnesty International Israël van het mishandelen van Palestijnse gevangenen. Amnesty zei dat gevangenen toegang tot advocaten en contact met hun familie wordt ontzegd. Ook kwam de organisatie met getuigenissen over martelingen, kidnappingen en vernederingen.

De Palestijnse president Mahmoud Abbas heeft de moord op de politieke leider van Hamas, Ismail Haniyeh, omschreven als ‘een laffe daad’. Abbas zegt dat de dood van de leider ‘een serieuze escalatie’ is in de strijd tussen Israël en Hamas.

Volgens Hamas zit Israël achter de aanval op Haniyeh in Teheran in de nacht van dinsdag op woensdag. Israël heeft de aanval nog niet opgeëist.

Haniyeh drong er bij het Palestijnse volk en de strijdkrachten op aan ‘zich te verenigen, geduldig te blijven en standvastig te zijn tegen de Israëlische bezetting’, zegt Abbas.

Abbas is de leider van Fatah, de partij die de Westelijke Jordaanoever bestuurt. Hamas bestuurt de Gazastrook sinds het er in 2006 de verkiezingen won, waarna een conflict uitbrak tussen Hamas en Fatah.

Er vonden sindsdien wel toenaderingspogingen plaats tussen de twee partijen, en Abbas en Haniyeh hadden de afgelopen jaren ook enkele ontmoetingen.

De woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken, Nasser Kanaani, zei woensdag dat het ‘bloed van de vermoorde Hamas-leider Ismail Haniyeh nooit zal worden verspild‘.

,,Haniyeh’s martelaarschap in Teheran zal de diepe en onbreekbare band tussen Teheran, Palestina en het verzet versterken”, zei Kanaani.

De prijs van ruwe olie is woensdag omhoog geschoten na het nieuws over de dood van Hamasleider Ismail Haniyeh. Er wordt gevreesd voor een escalatie van het geweld in het Midden-Oosten waar wereldwijd een derde van de olie wordt geproduceerd.

De prijs van een vat Brent-olie voor levering in september steeg woensdagochtend met 1,4 procent tot 79,72 dollar, ongeveer 73 euro. De Amerikaanse oliesoort WTI kostte ruim 70 euro, een stijging met 1,5 procent.

De afgelopen dagen waren de olieprijzen op de internationale markten nog flink gedaald.

Rusland noemt de moord op Hamas’ belangrijkste politieke leider Ismail Haniyeh ‘een absoluut onacceptabele politieke moord‘, vertelde een Russische viceminister van Buitenlandse Zaken woensdag aan het staatsnieuwsagentschap RIA.

,,Dit is een absoluut onacceptabele politieke moord en het zal leiden tot verdere escalatie van de spanningen“, citeerde RIA viceminister van Buitenlandse Zaken Mikhail Bogdanov.

En ook Turkije veroordeelt de moord op Haniyeh. Volgens hen is de aanval bedoeld om de oorlog in Gaza op regionaal niveau te verspreiden.

,,Het is opnieuw gebleken dat de regering van Netanyahu niet van plan is om vrede te bereiken,” aldus het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring.

Hamas zegt in een verklaring te rouwen om de dood van Haniyeh, die volgens de groep werd gedood bij ‘een verraderlijke zionistische aanval op zijn woning in Teheran’. Hamas-woordvoerder Sami Abu Zuhri omschreef de moord van Haniyeh als een ‘ernstige escalatie die haar doelen niet zal bereiken’. Ook zei hij dat Hamas ‘open oorlog zal voeren om Jeruzalem te bevrijden’ en dat de groep daarvoor ‘bereid is een zware prijs te betalen’.

In een standaardreactie zei het Israëlische leger dat het geen commentaar kan geven op berichten in buitenlandse media. De Israëlische regering moet nog een officiële verklaring over de aanval uitbrengen. Wel liet de Israëlische minister van Erfgoed, Amichay Eliyahu, al van zich horen. Hij schreef op X dat de dood van Haniyeh ‘de wereld een beetje beter maakt’.

Hamas-leider Ismail Haniyeh is gedood in de Iraanse hoofdstad Teheran, meldt de Iraanse Revolutionaire Garde in een verklaring. De Iraanse staatstelevisie bericht ook over zijn dood. De 62-jarige Haniyeh is een Palestijnse politicus die algemeen wordt beschouwd als de belangrijkste politieke leider van Hamas.

Haniyeh en een van zijn lijfwachten werden in zijn huis aangevallen, aldus de verklaring. Ook de lijfwacht overleefde de aanslag niet. Haniyeh had dinsdag nog de inauguratie van de Iraanse president Masoud Pezeshkian bijgewoond.  

De aanval op Haniyeh is nog niet opgeëist. Israël ligt voor de hand, gezien het land heeft gezworen Hamas uit te zullen roeien na de aanval van 7 oktober vorig jaar, die aan 1.200 mensen het leven kostte.

De Israëlische militaire aanklager heeft aanklachten ingediend tegen een soldaat die Palestijnse gevangenen zou hebben mishandeld. De soldaat wordt ervan beschuldigd ‘ernstig geweld te hebben gebruikt tegen de gevangenen die hij moest bewaken’, aldus het Israëlische leger.

De mishandelingen gebeurden tussen februari en juni van dit jaar, aldus het leger. De soldaat, een reservist, zou gevangenen hebben aangevallen tijdens een aantal transporten, ook al vormden ze geen gevaar en waren ze geboeid en geblinddoekt. Ook zou hij gevangenen hebben geslagen met een knuppel en zijn geweer, terwijl hij filmde met zijn telefoon.

Maandag arresteerde de politie negen Israëlische soldaten op de militaire basis Sde Teiman, nabij de woestijnstad Beër Sjeva. Zij zouden een Palestijnse gevangene seksueel hebben misbruikt. Het misbruik was dusdanig dat het slachtoffer in het ziekenhuis moest worden opgenomen.

De arrestatie van de soldaten veroorzaakte grote onrust in Israël. Extreemrechtse politici en activisten reageerden verontwaardigd en trokken naar de basis, die ze op een bepaald moment zelfs binnenvielen.

De Israëlische krijgsmacht (IDF) zegt Hezbollahcommandant Fuad Shukr gedood te hebben. Eerder dinsdagavond meldde de krijgsmacht al dat er een niet nader genoemde functionaris onder vuur genomen was in de Libanese hoofdstad Beiroet. Dit als vergelding voor de aanval op Majdal Shams waarbij twaalf tieners omkwamen.

De IDF beschouwt Shukr als de hoogste militaire commandant van Hezbollah. Hij zou daarom verantwoordelijk zijn voor alle aanvallen van die organisatie sinds Israël in oorlog raakte in Gaza. Bovendien was hij de ‘rechterhand van de secretaris-generaal van Hezbollah Hassan Nasrallah‘ en verantwoordelijk voor het meest geavanceerde wapentuig waar Hezbollah over beschikt.

Shukr heeft volgens de IDF sinds 1985 meerdere hoge posities bekleed bij Hezbollah. Vanuit die rol zou hij verantwoordelijk zijn geweest voor “de dood van talloze Israëli’s en buitenlanders over een periode van jaren”.

De krijgsmacht zegt Shukr uitgeschakeld te hebben met een ‘gerichte, op inlichtingen gebaseerde uitschakeling‘ met straaljagers.

Bij de Israëlische aanval zijn volgens het Libanese ministerie van Volksgezondheid drie mensen gedood, onder wie twee kinderen. Daarnaast zouden 74 mensen gewond zijn geraakt. De autoriteiten zeggen dat onder het puin nog gezocht wordt naar overlevenden.

Bronnen spraken elkaar eerder op de dag tegen over het lot van Shukr. Verschillende nieuwsorganisaties, waaronder de persbureaus Reuters en AFP, hoorden uit bronnen rond Hezbollah dat hij de aanval overleefd zou hebben.

De Israëlische krijgsmacht (IDF) heeft naar eigen zeggen een Hezbollahcommandant aangevallen in de Libanese hoofdstad Beiroet. Volgens Israël was de man verantwoordelijk voor de aanval op een voetbalveld in Majdal Shams, op de door Israël geannexeerde Golanhoogten. Daarbij kwamen dit weekend twaalf tieners om.

De Israëlische krijgsmacht noemt in de eerste berichten geen naam en vermeldt ook niet of de commandant daadwerkelijk is geraakt. Het zou gaan om een ‘gerichte aanval‘ op de man die verantwoordelijk is ‘voor de moord op de kinderen in Majdal Shams en het doden van vele andere Israëlische burgers’. Details volgen, zo is te lezen op X.

Ook de Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant plaatste kort na het eerste statement van de IDF een bericht op X. ‘Hezbollah heeft een rode lijn overschreden.‘

Bij verschillende Israëlische media zijn onbevestigde berichten verschenen dat het doelwit Fuad Shukr was, ook wel bekend als Hajj Mohsin. Hij zou een belangrijke rol spelen in de militaire activiteiten van Hezbollah.

Shukr wordt ook gezocht door de VS, onder meer voor een bomaanslag op Amerikaanse mariniers in Beiroet in 1983. Daarbij kwamen 241 defensiemedewerkers om. De VS hebben een beloning uitgeloofd tot 5 miljoen dollar (4,6 miljoen euro) voor tips.

Een Israëlische burger is om het leven gekomen door een raketaanval vanuit Libanon. Er waren vanuit het buurland zo’n tien raketten afgevuurd, berichten Israëlische media. De meeste van die projectielen konden onderschept worden door de Israëlische luchtafweer.

Het slachtoffer is naar verluidt een dertiger uit de kibboets HaGoshrim. De Israëlische strijdkrachten maakten bekend terug te schieten met artillerie.

Israël zegt dat het nachtelijke aanvallen heeft uitgevoerd op een tiental doelen van Hezbollah in het zuiden van Libanon. De strijdkrachten zeggen onder meer een wapenopslagplaats te hebben aangevallen. Eén strijder van de door Iran gesteunde beweging zou zijn omgekomen.

De aanvallen volgden op een dodelijke raketbeschieting van de plaats Majdal Shams op de door Israël bezette Golanhoogten. Daar vielen afgelopen weekend twaalf doden, allemaal jongeren tussen de 10 en 16 jaar. Israël houdt Hezbollah verantwoordelijk voor die aanval, al zegt die zwaarbewapende organisatie de raket niet te hebben afgevuurd. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu bezocht Majdal Shams op maandag en beloofde toen een ferme reactie.

Door het incident is de spanning tussen Israël en Hezbollah verder toegenomen. Sinds het begin van de Gazaoorlog waren er al met grote regelmaat beschietingen in het grensgebied, met honderden doden tot gevolg.

Het mediakantoor van Hamas zegt dat bijna driehonderd mensen zijn gedood tijdens de Israëlische operatie in het oosten van de stad Khan Younis. Ook zouden er meer dan driehonderd gewonden zijn. De operatie begon 22 juli en de Israëlische krijgsmacht (IDF) maakte dinsdagochtend bekend zich te hebben teruggetrokken.

Duizenden burgers zijn dinsdag te voet of met een ezel teruggekeerd naar de stad in het zuiden van de Gazastrook. Veel van hun woningen zijn beschadigd of verwoest. Ook zijn wegen kapot. De IDF verklaart tijdens de operatie meer dan 150 militanten te hebben gedood. Ook wordt gemeld dat er tunnels zijn vernietigd en wapens in beslag zijn genomen.

Israël wil dat de Navo zijn lid Turkije eruit gooit, omdat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan Israël heeft bedreigd. De oproep van de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken wakkert de vijandigheid tussen de twee landen alleen maar verder aan.

Buitenlandminister Israel Katz vindt dat Turkije uit de Navo moet ‘in het licht van de dreigementen van de Turkse president Erdogan om Israël binnen te vallen en zijn gevaarlijke uitspraken’. Katz gaf diplomaten de opdracht dringend contact op te nemen met alle Navo-leden. Turkije zou veroordeeld moeten worden en uit de alliantie gezet, meldt zijn departement.

Erdogan waarschuwde zondag dat zijn land zou kunnen ingrijpen in Israël om de Palestijnen te helpen, maar hij werd niet concreet. Hij uit regelmatig felle kritiek op het Israëlische offensief tegen Hamas in de Palestijnse Gazastrook. Katz suggereerde zondag dat het slecht kan aflopen met de Turken.

Navo-bondgenoten zijn verplicht elkaar te helpen. Een aanval op een lid geldt als een aanval op allemaal.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken doet opnieuw een oproep aan Nederlanders om Libanon zo snel mogelijk te verlaten, nu dat nog veilig kan. In een bericht op het sociale platform X benadrukt het ministerie dat de kleurcode al geruime tijd op rood staat.

Meerdere luchtvaartmaatschappijen zijn al gestopt met vluchten naar Beiroet om dezelfde dreiging. De spanningen tussen Israël en de zwaar bewapende Libanese sjiitische beweging Hezbollah worden alsmaar groter.

Israël zegt na de beschieting van een voetbalveldje in een door Israël bezet stuk Syrië, waarbij twaalf doden vielen, dat het Hezbollah zal treffen als vergelding, maar niet uit is op een oorlog.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken geeft al maandenlang een negatief reisadvies voor Libanon. ‘Wat uw situatie ook is: reis er niet heen‘, staat op de site van het ministerie. ‘Het is te gevaarlijk. De Nederlandse ambassade kan u niet altijd helpen als u in de problemen komt.’

Nederlanders in Libanon kregen na de recente raketaanval op Majdal Shams opnieuw het advies weg te gaan. De ambassade in Beiroet schreef: ‘Als de situatie in Libanon verder verslechtert, dan moet u er rekening mee houden dat het niet meer mogelijk is om het land te verlaten.’

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft een bezoek gebracht aan de plek van de dodelijke aanval in de geannexeerde Golanhoogten. Hij beloofde dat Israël met een ‘harde reactie” komt op de raketaanval waarbij twaalf kinderen omkwamen.

Netanyahu zei in Majdal Shams net als ‘alle Israëlische burgers en velen op de wereld geschokt te zijn’ door het geweld van zaterdag, staat in een verklaring van zijn kantoor. De slachtoffers waren tussen de 10 en 16 jaar oud. Zij speelden op een voetbalveld dat werd geraakt vanuit Libanon.

In Majdal Shams werd gedemonstreerd tegen de komst van Netanyahu. In het door Israël bezette stadje wonen druzen, leden van een Arabisch sprekende religieuze minderheid. Veel inwoners hebben de Israëlische nationaliteit niet geaccepteerd sinds Israël ongeveer twee derde van de Golanhoogten in 1967 bezette. De twaalf slachtoffers waren ook druzen. De laatste persoon werd maandag begraven.

Israël geeft de Libanese Hezbollah-beweging, die door Iran wordt gesteund, de schuld van de aanval. Volgens de Israëlische krijgsmacht werd een door Iran gemaakte raket gebruikt. Hezbollah ontkent verantwoordelijk te zijn, maar zei wel diezelfde dag aanvallen op Israëlische posities te hebben uitgevoerd.

De aanhouding van een groep militairen in Israël heeft geleid tot onrust. De militaire politie nam op de basis Sde Teiman negen personen mee die verhoord worden over het ernstig misbruik van een Palestijnse terreurverdachte. Nationalistische politici reageerden verontwaardigd en trokken naar de basis om te demonstreren, berichten Israëlische media.

De inval van de militaire politie volgde op de ziekenhuisopname van de Palestijnse verdachte. Die vertoonde volgens nieuwssite Times of Israel tekenen van seksueel misbruik. Onderzoekers wilden militairen verhoren die betrokken waren bij de bewaking van Palestijnse verdachten, maar hun aanhouding viel slecht bij rechtse politici.

De ultranationalistische minister Itamar Ben Gvir (Nationale Veiligheid) sprak schande van de arrestatie ‘van onze beste helden’. Later vielen uiterst rechtse politici en activisten ook daadwerkelijk de basis binnen. Dat leidde weer tot kritiek van het leger. De hoogste militair van Israël, Herzi Halevi, noemde de actie onacceptabel en illegaal. ,,We zijn in oorlog. En dit ondermijnt de veiligheid van ons land.”

Een vlucht van Transavia vanaf Schiphol naar Beiroet die vandaag om 06:15 uur had moeten vertrekken, is geannuleerd. De eerstvolgende vlucht naar Beiroet vanaf Schiphol staat gepland voor woensdagochtend.

Volgens journalist Harald Doornbos is de luchthaven van Beiroet wel weer open en lijkt het daar ‘redelijk normaal te functioneren’.