[ad_1]
D66-Kamerlid Jan Paternotte is bespaard gebleven van intimiderende berichten uit China over zijn bezoek aan Taiwan. “Dat doen ze niet meer met politici uit West-Europa, dat hebben ze opgegeven”, zegt Paternotte aan de telefoon vanuit Taipei, een paar uur voor zijn terugreis naar Nederland. Het waren vooral collega’s uit kwetsbaardere landen als Bolivia, Noord-Macedonië en Bosnië-Herzegovina die e-mails of telefoontjes uit Beijing kregen met de vraag waarom ze naar Taiwan moesten.
Dat eiland, dat door China nog steeds als een afvallige provincie wordt beschouwd, kreeg deze week bezoek van de grootste groep buitenlandse parlementariërs ooit. Onder de vlag van de Interparlementaire Alliantie voor China (Ipac) waren 49 afgevaardigden uit 24 landen aanwezig. Paternotte was de enige Nederlander.
Intimiderende militaire oefeningen
De spanningen rond Taiwan zijn de laatste jaren gestaag toegenomen, door dreigende taal uit China en intimiderende militaire oefeningen in de Straat van Taiwan. De Taiwanezen vrezen een invasie. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Taiwanese missie van de IPAC scherp veroordeeld. Die organisatie heeft ‘helemaal geen geloofwaardigheid’, aldus Beijing.
Wat is Paternotte het meest bijgebleven van zijn reis? “Dat ze in Taiwan beseffen dat ze hele spannende jaren tegemoet gaan, omdat hun vrijheid op het spel staat. Dus vinden ze het belangrijk dat er zoveel parlementariërs uit zoveel landen hierheen komen en dat benadrukken. En hoe die aandacht ook in het belang is van de rest van de wereld. Want de impact van een Chinese aanval op de wereldeconomie kan enorm zijn.”
Deze mogelijke gevolgen worden vaak onderschat in Europa, waar de Russische agressie in Oekraïne de meeste aandacht krijgt, meent Paternotte. “Deskundigen schatten dat de economische gevolgen van een oorlog om Taiwan voor de wereldeconomie ongeveer even groot zullen zijn als die van de financiële crisis na 2008 en de corona-epidemie samen. Veel groter dan de oorlog in Oekraïne.
Moeilijk aan te vallen
“Voor Nederland zal dit nog ernstiger zijn, vanwege de link van ASML (hoofdproducent van hoogwaardige chiptechnologie, red.) met Taiwan en het feit dat we een handelsland zijn, met de haven van Rotterdam.
“Als hier zo’n oorlog uitbreekt, is de verwachting dat China hem niet meteen wint. Dit eiland is daarvoor vrij lastig aan te vallen. Met een goede voorbereiding is Taiwan goed te verdedigen, dankzij die hoge rotsen en bergen, en een zee van 180 kilometer breed tussen het eiland en het Chinese vasteland. Je krijgt dan een oorlog die een groot deel van de wereldeconomie platlegt en de hele chipindustrie lamlegt.
“Voeg daar de sancties tegen China aan toe die hieruit voortvloeien – 35 procent van de industriële goederen ter wereld komt uit China – en iedereen kan zich voorstellen dat dit de grootste verstoring sinds de Tweede Wereldoorlog gaat worden.
Het benadrukken van de mensenrechtenschendingen in China
“Wat we concreet hebben bereikt met ons bezoek deze week, is dat we een uitgebreide to-do-lijst hebben opgesteld, gericht op Taiwan. We blijven wijzen op de mensenrechtenschendingen door China. Verder moeten we beseffen hoe belangrijk het is dat we er alles aan doen om een oorlog in Azië te voorkomen. We moeten vooral voorkomen dat China zelf onafhankelijk is van de rest van de wereld, maar de rest van de wereld afhankelijk is van China.
“We zijn het er ook allemaal over eens dat onze landen zich zullen inspannen om Taiwan lid te laten worden van internationale organisaties. Het gaat dan vooral om deelname aan de VN-klimaattop, de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de ICAO, de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie.
“Waar we in Nederland en in Europa aan moeten werken, is dat de nieuwe Europese Commissie aan twee dingen gaat werken. Ten eerste moet ze in kaart brengen in hoeverre China afhankelijk is van Europese technologie en import. We weten dat hun afhankelijkheid van ASML groot is, maar verder kunnen we niet gaan. Terwijl onze afhankelijkheid van China, voor medicijnen, grondstoffen en industriële producten, bekend is. We moeten weten hoe het andersom werkt, dan weet je ook hoe je effectief druk kunt uitoefenen.
Drie verschillende scenario’s
“Ten tweede moet je op basis daarvan drie sanctiepakketten voorbereiden, voor drie verschillende scenario’s. Het eerste is dat er een soort halve blokkade van Taiwan is. Het tweede scenario is een volledige blokkade, en het derde is een Chinese invasie. Op die manier kun je China duidelijk maken wat de gevolgen zijn.
“Dat is de les van Oekraïne. Uiteindelijk heeft het democratische Westen krachtig gereageerd. Maar als we Moskou van tevoren duidelijk hadden gemaakt hoe krachtig die reactie zou zijn, zodat Vladimir Poetin daar rekening mee had moeten houden, dan weet ik niet of die invasie had plaatsgevonden. We moeten die fout niet nog een keer maken, dat China een zwakkere reactie verwacht dan het uiteindelijk zal doen.
“Het is aan westerse leiders om president Xi Jinping dat nu te vertellen. Ik hoop dat leiders als Emmanuel Macron, Olaf Scholz en hopelijk ook Dick Schoof naar Beijing gaan om dat duidelijk te maken.
“Niemand is uit op een totale escalatie met China, zelfs Taiwan zelf niet. Het punt is dat Taiwan kan bestaan als een plek waar mensen hun eigen regering kunnen kiezen. Het land moet kunnen functioneren in de wereld en deelnemen aan organisaties als de WHO. Officieel waren er hier nul coronagevallen, er werd immers gedaan alsof die 24 miljoen mensen hier niet bestaan. Dat is een praktisch probleem. Taiwan wil niet op de voeten van China staan. Ze willen gewoon vrij zijn.”
Lees ook:
Taiwanese leger klaar voor militaire ‘vergeldingsoefeningen’ tegen China
Het Taiwanese leger mobiliseerde zijn troepen eerder dit jaar nadat China twee dagen durende militaire ‘vergeldingsoefeningen’ rond het eiland was begonnen.
‘Maak niet dezelfde fout met China als met Rusland’
Paternottes voorganger, Sjoerd Sjoerdsma, pleitte tijdens zijn bezoek aan Taiwan bijna twee jaar geleden voor een strenger Chinabeleid.
[ad_2]
