[ad_1]
In de informele sfeer van een ‘thuiswedstrijd’, zoals de organisatie het noemde, legde NSC-lijsttrekker Pieter Omtzigt maandag een opmerkelijke uitspraak af, die grote invloed zou kunnen hebben op het verloop van de verkiezingscampagne. Omtzigt was te gast bij een interview georganiseerd door de Universiteit Twente en het dagblad Tubantia. Hij moest voorspellen hoe de zetelverdeling er na 22 november uit zou zien en op basis daarvan een coalitie samenstellen.
Presentator Ron Fresen: “Stel dat dit het politieke landschap is, wat zie je dan gebeuren?”
Omtzigt: “Een minderheidskabinet.”
Fresen stelde vervolgens een rechtse meerderheidscoalitie samen, nog steeds gebaseerd op de fictieve zetelverdeling van Omtzigt: NSC, VVD, PVV en BBB. Fresen: “Nederland is wat rechtser geworden. Het zou dus ook logisch zijn als er een iets rechtser kabinet zou komen.”
Omtzigt: “Een centrumrechts kabinet behoort zeker tot de mogelijkheden.”
Middelste stuk
Omtzigt stelde vervolgens een coalitie samen die precies 75 zetels zou behalen: VVD, NSC, BBB, CDA, SGP en JA21. Het was een zeldzame preview van de wereld na 22 november vanuit Omtzigt. Interessant was niet alleen dat hij aan rechtse coalitiepartners dacht, maar ook dat hij de orthodox-protestantse SGP en de zeer rechtse JA21, vooral op het gebied van migratie- en fraudebeleid, als mogelijke coalitiepartners zag. Om een minderheidskabinet te vormen zou hij die partijen niet eens nodig hebben.
Tot nu toe heeft Omtzigt zich niet laten verleiden tot het vormen van preferentiële coalities. Hij presenteert de NSC het liefst als een middenpartij, die het op het ene vlak beter kan doen met de VVD of BBB en op het andere met GroenLinks-PvdA. Alleen de PVV sloot hij expliciet uit.
Omtzigt brak daarom met het adagium van zijn campagne: houd je kaarten dicht bij je borst en wees over alles zo vaag mogelijk. Zo worden zo min mogelijk kiezers weggejaagd. Omtzigt is veel populairder dan andere partijleiders. Volgens onderzoek van I&O Research uit oktober scoort hij onder de kiezers een 7,2, veel hoger dan andere partijleiders. De campagne van NSC lijkt erop gericht om die populariteit te kapitaliseren en zo weinig mogelijk controverse te zoeken.
Omtzigt was niet alleen vaag over de coalitievoorkeuren, hij was ook te laat met zijn verkiezingsprogramma en wil nog steeds niet zeggen of hij premier wil worden als de NSC de grootste partij wordt. Ook kiest hij zijn momenten om naar buiten te treden zorgvuldig. Dat zei hij dinsdag RTL Verkiezingsdebat voor komende zondag, meldt RTL. Ook Timmermans doet niet mee, hij had twee weken geleden al opgezegd.
Lees ook
‘Kiezers weten niet waar ze aan toe zijn’
niet verrassend
NSC ondernam direct actie om de uitspraken van Omtzigt in Twente te kwalificeren. “Daar is geen voorkeur uitgesproken”, zei Eddy van Hijum, nummer zes van de NSC, dezelfde dag tijdens een debat in De Balie in Amsterdam. Omtzigt zelf reageerde X: “We wachten de resultaten af en kijken dan in welke coalitie we het grootste deel van ons programma kunnen realiseren.”
Volgens de stemgids van het Kieskompas bevindt NSC zich, op basis van analyse van het verkiezingsmanifest, precies in het politieke midden, zowel op de links-rechts schaal als op de progressief-conservatieve schaal. Het is een standpunt dat NSC graag inneemt. Toch is de spontaan uitgesproken voorkeur voor een rechts kabinet voor degenen die de verkiezingsdebatten hebben gevolgd en de programma’s hebben gelezen niet verrassend. Tijdens de RTL Verkiezingsdebat Zondagavond zocht Omtzigt veel vaker toenadering tot VVD-leider Dilan Yesilgöz dan tot Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA). Timmermans plaatste zich vaak naast Omtzigt, maar de liefde werd meestal niet beantwoord.
Zo was Omtzigt kritisch over de plannen van Timmermans om het minimumloon fors en snel te verhogen. Omtzigt suggereerde ook dat hij wil bezuinigen op de overheidsuitgaven om de begroting op orde te krijgen. “Ik voel me niet op mijn gemak als ik met belastingverhogingen dreig.”
Familiebedrijven
Uit het NSC-verkiezingsmanifest bleek al dat de partij de migratie wil beteugelen met behulp van een jaarlijks maximum. Nog een opvallend element: terwijl Omtzigt zich de afgelopen jaren tegen de ondernemerslobby heeft gekeerd voor de BOR, een belastingregeling die familiebedrijven ten goede komt, is het NSC-programma voorstander van het handhaven van deze regeling, ‘als garantie voor de continuïteit van werkgelegenheid en bedrijvigheid’. .
Uit kiezersonderzoek blijkt dat potentiële NSC-kiezers ook rechts van het midden staan. Hoewel Omtzigt voorlopig een breed draagvlak lijkt te hebben, heeft de meerderheid in het verleden eerder rechts dan links gestemd.
Volgens een opiniepeiling van Ipsos en Eén vandaag hun voorkeur gaat eveneens uit naar een coalitie met VVD en BBB. Een meerderheid van de NSC-kiezers – 60 procent – zou zelfs openstaan voor een meerderheidskabinet met de PVV, al sluit Omtzigt die partij uit. Maar: het hardop uitspreken van een voorkeur kan kiezers wegjagen die geen voorstander zijn van rechtse samenwerking. En voor Timmermans kan het de mogelijkheid bieden om zichzelf te presenteren als de enige veelbelovende kandidaat-premier die niet rechts wil regeren.
Lees ook
Wat Omtzigt wil: strenger met migratie, flexibeler met stikstof en belasting voor de koning
[ad_2]