[ad_1]
Toen op 9 november 1989 de Berlijnse Muur viel, kwam er abrupt een einde aan de carrières van veel Oost-Duitse kunstenaars. De rockband Karat overleefde het, zij het ternauwernood, en bestaat bijna 35 jaar later nog steeds. Op 18 november speelt de populairste popgroep van de DDR in Bremen. Cultuurverslaggever Martin Groenewold legt uit waarom hij dat concert bezoekt.
Hitlijsten in de DDR? Je zult er tevergeefs naar zoeken op het wereldwijde web. Een rangschikking op basis van verkoopcijfers was niet in overeenstemming met de principes van de communistische planeconomie. Toch had de Duitse Democratische Republiek, net als de landen aan ‘onze’ kant van het IJzeren Gordijn, haar eigen jeugdcultuur. En de rockband Karat was een van de belangrijkste exponenten.
Het land kende precies één platenlabel voor popmuziek: Amiga. Beheerd door de staat. Iedereen die te kritische teksten schreef, kreeg geen kans om zijn muziek te verspreiden. Dat is een van de redenen waarom veel DDR-artiesten na de val van de Muur hun publiek verloren: plotseling lag de weg open voor alle muziek die het vrije Westen ooit had voortgebracht. Waarom nog langer luisteren naar de gecensureerde surrogaten uit je eigen land?
Een klein wonder
Dat Karat de ‘Wendekrise’ heeft weten te overleven mag een klein wonder genoemd worden. Dat ging niet bepaald zonder slag of stoot. In haar boek Over Sieben Brücken Musst Du Gehn , naar het bekendste Karat-lied, noemt schrijfster Christine Dähn dit vooral de verdienste van Peter Maffay. Deze in Roemenië geboren zanger had in 1980 Boven Sieben Brücken al in de West-Duitse hitlijsten terechtgekomen. Rond de tijd van de hereniging van de twee Duitslanden, die plaatsvond op 3 oktober 1990, werd het duet van Maffay en Karat-zanger Herbert Dreilich het volkslied van het jaar en de soundtrack van de Duitse eenwording.
Het nummer is ook te vinden op de Karat LP …Ik ben Nächsten Frieden , dat de dag voor de val van de Muur daadwerkelijk begon met opnemen in de Amiga-studio. Terwijl in de daaropvolgende weken honderdduizenden DDR-burgers in jubelende stemming, al dan niet tijdelijk, de grens overstaken, gingen de opnames ‘zoals gewoonlijk’ door tot 17 november. Wel vermeldt de albumhoes een ‘unvergesslichen Produktion, die het onbekende aantast’. mensen over de grenzen’.
Openlijke kritiek op het DDR-leiderschap
Het roept de vraag op in hoeverre Karat zich de afgelopen decennia door het communistische regime het zwijgen heeft laten opleggen. In tegenstelling tot collega’s als Wolf Biermann (‘de Duitse Bob Dylan’, die in 1976 zijn staatsburgerschap verloor vanwege openlijke kritiek op het DDR-leiderschap) en Nina Hagen (die vanwege haar optreden niet meer in de DDR mocht optreden) steunbetuiging aan Biermann). pendelden de bandleden van Karat regelmatig tussen Oost en West.
Er is weinig bekend over Karats eerste bezoek aan West-Berlijn, in juni 1977. Als onderdeel van een festival betrad de band het podium van de Neue Welt in Hasenheide, gelegen in het Amerikaanse deel van de stad. Een paar jaar later werd voor het eerst een Karat-LP uitgebracht in de BRD, die werd gepromoot met talrijke gastoptredens.
Zeven bruggen
Karat werd in 1975 opgericht in Oost-Berlijn. Tot de val van de Muur op 9 november 1989 bracht de groep zeven studioalbums uit. De muziek op die platen valt grotendeels onder de noemer symfonische rock of progrock. Latere albums hebben meer popinvloeden.
Het bekendste Karat-nummer is zonder twijfel de ballad Over Sieben Brücken Musst Du Gehn , dat werd gecoverd door Peter Maffay in West-Duitsland. In een vertaling van Jan-Simon Minkema zong Liesbeth List het als Door diepe valleien Groninger Jur Eckhardt vertaalde het voor Dennie Christian & Marga Bult als Over zeven bruggen . Vicky Leandros en Chris de Burgh probeerden ook hun eigen versie: Zeven bruggen .
Prijs van staatshoofd Erich Honecker
In eigen land werden de muzikanten onderscheiden met de FDJ-kunstprijs (de Freie Deutsche Jugend was de jongerenbeweging van de communistische partij) en de Nationale Prijs voor Kunst en Cultuur, uitgereikt door staatshoofd en partij Erich Honecker. Toch was er volgens de bandleden geen sprake van regelrechte sympathie voor het regime.
Feit is dat ze niemand van streek maakten met hun dromerige, lyrische teksten – en daar ook niet de behoefte toe voelden. Al is De blauwe planeet uit 1982, een album gemaakt tegen de achtergrond van een naderende kernoorlog, die zeker geïnterpreteerd kan worden als een aanklacht tegen de kernwapenwedloop en de rol van de Sovjet-Unie daarin. Voor zover bekend is het de enige tekst die de band heeft aangepast onder invloed van de culturele commissie van de DDR.
Zoon Claudius volgde zanger Herbert Dreilich op
De blauwe planeet staat nog steeds op de setlist van Karat, inclusief die aangepaste tekst. Voor de rest is er veel veranderd. In de wereld en binnen de band. Zanger Herbert Dreilich overleed in 2004 en werd opgevolgd door zijn zoon Claudius. De gelijkenis is onvoorstelbaar: hetzelfde hoofd, dezelfde stem. Gitarist Bernd Römer (71) is de enige van de huidige bandleden die op alle Karat-albums heeft gespeeld.
Dat een bezoek aan dit DDR-instituut nog steeds de moeite waard is, komt niet alleen door de historische context. Het komt vooral door de onbetwistbare kwaliteit van klassiekers als Abendstimmung , Schwanenkonig En Albatros . Cijfers die vrijwel niemand in Nederland kent.
Karat speelt op zaterdag 18 november in Die Glocke, Bremen. Entree vanaf 47,85 euro.
Andere belangrijke DDR-banden
De Klaus Renft Combo (later: Renft) werd opgericht in 1958 en groeide uit tot een van de bekendste bands in de DDR. Door de kritische teksten kreeg Renft te maken met diverse tijdelijke beroepsverboden. In 1975 gaven de DDR-autoriteiten opdracht tot de ontbinding van de groep.
Puhdys werd opgericht in 1969. De band maakte ruim twintig albums en gaf begin 2016 een afscheidsconcert in Berlijn. Inmiddels zijn diverse oud-bandleden overleden.
Stad gemaakt met Ben Fenster een van de bekendste liedjes uit de DDR. Geen simpel popnummer, maar een mix van psychedelia, folk en rock. En met een lengte van 6 minuten en 56 seconden.
Silly was de rockband rond zangeres Tamara Danz. Haar dood in 1996 maakte na 18 jaar een einde aan de opnamecarrière van de band.
Karussell uit Leipzig treedt nog steeds op in een aangepaste bezetting. De ballade Als ik sterk was wordt beschouwd als een van de meest populaire liedjes uit het DDR-tijdperk.
[ad_2]
