Na het winnen van een fotoprijs: een boek, een collectief en nieuwe plannen voor fotograaf Bouwe Brouwer uit Sneek

Bouwe Brouwer uit Sneek is al een aantal jaren actief als straatfotograaf toen hij besloot er ‘echt werk van te maken’. Hij stuurt zijn foto’s naar internationale wedstrijden. En hij wint prijzen, zoals in 2021 bij de PISPA, de Paris International Street Photography Awards. Met zijn doorlopende series behaalde hij zilver in de categorie zwart-wit Ansichtkaarten uit Fryslân .

Na nog een paar prijzen verschijnt er een artikel van 26 pagina’s in het Franse fotografietijdschrift Episch met dank aan fotograaf en redactielid Eléonore Simon. Ze heeft aandacht voor Brouwers Kleine momenten .

Monument voor dochtertje

Dit project bestaat uit vijf mappen met elk tien haiku’s en tien foto’s, plus een kaart met een quote van een fotograaf of schrijver. “Over de vluchtigheid van het kijken. Alle vijf zijn opgedragen aan een dierbaar persoon uit mijn leven. Het eerste deel verscheen in 2018, de overige vier delen volgden in de loop van drie jaar.

De volledige naam van de doos is 100 Kleine momenten die je nog nooit hebt kunnen zien en is opgedragen aan Anna Helena, zijn eerste dochter die te vroeg werd geboren en stierf. ‘Voor Anna, die altijd onze dochter, grote zus en kleinkind zal zijn’. Brouwer: “Het is een monument voor mijn dochter.”

Dat hij zijn foto’s combineert met haiku’s lijkt op het eerste gezicht misschien bijzonder, maar beide kunstvormen hebben te maken met een ‘momentary experience’. Haiku is een vorm van Japanse poëzie, geschreven in drie regels, waarvan de eerste regel vijf lettergrepen heeft, de tweede regel zeven en de derde regel vijf lettergrepen heeft. De klassieke haiku drukt een ervaring uit ‘die soms verbonden is met en geïnspireerd is door zen’. In bredere zin drukt Brouwer dergelijke momenten uit met zijn foto’s.

Alles kan een foto zijn

Brouwer (geboren en getogen in Emmeloord) volgde een opleiding tot illustrator aan de kunstacademie in Kampen, nu ArtEz geheten. Hij ging naar het basisonderwijs en werkt als leraar op het asielzoekerscentrum in Luttelgeest. Drie dagen in de week, zodat hij ook tijd heeft voor andere dingen. Hij was al vijf jaar succesvol met zijn haiku’s toen hij in 2013 begon met fotografie. Toen hij via internet kennis maakte met straatfotografie, werd hij verliefd op het idee dat ‘alles een foto kan zijn’.

Hij schiet zijn beelden eerst analoog, op ouderwetse filmrolletjes. “Ik heb zelfs alle apparatuur gekocht voor een donkere kamer die ik in de garage wilde bouwen. Maar toen werd onze dochter Eline geboren en dacht ik: ga ik veel binnen zitten en printen, of ga ik naar buiten ?” Hij besluit over te stappen op digitaal en dit kan hem geen kwaad. ‘Dit gaf mij verlichting.’ Hij hanteert een vaste instelling (“tweederde stop onderbelicht”) die hem het gewenste resultaat geeft, in navolging van zijn grote voorbeelden Lee Friedlander en Garry Winogrand.

Doorbraak

De prijs die hij in 2021 in Parijs wint, betekent in zekere zin een doorbraak. Op meer plekken is er aandacht en hulde voor Ansichtkaarten uit Fryslân . Een jaar later ontving Brouwer een uitnodiging om deel te nemen aan het internationale UP Collective. Zijn collega en vriend Matt Stuart (“een Engelsman woonachtig in Haarlem”) behoort tot deze groep straatfotografen en nomineert hem. Ook Eleonore Simon van Episch is lid. “Er zijn mensen die ik al jaren volg.”

“Matt kent iedereen. Ik zat net op het terras met Richard Kalvar van Magnum Photos (beroemd internationaal fotoagentschap, red.) en zijn uitgever, met de dummy voor zijn nieuwe boek in de hand! Een geweldig avontuur.”

Datzelfde jaar wint hij een Leica-camera, de eerste prijs voor hem Ansichtkaarten- serie in Exibart Street. Samensteller Matt Stuart kiest voor het dikke boek een andere foto Herover de straat , met veel van zijn helden. Het is een tafereel bij het feestelijke afscheid van de rotonde bij Joure. Links staat de afbeelding in kwestie, rechts de andere foto’s die hij bij deze gelegenheid maakte.

Samenwerking met startende uitgeverij

Brouwer leerde Roald de Jong kennen via een solotentoonstelling van zijn foto’s in de Sidewalk Gallery in Leeuwarden. Deze uitgever/ontwerper startte in 2017 Chemistry Publishing in culturele broedplaats DOAS in Leeuwarden. De twee maken samen een boekje, een zogenaamde zine, en een tentoonstelling. “Hij heeft nu apparatuur aangeschaft waarmee hij ook boeken kan produceren.”

Het verscheen zojuist Blauwhuis is hun eerste fotoboek voor beiden. Brouwer is geboren met een liefde voor auto- en motorracen. “Mijn vader was altijd aan het sleutelen.” Regelmatig zag hij de karakteristieke oranje posters van de autocross in het Friese Blauwhuis. In 2017 staat hij voor het eerst in het Friese crossmekka. ‘Binnen een halfuur dacht ik: speeltuin! Dat jaar en het jaar daarop heb ik er in totaal vier dagen gefotografeerd.’ Door corona lag het project vervolgens een aantal jaren stil. ‘Maar in 2022 ging ik nog twee keer naar maak beelden die ik miste.”

Modder van onverharde weg in de rug van het boek

De Jong en Brouwer maken ieder een eigen selectie uit het materiaal en plaatsen deze naast elkaar. “Het ontwerp van Roald leek zo veel op wat ik in gedachten had! Vervolgens hebben we het samen afgemaakt.” Het ontwerp is in handen van De Jong. Hij is ook degene die op het idee kwam om vuil van de onverharde weg in de rug van het boek te verwerken.

Het boek is opgedeeld in drie delen: publiek, knutselen en de drukte van en rond de race. ‘Blake Andrews, een Amerikaanse fotograaf die recensies over fotoboeken schrijft, koppelde in zijn inleiding zijn eigen herinnering aan de foto’s en straatfotografie. De cirkel is dus rond.’’ Brouwer selecteerde een passend citaat uit zijn favoriete boek De kunst van het motoronderhoud door Robert M. Pirsig.

Vloer

Hij heeft nu wat rust en verdieping nodig en is niet van plan de komende tijd veel de straat op te gaan. ‘Ik heb nog materiaal voor twee boeken en drie zines. Daar wil ik deze winter eerst mee aan de slag.’ Zijn volgende droom is een tentoonstelling in het Fries Museum ‘met een catalogus’ en een boek over zijn geboorteplaats Emmeloord, waarover hij schreef de serie Woonplaats gemaakt. Dochter Eline (bijna 7) “krijgt ooit haar eigen boek, op een symbolische leeftijd. Een jaar of twaalf. In een oplage van twee. Eén voor haar en één voor mij en mijn vrouw.”