LIVE | Kyiv claimt vernietiging negen Russische helikopters met Amerikaanse raketten | Buitenland

Oekraïne heeft voor het eerst Amerikaanase ATACMS-langeafstandsraketten gebruikt in zijn gevechten tegen Rusland. Dat onthulde president Volodymyr Zelensky dinsdagavond in zijn dagelijkse videoboodschap, zonder aan te geven waar of wanneer het leger de ballistische raketten gebruikte. 

,,De overeenkomsten die we met president Biden hebben bereikt, worden uitgevoerd. Ze worden op een zeer precieze manier geïmplementeerd: de ATACMS hebben zichzelf bewezen”, verwelkomde hij.

Oekraïense speciale eenheden claimden eerder vandaag op Telegram dat ze afgelopen nacht negen Russische helikopters hadden vernietigd op vliegvelden bij de door Rusland bezette steden Loehansk (oosten) en Berdjansk (zuiden). De luchtaanvallen zouden zijn uitgevoerd met Amerikaanse tactische ballistische raketten van het type MGM-140 ATACMS.

Oekraïense troepen hebben afgelopen nacht negen Russische helikopters vernietigd tijdens luchtaanvallen op vliegvelden in de buurt van de door Rusland bezette steden Loehansk (oosten)en Berdjansk (zuiden). 

Daarnaast werden start- en landingsbanen vernietigd alsook speciale uitrusting, een luchtverdedigingssysteem en wapenvoorraden, claimen speciale eenheden van Kyiv dinsdag op Telegram. Rusland heeft de informatie nog niet bevestigd.

De explosies in het munitiedepot duurden uren, voegden de Oekraïense speciale  eraan toe. Enkele tientallen Russische soldaten werden gedood of raakten gewond of gedood. De lichamen liggen nog steeds onder het puin, aldus de verklaring. 

De aanvallen zouden zijn uitgevoerd met Amerikaanse tactische ballistische raketten van het type MGM-140 ATACMS. De vliegvelden van Loehansk en Berdjansk liggen beide op ongeveer 100 kilometer van de frontlinie.

De berichten konden niet onafhankelijk worden bevestigd, maar Russische militaire bloggers maakten melding van de meest gewelddadige aanvallen op Russische luchtmachtbases sinds het begin van de Russische invasie van Oekraïne, in februari 2022. 

Hongarije was nooit van plan zich tegen Rusland te verzetten en wilde juist nauwe banden smeden. De Hongaarse premier Viktor Orbán heeft dit tegen de Russische president Vladimir Poetin gezegd op een forum over de Nieuwe Zijderoute in Beijing dat beide leiders bijwonen. Het fragment waarin Orbán de uitspraak doet werd uitgezonden op de Russische staatstelevisie.

Volgens de woordvoerder van Orbán zou de Hongaar ook tegen Poetin hebben gezegd dat het cruciaal is dat Europa de Russische sancties opheft en een einde maakt aan de gevechten in Oekraïne. Daarnaast hadden de twee het over energiebevoorrading.

Orbán is de eerste leider van een EU-lidstaat die een ontmoeting heeft met Poetin sinds het Internationaal Strafhof (ICC) een arrestatiebevel uitvaardigde tegen de Russische leider. Dergelijke ontmoetingen liggen politiek gevoelig omdat het Westen probeert Rusland diplomatiek te isoleren vanwege de invasie in Oekraïne. Orbán noemde de ontmoeting wel de moeilijkste die hij al had met Poetin, gezien ‘de militaire operaties en sancties’.

Behalve Poetin en Orbán zijn onder meer de leiders van Vietnam, Thailand, Mongolië en Laos in de Chinese hoofdstad. Voor Poetin is het na zijn trip naar Kirgizië eerder deze maand nog maar de tweede buitenlandse reis sinds het aanhoudingsverzoek van het ICC.

Het Kremlin stelt dat er geen bewijs is dat Noord-Korea wapens aan Rusland heeft geleverd. ,,Ze melden dit voortdurend, zonder enig bewijs”, aldus een woordvoerder in een reactie op foto’s die de Verenigde Staten hebben gedeeld waarop de leveringen te zien zouden zijn.

Het Witte Huis zei vrijdag dat Noord-Korea in de recente weken meer dan duizend containers aan munitie en ander militaire materialen had gestuurd voor de oorlog in Oekraïne, na maandenlange speculatie in het Westen over dergelijke leveringen.

De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un ging vorige maand op bezoek bij de Russische president Vladimir Poetin. Volgens Moskou waren er geen akkoorden gesloten. Poetin zei destijds wel dat hij ‘mogelijkheden’ zag voor militaire samenwerkingen. De Russische minister buitenlandminister Sergej Lavrov is vanaf woensdag twee dagen in Noord-Korea. De details van zijn bezoek zijn niet bekend

Het Russische Lagerhuis heeft de eerste stap gezet om de ratificatie in te trekken van het zogeheten Alomvattend Kernstopverdrag (CTBT), dat als doel heeft om tests met kernwapens te stoppen. Eerder op dinsdag had de voorzitter van het Russische parlement, Vyacheslav Volodin, al aangekondigd dat het parlement die stap zou zetten.

Om van het wetsvoorstel een wet te maken moet ook het Hogerhuis nog goedkeuring geven en moet president Vladimir Poetin zijn handtekening zetten. Die volgende stappen lijken net als de eerste een formaliteit te worden. In de Doema, stemden de 412 parlementsleden voor terugtrekking uit het verdrag. Niemand stemde tegen.

De Russische president Vladimir Poetin is dinsdag aangekomen in Bejing, waar hij zijn Chinese tegenhanger Xi Jinping zal ontmoeten. Dat hebben Russische persbureaus bekendgemaakt.

Het vliegtuig van de Russische leider landde kort voor 9.30 uur (3.30 uur Nederlandse tijd) in de Chinese hoofdstad, tijdens zijn eerste reis naar een grote wereldmacht sinds de invasie van Oekraïne in februari 2022. Het is het tweede buitenlandse bezoek van Poetin van dit jaar, na een bezoek aan Kirgizië, een voormalige Sovjetrepubliek, eerder deze maand.

Rusland trekt de ratificatie in van het zogeheten Alomvattend Kernstopverdrag (CTBT), dat als doel had tests met kernwapens te stoppen. Dat maakte de voorzitter van het Russische parlement, Vyacheslav Volodin, dinsdag bekend. Later op de dag gaat het parlement nog stemmen over de terugtrekking, maar dat lijkt een formaliteit.

Eerder had ook al de Russische president Vladimir Poetin gehint dat het beter zou zijn als Rusland zich niet langer bij het verdrag aansloot. Volgens Volodin moet Rusland zich terugtrekken ‘om de veiligheid van het land te garanderen’. Hij verwijst ook naar de volgens hem onverantwoordelijke houding van de Verenigde Staten, een land dat het verdrag nooit heeft geratificeerd.

Het is de vraag of de Russische terugtrekking in de praktijk veel zal veranderen. Russische functionarissen gaven al aan dat het intrekken van de ratificatie niet meteen betekent dat Rusland weer nucleaire tests gaat uitvoeren, maar dat het vooral gaat om op dezelfde lijn te staan als de VS. Ook Poetin liet in het midden of Rusland effectief weer nucleaire tests zou gaan uitvoeren.

De invoering van het CTBT in 1996 heeft een groot verschil gemaakt. In de periode tussen de Tweede Wereldoorlog en 1996 werden meer dan 2000 tests uitgevoerd, vooral door de VS en de Sovjet-Unie. Sinds de invoering zijn beide landen gestopt met dergelijke oefeningen. De laatste test van de VS dateert al van 1990 en de Sovjet-Unie bracht in 1992 voor de laatste keer een nucleaire bom tot ontploffing.

De Russische president Vladimir Poetin is dinsdag in de Chinese hoofdstad Beijing aangekomen voor een bezoek aan president Xi Jinping. De bedoeling is om het onderlinge vertrouwen te verstevigen. Poetin is door de invasie in Oekraïne geïsoleerd komen te staan van de meeste westerse landen.

Het is het tweede buitenlandse bezoek van Poetin dit jaar, na een bezoek aan Kirgizië, een voormalige Sovjetrepubliek, eerder deze maand. Hij heeft het gebied van de voormalige Sovjet-Unie niet meer verlaten sinds het Internationale Strafhof in Den Haag een arrestatiebevel tegen hem uitvaardigde wegens het deporteren van kinderen uit Oekraïne.

De landen die bij het Internationale Strafhof zijn aangesloten zijn verplicht Poetin te arresteren zodra hij hun grondgebied betreedt. China en Kirgizië zijn geen lid van het Strafhof.

De laatste keer dat Poetin China bezocht was in februari 2022. Beide landen verklaarden toen dat ze een “partnerschap zonder limieten” hadden. 

De Russische president Vladimir Poetin heeft in telefoongesprekken met verschillende leiders opgeroepen tot een staakt-het-vuren in de oorlog tussen Israël en Hamas. Ook moet er rekening worden gehouden met de belangen van de Palestijnen, stelde Poetin.

Poetin sprak de Iraanse president Ebrahim Raisi, de Syrische president Bashar al-Assad, de Egyptische president Abdul Fatah al-Sisi, de Palestijnse president Mahmoud Abbas en de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Poetin wierp zich in de gesprekken ook op als mogelijke bemiddelaar tussen de strijdende partijen.

Ook stelde Poetin dat geweld tegen burgers moet stoppen. Rusland is sinds zijn invasie op 24 februari 2022 zelf verwikkeld in een oorlog in Oekraïne. Volgens de mensenrechtentak van de Verenigde Naties zijn daarbij al meer dan 9700 Oekraïense burgers gedood.

Op 7 oktober opende de militante Palestijnse beweging Hamas een offensief tegen Israël. Israël reageert met aanhoudende bombardementen van de Gazastrook. Aan de Israëlische zijde zijn zeker 1400 doden gevallen, zowel burgers als militairen. In de Gazastrook vielen meer dan 2800 burgerdoden.

Een Oekraïense man die samenwerkte met Rusland en burgers martelde in de regio Cherson is veroordeeld tot twaalf jaar gevangenisstraf.

De man ‘misbruikte mensen en dreigde hen te vermoorden’. Zo schoot hij door de benen van gijzelaars of naast hun hoofden, aldus de Oekraïense veiligheidsdienst (SBU). Ook probeerde hij hen bekentenissen af ​​te dwingen over hun betrokkenheid bij het verzet.

De veroordeelde is een voormalige inwoner van het bezette Zhdanivka in de oostelijke regio Donetsk, die zich in 2014 bij de Russische bezetter voegde. SBU-officieren en de speciale troepen van Oekraïne voerden een speciale operatie uit in bezet gebied om de man gevangen te nemen.

De man werd eerder veroordeeld wegens verraad en zal hij in totaal vijftien jaar achter de tralies doorbrengen.

De commandant van de grondtroepen van Oekraïne heeft gezegd dat de situatie aan de noordoostelijke frontlijn ‘aanzienlijk is geëscaleerd’. Rusland hoopt de verdediging in de richting van Kupiansk-Lyman te doorbreken, zei kolonel-generaal Oleksandr Syrskyi volgens Sky News.

Hij zei dat het Russische leger ‘wraak’ wilde door het gebied dat het ooit bezet heeft, te heroveren. Rusland lanceerde begin augustus een aanval in en rond Kupiansk, waarbij de frontlinie twee mijl werd verplaatst. Het regent granaten op de stad, wat de lokale autoriteiten ertoe heeft aangezet een burgerevacuatie te beginnen.

Dat het Oekraïense tegenoffensief stroef verloopt, is geen geheim. Maar kritiek op Volodymyr Zelensky wordt slechts zelden geuit. Een voormalige Oekraïense presidentiële adviseur heeft het vastgelopen tegenoffensief van Oekraïne nu een ‘ramp’ genoemd en de Oekraïense president beschuldigd van het maken van strategische fouten.

Oleksi Arestovytsj nam in januari ontslag als presidentieel adviseur na een ruzie over de doeltreffendheid van de Oekraïense luchtverdedigingssystemen. Arestovytsj verklaarde dat Zelensky en zijn militaire commandanten er niet in zijn geslaagd om door de Russische linies te breken en dat Oekraïne nu een nieuwe leider nodig heeft. ,,Ze vertellen de waarheid niet. Er zal geen terugkeer zijn naar de grenzen van 1991 en er zal in de nabije toekomst geen herovering van de Krim zijn”, zei hij.

In een verklaring op X meldde Arestovytsj dat Zelensky ,,corrupte en inadequate beslissingen” had genomen en beschreef hij het tegenoffensief als een gemiste kans. ,,Achter de strategische fouten op het terrein doemen ook strategische fouten op in het openbaar bestuur en het buitenlands en binnenlands beleid”, zei hij.

Deze week openden Oekraïense aanklagers een onderzoek naar Arestovytsj omdat hij met enkele commentaren geweld tegen vrouwen zou hebben aangemoedigd. Hij heeft de aantijgingen ontkend.

Frustraties
Openlijke kritiek op Zelensky wordt in Oekraïne maar sporadisch geuit, hoewel na 20 maanden oorlog de frustraties groeien. De VS willen dat Oekraïne volgend jaar presidentsverkiezingen houdt, zoals gepland, en hebben de Oekraïense leider ook aangemaand om de corruptie aan te pakken.

Ook sommige westerse functionarissen hebben reeds verklaard dat het door de NAVO gesteunde Oekraïense tegenoffensief is mislukt. Oekraïne slaagt er maar met mondjesmaat in terrein terug te winnen op het Russische leger. Oekraïense bevelhebbers hebben gezegd dat de loopgravensystemen en mijnenvelden van het Russische leger het tegenoffensief aanzienlijk hebben vertraagd.

Impasse
Volgens Arestovytsj had het Oekraïense leger zich beter moeten focussen op het doorbreken van de zuidelijke frontlinies en het voorbereiden van de eigen verdediging, in plaats van mee te worden gezogen in gevechten rond Bachmoet in de oostelijke regio Donetsk. ,,Nu zitten we in een impasse. De Russen kunnen ons niet verslaan, wij kunnen hen niet verslaan”, legde hij uit.

De Verenigde Staten dringen erop aan dat de Europese Unie haar plannen doorzet voor miljarden euro’s aan hulp voor Oekraïne. Ondertussen zal de Amerikaanse regering er ook alles aan doen om het verzet in de VS te overwinnen, belooft minister van Financiën Janet Yellen. Zowel in de EU als in de VS lijkt de steun aan Oekraïne in zijn strijd tegen de Russische bezetters te haperen. Als de een niet langer thuis geeft, kan dat volgens Yellen ook de twijfels bij de ander versterken.

In het Amerikaanse Congres groeit de tegenzin om nog meer hulp aan Oekraïne over te maken. Voorlopig keurt het geen nieuwe hulp goed. Maar ,,president Biden en ik zullen ervoor vechten dat onze steun niet onderbroken wordt”, verzekerde Yellen haar EU-collega’s tijdens een overleg in Luxemburg.

De EU denkt over een hulppakket van 50 miljard euro voor Oekraïne voor de komende jaren. Maar lidstaten als Hongarije maken bezwaar. Yellen hield demissionair minister Sigrid Kaag en de andere Europese ministers van Financiën maandag nog eens voor dat hulp aan Oekraïne ,,geen liefdadigheid is, maar een investering in mondiale veiligheid en democratie”. De bondgenoten van Kyiv kunnen “niet toelaten dat Oekraïne de oorlog verliest om economische redenen terwijl het heeft bewezen op het slagveld te kunnen slagen”.

De VS en de EU ,,zijn afhankelijk van elkaar”, waarschuwt Yellen. ,,Voor het Congres is het belangrijk dat we er niet alleen voor staan, dat we partners hebben. De EU is die partner zeker.” Ze denkt dat dat omgekeerd ook voor de unie geldt.

De Wereldbank helpt Oekraïne, Moldavië en Georgië met hun voorbereidingen voor een lidmaatschap van de Europese Unie. Volgens bewindvoerder Koen Davidse van de Wereldbank heeft de bank namelijk veel kennis in huis over bijvoorbeeld corruptiebestrijding en andere noodzakelijke hervormingen.

,,Op allerlei vlakken kan de bank helpen met financiering maar ook met advies”, heeft Davidse gezegd tegen het ANP. ,,Eerder heeft de Wereldbank dat bijvoorbeeld ook al gedaan voor Kroatië, Bulgarije en Roemenië. Ik heb ook geregeld dat de nieuwe landen met Kroatië hebben gepraat over de te nemen hordes en wat er nodig is.”

Toch is nog niet te zeggen wanneer Oekraïne, Moldavië en Georgië eventueel kunnen toetreden tot de EU. ,,Dat is niet aan ons”, zegt Davidse. ,,Er bestaat een goede band tussen de Wereldbank en Brussel. We helpen Noord-Macedonië, Montenegro en Bosnië hier al langer mee.”

Belangrijke verkiezingen in het Oekraïense buurland Polen lijken gewonnen door de pro-Europese oppositiepartijen. Gezamenlijk hebben zij volgens de eerste exitpolls een meerderheid. Momenteel regeert de PiS-partij, die weliswaar opnieuw de meeste stemmen haalt, maar niet genoeg heeft voor een meerderheid of coalitie. 

Dat is  een opsteker voor Oekraïne. Ook al is Polen al sinds het uitbreken van de oorlog een trouw bondgenoot, stond de verhouding de laatste weken onder druk – onder meer beïnvloed door de aanstaande verkiezingen. Een ruzie over de doorvoer van Oekraïens graan liep dermate uit de hand dat Polen aankondigde geen eigen wapens meer aan de buren te leveren. 

Lees hier meer over de verkiezingen: Pro-Europese partijen gezamenlijk op winst in Polen, rechtse PiS heeft niet genoeg voor meerderheid

De fabriek van Azovstal in Marioepol is nog altijd één grote ruïne. Dat blijkt uit een reportage die recent is gemaakt op het terrein, door videomakers die nu in bezet gebied wonen. Vorig jaar werd wekenlang gevochten om dit laatste stukje stad aan de Zwarte Zee, tot Rusland uiteindelijk de laatste Oekraïense strijders gevangen nam. 

De Russische bezetters zijn van plan om het gebied om te toveren tot een industrieterrein met recreatiezone. Maar voor het zover is, moet er nog heel wat gebeuren. 

Meer dan tweehonderd Oekraïners, onder wie 63 kinderen, zijn met een eerste evacuatievlucht uit Israël opgehaald. Zij zijn niet teruggevlogen naar hun thuisland, maar naar Roemenië. Daar ontfermt de Oekraïense ambassade zich over de vluchtelingen.

Nog eens 115 Oekraïense burgers vertrekken zondag met een tweede vlucht uit Israël. In totaal waren er volgens het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken ook 243 Oekraïners in de Gazastrook. Er zouden geen Oekraïners zijn onder de mensen die Hamas vorige week zaterdag ontvoerde naar Gaza vanuit Israël.

Miljoenen mensen ontvluchtten Oekraïne in 2022 na de invasie door Rusland. De meesten gingen naar de Europese Unie, maar een deel vluchtte ook naar Israël.

Rusland legt een nieuwe spoorlijn aan naar Marioepol in het zuidoosten van Oekraïne. Dat meldt het Britse ministerie van Defensie, dat concludeert dat de lijn gebruikt kan worden om troepen aan het front in Zaporizja sneller te bevoorraden.

Rusland laat de lijn aanleggen door civiele bouwbedrijven. Er wordt waarschijnlijk de afweging gemaakt dat het dan complexer is om een aanval uit te voeren op de bouwers, stelt het ministerie. Ook kunnen de Russische strijdkrachten hun eigen middelen zo elders inzetten.

Treinen worden door Rusland gebruikt om munitie, materieel, brandstof en militairen aan te voeren voor de strijd in Oekraïne. Het spoornetwerk in bezette delen van Oekraïne zou nog grotendeels bruikbaar zijn, al zijn treinen wel kwetsbaar voor aanvallen en sabotage.

De Russische president Vladimir Poetin zei in een televisie-interview waarvan zondag fragmenten verschenen dat de Russische troepen vooruitgang boeken in bijna het hele gebied rondom Avdiivka. Rusland heeft niet bevestigd of er burgerslachtoffers zijn gevallen in de regio.

Volgens het hoofd van de militaire autoriteiten in de gemeente wonen er nog 1620 mensen in Avdiivka. Vóór de Russische invasie in februari 2022 waren dit er 32.000.

Yurii Baranenko uit Middelburg heeft zich in krap vier maanden tijd klaargestoomd voor de marathon in Amsterdam. De 42 kilometer lange tocht rent hij zondag niet voor zichzelf, maar om geld op te halen voor Frodo, een landgenoot uit Oekraïne die in de strijd tegen Rusland een arm verloor.

,,Frodo leert nu drones besturen met één hand, maar wil in de toekomst graag weer aan de slag met beide armen. Daarvoor heeft hij een bionische armprothese nodig.”

Lees hier het hele artikel.