[ad_1]
Maandag presenteerde het Vaticaanse Dicasterie voor de Geloofsleer een document over ‘menselijke waardigheid’. “Een treffend document”, zegt Paul van Geest, hoogleraar kerkgeschiedenis in Tilburg en Rotterdam en lid van de Pauselijke Theologische Academie. Vooral vanwege de toon: “Het lijkt wel een middeleeuwse catalogus van zonden!”
Dignitas Infinita (‘Oneindige waardigheid’) werd gepresenteerd door de Argentijnse kardinaal Víctor Manuel Fernández namens het Dicasterie, de waakhond van het geloof van het Vaticaan. Het stuk, uitgegeven ter gelegenheid van 75 jaar Mensenrechten, is niet door paus Franciscus zelf opgesteld, maar draagt wel zijn stempel, zegt Van Geest.
Confronterende spiegel
De eerste drie hoofdstukken gaan over de intrinsieke waardigheid van de mens. Dit geldt voor iedereen, ongeacht bezittingen, geaardheid of omstandigheden. “De kwetsbaren moeten worden beschermd, de economie moet de mensen dienen – en niet andersom. Niemand mag worden uitgebuit – echte Franciscusthema’s.”
Het schrijven bevat een lange lijst van schendingen van die waardigheid: oorlog, gedwongen migratie, orgaanhandel, wapenhandel, drugs en prostitutie, slavenarbeid, terrorisme. Van Geest: “In de Middeleeuwen hadden biechtvaders een catalogus van zonden die mensen konden begaan. Op zeer confronterende wijze houdt het gelovigen een spiegel voor. Dit document doet dat ook. Vanwege die lange lijst van ernstige schendingen van de menselijke waardigheid vind ik het een interessant document. Het is als een confronterende spiegel, een spiegel die Augustinus in de vijfde eeuw schreef om mensen te confronteren met de gevolgen van slecht gedrag.”
Iedereen die hoopt op veranderingen op het gebied van abortus, draagmoederschap en geslachtsverandering zal teleurgesteld worden: deze zaken worden veroordeeld. Bij euthanasie is het enigszins onduidelijk waar het volgens Van Geest precies om gaat: actieve euthanasie is niet toegestaan, maar de nadruk ligt op palliatieve zorg en het vermijden van pijn. En een persoon met genitale afwijkingen kan hulp krijgen van beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg om deze afwijkingen te corrigeren.
Macho-stijl
Maar, zegt Van Geest: “Opvallend is dat dit hoofdstuk begint met de stelling dat discriminatie van homoseksuelen vermeden moet worden, sterker nog: bestreden moet worden, en ik zie daarin de hand van de paus. De Katholieke Kerk kan u niet beoordelen, vervolgen of martelen op basis van uw geaardheid. De waardigheid van ieder mens is intrinsiek en dat maakt ons allemaal gelijk.”
Eerder werd gesuggereerd dat de conservatieve Nederlandse kardinaal Wim Eijk het document mede schreef. Van Geest betwijfelt dit: “Het straalt niet zijn academische stijl van moraaltheologie uit. Dit stuk is veel directer, echt intens. Het past bij de machostijl van de Argentijnse paus en ook bij zijn landgenoot Fernández, die je zijn zoon kunt noemen.”
Lees ook:
Je zou de nieuwe topfunctionaris in het Vaticaan de ‘zoon van de paus’ kunnen noemen
Paus Franciscus benoemde onlangs een landgenoot en geestverwant op een hoge post in het Vaticaan. Hij wil zijn nalatenschap veiligstellen.
[ad_2]