[ad_1]
Fitness was nog nooit zo populair onder tieners. 15- en 16-jarigen die hun vrije tijd vaak tot voor kort doorbrachten op het voetbalveld sloven zich nu uit in de sportschool met squats, deadlifts en pull-ups. Om thuis de eiwitten snel weer aan te vullen met een bak kwark. Zes fitboys en -girls vertellen over hun uitdagingen; deskundigen over hoe gezond dit nu is.
Bij jongeren tussen de 13 en 18 jaar is fitness momenteel de grootste sport, bleek in mei uit het rapport Zo Sport Nederland van het NOC*NSF. In 2022 gingen 207.000 jongeren wekelijks naar de sportschool, een jaar eerder waren dat er nog 157.000. Steeds meer tieners verkiezen een sportschool-abonnement boven een teamsport en gaan dagelijks naar de sportschool voor een ‘instaproof lichaam’. Volgens de sportkoepel haken tieners af bij sportverenigingen omdat ze vaste trainingstijden en andere verplichtingen lastig vinden. Ook andere hobby’s en de kosten van een lidmaatschap werken ontmoedigend.
Spijbelen
Michel Daalmeijer van SportCity in Heerenveen ziet het effect in zijn sportschool. ,,Op dit moment heb ik ook weer zes jongens aan het sporten. Ze komen in een tussenuur, na schooltijd of spijbelen zelfs.’’ De manager schat dat van de ,,paar duizend’’ leden zo’n 15 tot 20 procent onder de twintig jaar is.
,,In de jaren voor corona lag dit percentage lager. Onze klanten zijn wat jonger geworden. Misschien ook omdat we begonnen zijn met studentenabonnementen.’’
SportCity hanteert wel andere regels voor de jongste sportschoolbezoekers. ,,Iedereen onder de 16 jaar is verplicht om met een ouder te komen sporten.’’ Ook zien Daalmeijer en zijn collega’s er op toe dat zij op een verantwoorde manier trainen. ,,Ik vind in principe dat kinderen van 12, 13 jaar beter achter een bal aan kunnen rennen of tikkertje doen. Maar als ze hier willen komen, is het niet verstandig om heel zware krachttraining te gaan doen. Als we dat zien, grijpen we in. Dan ga je namelijk je spieren overbelasten. Dat is niet goed als je nog in de groei bent.’’
Blote armen niet toegestaan
De rol van instructeurs is cruciaal, zegt ook René de Jong, eigenaar van het Bewegingscentrum Drachten dat naast fitness ook bewegen op muziek aanbiedt. ,,De jeugd mag best gestimuleerd worden om te sporten, maar je moet het goed doen. Dus letten onze begeleiders goed op hoe ze trainen, wat ze trainen en hoe vaak’’, zegt De Jong. Van de 3700 leden zijn er 700 onder de 19 jaar, bijna 20 procent.
12- tot 14jarigen mogen alleen met hun ouders de fitnesszaal in. Verder zijn hemdjes niet toegestaan in het Bewegingscentrum. De Jong: ,,We willen geen blote armen. Want daarmee stimuleer je dat ze gaan poseren voor de spiegels, laten zien hoe mooi ze zijn. Wij willen de focus op het sporten.’’
Als grootste gezondheidsrisico ziet De Jong de populariteit van sportpoeders en voedingssupplementen. ,,Eiwitpoeder, pre workout, creatine: in ons centrum zijn die niet te krijgen. Dat vinden sommige mensen gek, je kunt er ook goed aan verdienen, maar ik wil er niet aan meewerken. Ze hebben namelijk geen zin.’’
Acht à tien espresso’s
Hij noemt als voorbeeld een jongen van 16 die – voor het eerst – fanatiek gaat fitnessen. ,,Die bereikt in een jaar 20 procent progressie met een goed trainingsschema. Logisch als je een paar keer per week naar de sportschool gaat. Als je daarbij op een goede manier poeders gebruikt, levert dat misschien 1 procentje meer resultaat op. Dat zie je niet eens, maar het heeft je wel kapitalen gekost.’’
Pre workout met een hoog cafeïnegehalte kan bovendien schadelijk zijn voor je gezondheid, stelt De Jong. ,,Vergelijk het met acht à tien espresso’s in een enkele scoop.’’ Eiwitpoeder is daarentegen onschuldig. ,,Mijn eigen zoon gebruikt dit en heeft het gevoel dat hij daardoor beter gaat sporten. Prima, dat gevoel moet je zo laten, een soort placebo-effect. Maar het is vooral een verdienmodel. Twee glazen melk per dag heeft hetzelfde effect.’’
Uiteindelijk is het niet heel ingewikkeld, zegt de fitnessondernemer. ,,Gezond eten, goed drinken, op tijd naar bed en je aan je trainingsschema houden.’’
Overmatig sporten
In beginsel is dagelijks actief zijn natuurlijk gezond, zegt sportarts Pamela Schendelaar. ,,We zien juist de laatste tijd dat jongeren in het algemeen minder sporten. Elke dag naar de sportschool kan op zichzelf niet zoveel kwaad. Maar je kunt ook doorslaan door veel te veel te bewegen.’’
Wanneer precies sprake is van ‘overmatig sporten’, is lastig aan te geven, zegt de arts die werkt bij Sportgeneeskunde Friesland. ,,Heel veel en intensief sporten met te weinig aandacht voor voeding en herstel kan leiden tot een energietekort. Je loopt dan het risico op terugkerende blessures, sportprestaties nemen af en je bent vaker ziek. Uren krachtoefeningen per dag heeft dus niet zoveel zin, omdat spieren ook moeten herstellen.’’
Fitfluencers
Het begint bij het doel dat iemand zich stelt. ,,Sport je fanatiek om fit te worden of om je ideale zelf te worden? Vooral degenen die met dat laatste bezig zijn en zich heel erg laten beïnvloeden door fitfluencers, kunnen doorslaan.’’
Bij Sportgeneeskunde Friesland in Heerenveen kunnen mensen onder meer terecht met vragen en problemen rond inspanning en beweging. ,,We krijgen wel eens vragen over supplementen. Moet ik nu wel of geen magnesium of creatine gebruiken? In veel gevallen is dit helemaal niet nodig. Als je gezond bent en normaal sport, kun je al je voedingsstoffen uit je dagelijkse voeding halen. Vaak hebben mensen een pot creatine in de keuken staan terwijl ze de sportschoenen nog niet aan hebben gehad.’’
Goede begeleiding
Dat sporters steeds jonger worden merken ze bij sportschool The Gym in Haren ook. Clubeigenaar Jochem de Josselin de Jong, ziet ook zijn eigen 6-jarige zoontje steeds enthousiaster worden. ,,Mijn vriendin neemt hem mee als ze gaat trainen, Hij ziet dus al op jonge leeftijd hoe leuk het is om te bewegen.’’
Bij The Gym hanteren ze geen minimumleeftijd. Zo is er kids-gym, waar kinderen onder begeleiding aan sport kunnen doen. ,,We zien de afgelopen twee jaar het aantal clubleden vanaf 12 toenemen’’, zegt De Josselin de Jong. ,,Die jongeren blazen zichzelf makkelijk op, dus goede begeleiding is noodzakelijk. Ieder kind krijgt in het begin drie persoonlijke trainingen en wordt vervolgens begeleid door onze instructeurs. Zij leren de kinderen de goede technieken. Het contact onderling is heel belangrijk. Wij zijn een sportschool, maar we noemen onszelf een club. Een club waar je sport, met een hoog ons-kent-ons gehalte; we hebben ook een clubblad. Ik zou het liefst een soort voetbalkantine zijn, waar je als lid gekend en herkend wordt. Dat persoonlijke contact zorgt ervoor dat die jongeren ook dingen makkelijker aannemen van onze instructeurs.’’
De sociale media hebben volgens hem een belangrijke rol gespeeld in de sportschoolfascinatie van jongeren. Wat hij zorgelijk vindt is dat die socials een eigen werkelijkheid hebben. ,,Vroeger had je tv, met presentatoren die rolmodellen waren, tegenwoordig zijn het de vloggers. Instagram staat vol bikinifoto’s.’’
Er is, zegt hij, een gegroeide fascinatie voor het uiterlijk. ,,Daarom mag je bij ons niet in hemdjes trainen en hebben we op onze spiegels stickers geplakt met ‘we love you, you look amazing’. Om vooral te promoten dat het goed is om jezelf te zijn. Dat het niet nodig is om op Instagram je progressie te posten. Bij ons loopt nu een jongen die van 65 naar 85 kilo wil groeien, hij maakt iedere dag foto’s van zichzelf en traint een of twee keer per dag, elke dag. Wij geven hem heel duidelijke schema’s, zodat hij zichzelf niet op kan blazen. Maar je houdt hem niet tegen. Laatst las ik dat hij een dagje niet had getraind vanwege spierpijn. Toen dacht ik: top. Je sport met verstand.’’
‘Ik wil me comfortabel voelen in m’n lichaam’
Justin Dozy (16) uit Tjalleberd
Hoe vaak: 3 tot 6 keer per week naar Sportcity Heerenveen
Uitdaging: 75 keer bankdrukken
,,Ik zat altijd op voetbal, maar toen ik een jaar of 13 was, had ik daar niet zo veel zin meer in. Mijn vader ging al naar deze sportschool. In coronatijd ging ik een keer mee. Ik vond dat zo leuk dat ik ook lid ben geworden. Dat was in 2020. Ik ga nu tussen de drie en zes keer per week, meestal vijf keer. Elke dag een ander schema. De eerste dag borst, triceps en schouders, tweede dag rug, biceps en rear delts (schouderspier, red.), derde dag benen, vierde dag borst en rug en vijfde dag armen. Mijn doel is om sterker te worden, een mooi lichaam bouwen. Toen ik begon, woog ik 50 kilo, nu ben ik 65 kilo. Allemaal extra spiermassa. Ja oké, ik ben ook 15 centimeter gegroeid. Ik vind het belangrijk om me comfortabel te voelen in mijn lichaam. Dat ik in de zomer bij een zwembad kan rondlopen zonder dat ik me hoef af te vragen of ik niet te dik ben. Ja zeker heb ik al een sixpack.
Als ik uitga, maar dat doe ik bijna nooit, drink ik niet. Ik vind dat niet per se nodig en ook niet echt lekker. Ik let wel op mijn voeding. Ik maak mijn eigen proteïneshakes en bij het ontbijt neem ik een bakje kwark. Ik nam ook een poosje creatine, dat helpt om beter te presteren bij krachtinspanningen. Maar daar ben ik even mee gestopt omdat ik last kreeg van migraine. De dokter vond dat beter, al denk ik zelf niet dat het van de creatine komt.
Mijn doel voor de kerstvakantie is 75 keer bankdrukken. Ik zit nu op 70 dus dat moet lukken.
Als we op vakantie gaan, heb ik het liefst wel iets met een gym erbij. Mijn vader wil dat ook. En anders gaan we naar de lokale sportschool, zoals vorig jaar in Italië. Toen gingen we drie keer in de week sporten. Als je twee of drie weken niet traint, val je meteen terug en dat is zonde.’’
‘Voor Defensie moet je fit zijn’
Lieke de Wagt (17) uit Sint Nicolaasga
Hoe vaak: 5 tot 6 keer per week naar Sportcity Heerenveen
Uitdaging: 200 kilo legpress
,,Tot mijn 14de zat ik op kunstschaatsen. Daar ben ik mee gestopt toen covid kwam. Twee jaar geleden ben ik fanatiek begonnen met fitness; mijn nicht werkt en sport hier en ik ging een keer met haar mee. Ik vind het leuk om lekker fanatiek bezig te zijn, ik haal er heel veel plezier uit en het is een moment om tot rust te komen in mijn hoofd. Ik merk dat ik er echt fitter en sterker van word.
Ik train altijd eerst mijn rug en biceps, daarna doe ik legraises en tot slot mijn schouders, borst en triceps. Ik probeer alles zo goed en snel mogelijk te doen. Met de legpress, een soort krachttraining voor je benen, zit ik nu op 175. Ik wil naar 200 kilo. Mijn doel is om zo fit mogelijk te worden. Ik volg nu de mbo-opleiding veiligheid & vakmanschap (VeVa) en wil hierna graag naar Defensie. Dan moet je fit zijn.
En ja, als meisje wil ik er ook goed uitzien. Ik denk dat dat voor alle vrouwen geldt. Maar ik ben niet iemand die alles doet voor het perfecte plaatje. Ik deel wel eens wat op social media, maar ben daar niet de hele tijd mee bezig.
Ik heb ook vrienden die veel sporten maar de meesten zijn niet zo fanatiek als ik. De meeste meiden zijn ook wat minder met hun spieren bezig, maar ik vind het zelf wel heel mooi om een beetje spieren te hebben. Geen echte sixpack, ik ben meer bezig met mijn arm- en beenspieren.
Voor de spieropbouw neem ik soms wat creatine en proteïnepoeder. Verder probeer ik zo gezond mogelijk te eten, met af en toe een snackje of chocolaatje.
Af en toe ga ik uit. Ik drink dan wel alcohol maar niet veel. Dat is ontzettend slecht als je echt bezig bent met je spieren. Ik merk wel dat ik mijn vrienden minder zie nu ik zoveel sport. Ik probeer mijn sociale leven een beetje bij te houden, maar de sportschool gaat wel voor. Ik ga liever ‘s avonds sporten dan naar een feestje.’’
‘Je lichaam zien veranderen is beetje verslavend’
Wayne Cuttress (22) uit Sexbierum
Hoe vaak: 4 tot 5 keer in de week naar sportschool het Noord in Franeker
Uitdaging: de bankdrukwedstrijd in de sportschool winnen
,,Op mijn 17de ben ik in elkaar geslagen in een kroeg. Ik wilde dat dit niet nog een keer zou gebeuren, dus ik moest sterker worden. Zo ben ik op mijn 18de op de sportschool gekomen. Hiervoor zat ik op voetbal, van mijn 5de tot mijn 20ste. Maar de trainingen en wedstrijden waren lastig te combineren met mijn onregelmatige werk in de zorg.
Ik train al mijn spiergroepen volgens een strak schema: de ene dag borst en triceps, dan de rug, schouders en biceps en mijn benen- en buikspieren. Het eerste half jaar lag mijn focus vooral op gespierder en breder worden, nu wil ik gewoon fit worden en blijven. En mijn shape behouden. Dat vind ik wel belangrijk.
In de winter ben ik bezig met bulken: spiermassa kweken, je lichaamsgewicht omhoog brengen. Ik weeg nu 80 kilo en het zou mooi zijn als ik begin maart 83 tot 85 kilo weeg.
In het begin zie je nog niet zoveel veranderen aan je lichaam, maar later wel. En dat is best een beetje verslavend, ja. Als je er eenmaal goed in zit, wil je steeds meer: jezelf testen tot hoever je kunt gaan, jezelf op de proef stellen et cetera.
Ik gebruik veel supplementen: creatine, kan ik iedereen aanraden, daar worden je spieren beter van. Verder eiwitshakes, -reepjes, kwark, pre workout, magnesiumtabletten, vitaminepillen en visolie. Het hele pakket.
Of ik het effect merk? Ja, best wel. Als ik bijvoorbeeld een late dienst heb tot half 12 en ‘s ochtends moet trainen, helpt pre workout om goed te presteren. Thuis eten we niet een speciaal menu; gewoon elke dag aardappels, vlees en groente. Als lunch boterhammen met kipfilet of leverpastei en meestal een paar eieren per dag.
Als ik op stap ga, niet zo vaak, drink ik gewoon een biertje. Toen ik net was begonnen in de sportschool dronk ik amper. Maar je moet gewoon zorgen dat het een beetje in balans is. Niet elk weekend aan de alcohol maar een keer in de zoveel tijd.’’
‘Ik sport omdat het me oplucht’
Bart Steenbergen (24) uit Haren
Hoe vaak: 3 à 4 keer per week bij sportschool The Gym in Haren
Uitdaging: Harder lopen dan 18 km per uur
,,Ik sport vooral om dat ik mijn conditie wil verbeteren. Dat is mijn doel. Niet om heel breed te worden. Het fijne van een sportschool is, dat je het sporten zo extreem kunt maken als je zelf wilt. Ik kan nu 3 kilometer op de loopband rennen in 10 minuten, dat is 18 kilometer per uur. Ik wil dat nog langer kunnen volhouden. Ik ben momenteel aan het trainen voor Hyrox, dat is een extreme sportcompetitie waarbij je beurtelings een kilometer roeit, skiet, fietst en tussendoor rent; rennen met zware onderdelen dus.
Ik sport omdat het me oplucht. Je bent ergens mee bezig en daar kun je je volledig op richten. Ik ben er op mijn 18de mee begonnen, eerst bij Basic Fit in Groningen, sinds twee jaar bij The Gym. Ik probeer vier keer per week te trainen, maar dat lukt niet altijd. Ik ben videoscout bij FC Groningen en voetbal ook bij Velocitas.
Ik heb er op het veld profijt van dat ik hier train, ik voel me sterker en heb meer uithoudingsvermogen. Vroeger kreeg ik vaak kramp op het veld, dat is al heel lang geleden. Een half jaar geleden had ik echt geen 3 kilometer op de loopband kunnen rennen.
In het begin had ik een trainingsschema. De ene dag cardio, de andere corestabilitytraining, planken, opdrukken, zwaardere oefeningen voor mijn benen. Voor Hyrox heb ik mijn eigen schema samengesteld, ik doe bijvoorbeeld nu 100 meter lunges met 20 kilo in beide handen.
Ik heb in het verleden eiwitshakes gebruikt, nu niet meer. Ik heb geen supplementen nodig, ik haal mijn voedingsstoffen wel uit eten. Ik eet 1 kilo kwark op een dag, verder veel pasta’s en groente. Maar heus ook wel eens een patatje hoor, als ik met vrienden ben. Jaaa, gezelligheid moet blijven! Maar ik zou nooit in mijn eentje op de bank een pizza van Thuisbezorgd zitten eten.
Ik zou ongelukkig zijn als ik niet zou sporten. En ik heb echt wel eens een moment dat ik denk: ik heb geen zin. Als het druk is op het werk, of als ik niet goed in m’n vel zit. Maar dan ga ik toch. En als ik thuiskom, voel ik me zó goed. Ook als ik spierpijn heb. Die pijn is gewoon fijn.
‘Sporten is een moment voor mezelf, een moment van rust’
Jan Leenes (22) uit Groningen
Hoe vaak: elke dag bij The Gym in Haren – maar nu even niet
Uitdaging: deelnemen aan Hyrox op 20 januari
,,Ik kamp nu met blessures. Mijn kruisband is ooit gescheurd geweest, na de operatie en revalidatie is die nu toch weer gescheurd. Dat was een tegenslag, maar ik sport nog steeds elke dag, alleen op een mindere intensiteit.
Krachttraining is leuk, omdat je aan je eigen uitdaging kunt werken. Dat je op je eigen manier zoveel aan je lichaam kunt veranderen omdat je nieuwsgierig bent naar waar voor jou de grens ligt.
Ik was 15 toen ik voor het eerst naar de sportschool ging. Ik was thuis al begonnen met push-ups en gewichten die mijn moeder had gekocht bij de Action. Ik wilde graag sterk zijn. Nog steeds. Sterk zijn draagt bij aan mijn zelfvertrouwen, zowel mentaal als fysiek.
In het begin vond ik het lastig om in mijn eentje te trainen. Tot ik muziek ontdekte. Ik train met oortjes in, rap- en hiphopmuziek sluit de ruis van buiten af en helpt me focussen. Muziek is een must-have voor mij.
Als je traint en het gevoel krijgt steeds beter te worden, ontwikkel je de wil om door te gaan. Je wilt steeds meer, steeds vaker, steeds harder trainen tot het een routine is geworden in je leven. Voor sommige mensen heeft de sportschool een drempel: voor mij is dit juist een fijne plek.
Ik heb altijd veel gegeten. 4000 calorieën op een dag is voor mij heel gewoon. Ik gebruik wel creatine, een voedingssupplement dat de vochthuishouding reguleert. Mijn vrienden, met wie ik op kamers woon in Groningen, sporten wel maar niet zoveel als ik.
Ik drink wel eens. Ongeveer een keer per maand. ’s Zomers misschien wat meer. Sport moet niet in de weg staan van levensplezier. Gisteren heb ik nog een reep chocola en een zak M&M’s gegeten, dat wil ik zeker blijven doen.
Sporten is een moment voor mezelf, een moment van rust. Het geeft me de kans om mezelf dagelijks te verbeteren en dat geeft een enorm goed gevoel. Het creëert discipline, dat zal me in mijn latere leven kunnen onderscheiden. Maar sporten is vooral een mentale overwinning; het regent en je komt toch zeiknat op de sportschool aan. Die kleine overwinningen maken dat je aan het eind van het jaar een grote stap hebt gezet.’’
‘Sporten is verslavend’
Lynn Overesch (16) uit Haren
Hoe vaak: 3 keer per week bij The Gym in Haren
Uitdaging: sterker worden
,,Gezond zijn is belangrijk. Ik vind trainen interessant. Ik doe krachttraining en crossfit, dat is een combinatie van kracht en cardio. Het gaat goed. Ik kan nu squatten met 60 kilo, dat was een half jaar geleden 40 kilo, en toen ik anderhalf jaar geleden begon, 20 kilo.
Ik had tot dan toe veel aan dans gedaan, streetdance en hiphop, maar ik vond dit direct veel leuker. Ik merkte dat het me rust gaf, dat ik me fitter en energieker ging voelen. En het is aan mij om te bepalen hoe ik mezelf wil verbeteren, dat is prettig.
Ik train drie keer per week. Ik ga ook wel eens niet, maar dan maak ik dat goed op een andere dag.
Ik slik wat ‘gewone’ supplementen; een multivitamine, magnesiumtabletten. Ik lette vroeger niet op wat ik at, nu wel meer, nu vind ik het interessant om zoveel mogelijk onbewerkt voedsel te eten, en ik let erop dat ik veel groente en eiwitten binnen krijg- eiwitten zijn belangrijk voor spierherstel.
Sporten moet wel een beetje in je zitten. Mijn vriendinnen gaan niet naar de sportschool en mijn opa en oma zijn wel verbaasd dat ik dit doe. ‘Ga je elke wéék sporten’, zeggen ze dan. Maar ik vind het leuk, ik krijg er een goeie kriebel van.
Ik ben nog jong, dat weet ik, maar ik zorg ervoor dat ik mijn grenzen niet overschrijd. Ik neem standaard twee tot drie rustdagen tussen mijn trainingen en als ik spierpijn heb, ontzie ik die spiergroep bij de volgende training.
Ik wil graag sterker worden, dat is mijn uitdaging, en ik merk dat dat lukt. Ik voel me fitter, niet meer zo sloom en gedemotiveerd. Het helpt me echt. Ik zit op de havo, en als het druk is op school en ik wat meer thuis ben, merk ik dat ik minder geconcentreerd en helder ben.’’
[ad_2]
