[ad_1]
Gesloten blijven op nieuwjaarsdag? Dat was geen optie voor de oliebollenkraam van Patrick Kooistra, die op zondag in Feanwâlden niet open mocht. Dus verhuisde de hele santenkraam over de gemeentegrens naar Quatrebras.
De lichten van de kraam zijn al van ver te zien en wie het terrein van AutoKoop in Quatrebras betreedt, ruikt de oliebollengeur die zo typerend is voor Nieuwjaarsdag. De auto’s die normaal gesproken op dit terrein worden verkocht, zijn grotendeels aan het zicht onttrokken door de oliebollenkraam. Op deze dag worden hier geen auto’s verkocht, maar wel oliebollen, krentenbollen, appelflappen en appelbeignets.
Vrijdagavond voor Kerstmis kreeg de gemeente Tytsjerksteradiel een vergunning om op zondag hun goederen in Quatrebras te verkopen, vertelt Rinske Nieuwenhuis, die samen met haar man Patrick de kraam runt. Ze is blij met de hulp die ze kreeg van VVD-gemeenteraadslid Sjaak Hoekstra van Tytsjerksteradiel. Op nieuwjaarsdag is hij een van de eersten die haar een sms stuurt om haar veel succes te wensen.
zondagsrust
Het verhaal van de Kooistra’s begint in oktober als duidelijk wordt dat de gemeenschap van Dantumadiel zich aan de zondagsrust houdt. Ondanks daaropvolgende pogingen van gemeentelijke politici om daar eenmalig verandering in te brengen. De meerderheidscoalitie bleef standvastig en wilde geen uitzondering maken. Dit betekent dat de kraam van Kooistra, die al tien jaar bij de Plus-supermarkt in Feanwâlden staat, en andere oliebollenkraampjes in Dantumadiel niet open mogen.
“Maar we gaan op nieuwjaarsdag echt niet thuis op de bank zitten”, zegt Nieuwenhuis. “Dit is de dag waar je het allemaal voor doet. De beste verkoopdag van de tweeënhalve maand dat we in Feanwâlden zijn geweest.” Over hoeveel er verkocht gaat worden doet Nieuwenhuis niet. Als de verplaatste kraam om 9.00 uur opengaat, ruim een kilometer van de gemeentegrens, blijkt dat de vaste klanten uit Feanwâlden zich solidair tonen. De eerste kopers komen vrijwel allemaal uit dat dorp om de lekkernij bij hun vertrouwde kraampje te halen.
Carbide
“We wisten dat het lekker was”, zegt Klara de Roos van Quatrebras, terwijl het zakje oliebollen in haar handen stoomt. Ze liep met haar kinderen naar de kraam. Ze woont een paar meter verderop op de Woudweg. “Wij ervaren dit alleen maar omdat de crème te dichtbij is.” Normaal gesproken koopt de familie het beslag ook bij Kooistra, maar dan in Feanwâlden. “Het is best grappig dat het nog niet is opgelost, maar het is jammer dat het hetzelfde moet blijven.” De Roos wijst op de carbidestoten die vanuit Feanwâlden te horen zijn. “Karbid sjitte mei wol en dit net.”
Dat stoort Nieuwenhuis ook en het feit dat ze in Feanwâlden niet open mogen omdat ze gezien worden als winkel, terwijl de plaatselijke snackbar wel open mag. Bijna alle klanten leven met haar mee. Sjouke Reitsma uit Feanwâlden is onderweg naar zijn vader en maakt een tussenstop. Jaarlijks haalt hij de bollen in Feanwâlden. Hij noemt de nieuwe locatie een goede oplossing, maar waar de Kooistra’s hadden gestaan, daar had hij toch de oliebollen gehaald. “Gewoon uit solidariteit.”
Onzin
Mathilde Hommes uit Feanwâlden denkt er ook zo over. “Ik ben hier om hen te steunen.” Normaal verzamelt ze in haar eigen dorp, maar nu is ze op de fiets gesprongen. “Ik krijg ook mijn oefening.” Ze noemt de hele kwestie rond de koopzondagen ‘onzin’. Wigle Westerlaan uit Feanwâlden noemt het ‘bekrompen’. Hij moet naar zijn werk en neemt een aantal tassen mee voor zijn collega’s in Leeuwarden. Johannes Broekens uit Feanwâlden zegt dat hij “de fan begrijpt”. Het is raar en nu zou het zo moeten zijn.”
Toch hadden de Kooistra’s zaterdag op hun vaste locatie in Feanwâlden enkele klanten die de oudejaarstraditie al waren komen ophalen omdat ze zondag niet wilden kopen, vertelt Nieuwenhuizen. In Quatrebras verwacht ze nu ook klanten die normaal niet zouden komen. Dat blijkt als één van de eerste vroege vogels arriveert. Gosse Wijma en zijn zoon Marten uit Hurdegaryp bakken altijd zelf, maar dit jaar hebben ze daar geen zin in. De kraam van Kooistra is een geschenk uit de hemel. ‘Heb mijn eigen liefde.’
Draaiorgel
Nieuwenhuis weet niet precies wat hij moet verwachten. “Het is anders dan normaal, maar we zijn goed voorbereid.” Om half zes stonden ze al in de kraam zodat de bakwaren klaar staan, de ovens warm zijn en gist, deeg en banketbakkersroom klaar staan. Gedurende de dag worden zij begeleid door de draaiorgelklanken van Theun Zuiderveld uit Feanwâlden. Dit zelfgebouwde orgel ‘De Drie Appelfrokken’ komt voort uit saamhorigheid. “We horen dezelfde geluiden als op de kermis”, zegt Kooistra, die de overige maanden van het jaar op de kermis staat.
De gehele verhuizing is geïnitieerd door Feanwâldsters Douwe Kootstra en Oege Hiddema. “Ze besloten de grenzen van de gemeente te verkennen en zo dichtbij mogelijk een alternatief te zoeken”, zegt Nieuwenhuis. Dit werd de gemeente Tytsjerksteradiel op een locatie die goed bereikbaar is voor inwoners van Feanwâlden. De verkoop duurt tot 17.00 uur. Daarna wordt het schoonmaken voor de familie Kooistra. “Aan het eind van de dag reikt het beslag tot aan het plafond.” Om 20.00 uur zijn zij klaar en vertrekken naar hun woonplaats Leeuwarden om daar letterlijk oudejaarsavond door te brengen.
[ad_2]
