Een groeiend aantal ligplaatsen in Fryslân zal voor langere tijd lastig of zelfs onbereikbaar zijn. De Marrekrite kan ze onmogelijk allemaal op diepte houden. Oorzaak: baggeren wordt te duur.
De Marrekrite beheert driehonderd ligplaatsen en heeft jaarlijks een kwart miljoen euro beschikbaar voor baggerwerkzaamheden. Dat bedrag zal niet hoger zijn, zegt directeur Lourens Touwen. Intussen blijven de kosten stijgen. “Voor hetzelfde geld kunnen we minder doen.”
De oorzaken zijn divers. Naast het gebruikelijke, zoals hogere brandstofprijzen, is de belangrijkste factor hierbij dat het baggeren door de jaren heen ‘zo ongelooflijk complex’ is geworden. “Tegenwoordig zijn we alleen al aan het voorwerk minimaal 20 procent van de totale kosten kwijt. Dan heb je het over monsterneming, analyse, rapportage, het in kaart brengen van achtergrondwaarden op de beoogde stortplaats, het schrijven van bestekken en het aanvragen van een vergunning. Tegenwoordig is het vergunningverlenende instanties steken je hele doopcel in brand en zelfs dan durven ze niet.”
‘Vijf keer werken, vijf keer betaald’
Zodra milieubelastende stoffen in te hoge concentraties in het slib worden aangetroffen, zal de prijs verder stijgen. “Tegenwoordig kunnen we minder slib kwijt op landbouwgrond. Het moet steeds vaker gecontroleerd verwerkt worden. Dan heb je meteen te maken met extra handelingen: transport, opslag, behandeling, schone grondaangifte, weer op het schip en afzetten bij een plek waar dat mag. Het baggerbedrijf moet vijf keer werken en vijf keer betalen.” Een kuub baggerspecie wordt daardoor snel duurder.
Bovendien zijn de baggerwerken van de Marrekrite altijd klein – onder de ligplaats, en enkele meters uit de wal – en dus relatief duur.
‘Burgumermar moet wachten’
Om watersporters diepgang te bieden heeft directeur Touwen drie strategieën ontwikkeld die hij in wisselende combinaties toepast. “Wij proberen vaak te profiteren van baggerwerken van andere opdrachtgevers in hetzelfde gebied. We werken toe naar een langere onderhoudscyclus, oftewel uitstel. En bij het baggeren geven we de ligplaatsen voorrang.”
Zo zal het rustige Burgumermar, dat aan de noordkant landt, het automatisch moeten afleggen tegen de populaire Marchjepôlle in de Tsjûkemar. “Wij moeten kiezen.”
Gaandeweg zullen steeds meer plekken minder toegankelijk worden voor diepere boten, erkent Touwen. Hij werkt aan een zachte landing. “We willen proberen de verwachtingen van recreanten te managen door informatie over de diepte van de plekken beschikbaar te stellen. Maar dat zal nog wel even duren, want we moeten eerst de gegevens op orde krijgen.”
