De eeuwenoude gebouwen aan het Binnenhof, waar tot een paar jaar geleden de Tweede en de Eerste Kamer waren gehuisvest, lijken in nog slechtere staat dan verwacht. De ‘bouwkundige gebreken’ zijn zo ernstig dat het prijskaartje voor de renovatie inmiddels minimaal 2 miljard euro bedraagt. “Dat is een enorm bedrag”, erkent demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken).
Het verbaast niemand dat de renovatie van het Binnenhof duurder gaat worden – maar de afdeling zelf had niet verwacht dat het zo veel duurder zou worden. Toen het kabinet in 2015 de renovatie opdracht gaf, was er nog zo’n 500 miljoen euro begroot. ‘Nu we echt kunnen zien hoe slecht de staat van het gebouw is’, schreef minister De Jonge dinsdag, ‘kunnen we de kosten beter inschatten. Die lijken aanzienlijk hoger te liggen, namelijk circa 2 miljard.’
Duur en gaat lang mee
Het is niet de eerste tegenslag voor de grootschalige renovatie van het Binnenhof. Bij hun verhuizing naar een tijdelijke Tweede Kamer in het najaar van 2021 hielden parlementariërs nog vast aan de belofte dat ze na bijna zes jaar mochten terugkeren. Daar kwam vorig jaar al een einde aan: er kan op zijn vroegst tot 2029 geen debat meer plaatsvinden in het ‘hart van de democratie’.
Ook de geschatte kosten bleken veel te laag, vooral vanwege aanvullende veiligheidseisen. Het verwachte bedrag is nu minimaal vier keer hoger dan aanvankelijk begroot. “Het was al langer bekend dat het complex in slechte staat verkeerde, de techniek en installaties ernstig verouderd waren en de brandveiligheid niet voldoende was”, schrijft De Jonge aan Kamerleden.
Talrijke lekkages
De afgelopen maanden werd duidelijk hoe slecht de ‘vierduizend kamers, kamers, zalen, gangen, zolders en kelders’ van het Binnenhof er feitelijk aan toe zijn. ‘Er zijn ernstige bouwkundige gebreken aan het licht gekomen.’ Zo zit het dak van de Senaat los, zo staat er in de brief aan de Tweede Kamer: ‘kostbare maatregelen’ waren nodig vanwege het gevaar voor instorting.
Verder werd bij het onderzoek ‘veel asbest’ aangetroffen en kwamen ‘talloze lekkages’ uit de naastgelegen Hofvijver aan het licht. Als gevolg hiervan, zo blijkt nu, kampte vooral de Senaat regelmatig met lekkages. ‘Om dit te herstellen zal een deel van de Hofvijver drooggelegd moeten worden.’
Vanwege het historische karakter zijn snelle oplossingen doorgaans niet voorhanden. De vaak fraaie plafonds van de eeuwenoude complexen zijn niet geschikt voor kabels, installaties en leidingen. Deze moeten daarom ‘in monumentale vloeren en wanden’ worden weggewerkt. ‘Om één simpel stopcontact te maken, zijn meters kabels nodig.’
Hoofdpijn bestand
Andere tegenslagen: de snel stijgende kosten voor bouwmaterialen, meer personeel en hogere salarissen, en vertragingen als gevolg van de stikstofcrisis. Daarnaast zijn aanvullende maatregelen nodig om zowel vertrouwelijke informatie als parlementariërs zelf te beschermen; deze veiligheidseisen brengen ook substantiële financiële informatie met zich mee.
Dit betekent dat de ‘eenvoudige en effectieve’ renovatie van het Binnenhof steeds meer de kopzorg wordt die bij aanvang werd voorspeld. Het wordt zelfs een ‘hele klus’ om de toch al uitgestelde opleverdatum vóór 2029 te halen, zei minister De Jonge dinsdag: het kabinet komt halverwege volgend jaar met een update.
Lees ook:
Landbouw: het struikelblok van de formatie
Lees ook: Wat is de invloed van het interieur tijdens de formatiegesprekken? ‘Hier voel je: ik moet snel weg’
We weten hoe de formatie er achter gesloten deuren uitziet. Hoe belangrijk is het interieur tijdens spannende gesprekken?
