Nu squash olympisch is, wacht Sipke Wiersma uit Drachten enorme klus. ‘Als je kritiek hebt, moet je ook je verantwoordelijkheid nemen’

Sipke Wiersma was uiteraard opgetogen toen op het 141e Congres van het Internationaal Olympisch Comité bekend werd gemaakt dat er in 2028 squash gehouden zou worden. ,,Eindelijk. Dit was echt de hoogste tijd”, was zijn eerste reactie.

De World Squash Federation, opgericht in 1967, probeert sinds begin deze eeuw de sport op de Olympische agenda te krijgen. “Als je ziet welke sporten sindsdien voorrang krijgen, vraag je je af wat die binnen het IOC deden”, zegt de 38-jarige Wiersma. “Squash was altijd het bruidsmeisje, maar nooit de bruid. Naar mijn mening zijn er nooit goede argumenten gebruikt voor afwijzing. Wie bijvoorbeeld denkt dat squash geen kijksport is, heeft daar weinig verstand van.”

‘Beoefend in meer dan 170 landen’

Met alle respect voor breakdance en klimmen, maar squash had eigenlijk al op het programma moeten staan ​​voor de Spelen van Parijs, meent Wiersma. “De sport wordt in ruim 170 landen beoefend door in totaal zo’n 22 miljoen geregistreerde squashspelers.” In Nederland zijn volgens Wiersma ongeveer 7.000 mensen lid van de SBN, de Squash Vereniging Nederland, opgericht in 1938.

Squash is een van oorsprong Engelse sport en sterk verwant aan of afgeleid van tennis. De sport zou rond 1800 op een kostschool zijn ontstaan, maar een andere theorie is dat squash voor het eerst werd beoefend in een huis van bewaring in Londen. Gevangenen, uitgerust met kleine tennisrackets, gebruikten de muren om er ballen tegenaan te slaan.

Nu squash officieel is uitgeroepen tot ‘gezondste sport ter wereld’ en de Olympische status heeft gekregen, zal er in Nederland nog veel werk moeten worden verzet, aldus Wiersma. “Als je met Nederlandse spelers in Los Angeles aanwezig wilt zijn, zal iedereen op dezelfde golflengte moeten zitten. Als de basis niet goed is, wordt het een lastig verhaal.”

Neem verantwoordelijkheid

Wiersma, mede-eigenaar van een squashhal in zijn woonplaats, doelt op de ‘bestuurlijke chaos’ binnen de SBN. “Die was er tenminste. We zijn nu bezig om alles weer op de rails te krijgen.”

De Drachtster heeft daarin een belangrijke rol te spelen. “Ik blijf juniorenbondscoach en assistent-bondscoach bij de senioren, maar ik ben de laatste tijd ook gevraagd om dingen op bestuurlijk niveau te doen. Ik ben al druk bezig, maar tegelijkertijd denk ik dat als je kritisch bent, je ook moet neem ook je verantwoordelijkheid.”

Kritisch zijn mag, zegt Wiersma, maar dat vergt aanpakken. “Er werd vaak van alles geroepen vanuit de supporters, zonder dat iemand hulp bood. Ik noem zulke mensen schreeuwers. Binnen de SBN heerste veel negativisme. Ik heb het gevoel dat er weer verbinding is. De hoorns kunnen het nu laten zien.”

Wat Wiersma, en niet alleen hij, in twijfel trok, was de werkwijze van de vereniging. “Er werd eigenlijk te veel gedaan, waardoor de focus niet geheel op de sport lag. Er werd een te grote broek aangetrokken. Zo was de vereniging bezig met een systeem voor het verhuren van accommodaties. Schoenmaker: blijf bij je leest, denk ik. De aandacht moet worden gericht op de competities en de ontwikkeling van de jeugd. Ik ga hiervoor een beleidsplan schrijven. Zeker nu we Olympische ambities hebben, is het belangrijk om ons te concentreren op de topsport.”

Veel jonge spelers haakten af

De Drachtster is van nature optimistisch, maar sluit haar ogen niet voor de realiteit. “Er moet veel gebouwd worden onder de jeugd. Voor 2020 gingen veel dingen niet goed en de coronacrisis heeft onze sport vervolgens een flinke klap gegeven. Veel jonge spelers zijn uitgevallen. Mede hierdoor zijn we teruggebracht van drie regionale opleidingscentra, de RTC’s, naar twee. Ze zijn gevestigd in Almere en Hoofddorp. Ook voor het landelijk opleidingscentrum in Amsterdam zet de groei door.”

Wiersma wil een RTC naar Drachten halen en er ook eentje in de regio Twente realiseren. “Er is momenteel onvoldoende spreiding, waardoor de noordelijke jeugd naar Almere moet.”

Profiteert Nederland eigenlijk van de Olympische status voor squash? Wiersma begrijpt de vraag, ‘omdat het in ons land vooral een sport is die recreatief wordt beoefend. Er zijn maar weinig spelers die professioneel squashen. Dat kan haast niet, je kunt er niet van leven.’ Wellicht de sportkoepel NOC-NSF kan wel iets, hoopt Wiersma. “Maar om bijvoorbeeld in aanmerking te komen voor financiële steun moet er eerst resultaat geboekt worden.”

Potentieel om Los Angeles te halen

Dat is waar de schoen wringt. Wiersma wijst naar Thijs Roukens (25), de voormalig landskampioen uit Opende. “Thijs kan niet van de sport leven, dus moest hij op zoek naar een baan. Hij werkt nu als data-analist bij een groot bedrijf. In die zin komt het wel goed met hem, maar je kunt niet trainen tijdens de uren dat je voor de baas werkt. Dat is jammer voor squasher Thijs, want wat mij betreft heeft hij nog een enorm potentieel. Met zijn kwaliteiten kan hij Los Angeles halen. Thijs volgt Rowan.”

Rowan is Rowan Damming uit Den Bosch, 19 jaar oud en momenteel de best gerangschikte Nederlander op de wereldranglijst. “Hij staat nu zeventigste, maar schiet omhoog”, zegt Wiersma. “Hij heeft nog vier à vijf jaar de tijd om vooruitgang te boeken. Rowan kan in Los Angeles om een ​​medaille strijden, zeker als je weet dat niet alle topspelers uit Egypte en Aziatische landen naar de Spelen mogen.”

De Spelen van 2028 zijn nog te vroeg voor de Friese talenten, denkt Wiersma, die niet uitsluit dat hij als bondscoach aanwezig zal zijn in Los Angeles. “Maar het staat vast dat we hier talent hebben.”

“Quinten van Es uit Drachten is Nederlands kampioen onder 13 jaar geworden. In de groep onder 15 jaar komen de vier beste spelers uit Fryslân. Jesper Hempenius uit Heerenveen, Dave Kuiper uit Drachten, Yago Origel uit Akkrum en Quinten gaan voor ons land naar het EK. Dit zijn de jongens die we kunnen verwachten op de Spelen van 2032. Ik hoop ook aan dat proces een bijdrage te kunnen leveren.”