Wat Omtzigt wil: strenger met migratie, soepeler met stikstof en belasting voor de koning

Een ‘richtgetal’ van vijftigduizend netto migranten per jaar, de koning die inkomstenbelasting moet betalen, de bouw van twee kerncentrales, 5 mei als vrije dag, geen vergunningen meer voor de bouw van megastallen, geen gratis kinderopvang immers en ook een opheffing van het klimaatfonds en het stikstoffonds.

Pieter Omtzigt presenteerde dinsdag zijn plannen voor Nederland, waarmee hij de kiezers hoopt te winnen bij de verkiezingen van 22 november. De dertien hoofdstukken van het partijprogramma, dat is de titel Tijd voor herstel zijn “niet in willekeurige volgorde” geplaatst voor het Nieuwe Sociale Contract, zei Omtzigt tijdens de presentatie in Den Haag. Hij benadrukte de eerste vier, die betrekking hebben op goed bestuur, sociale zekerheid, de aanpak van de huisvestingscrisis en ‘duurzame’ migratie. “Op die vier punten moeten nieuwe keuzes gemaakt worden. Er moet echt radicale actie komen.”

Regionaal kiesstelsel

De plannen voor ‘goed bestuur’ krijgen in het programma ‘de hoogste prioriteit’. Zo wil de partij een constitutioneel hof oprichten dat aangenomen wetten aan de grondwet zal toetsen. Als het aan de NSC ligt, komt er een regionaal kiesstelsel. De premier moet verantwoordelijk worden gehouden voor ‘het garanderen van de grondrechten en de democratische rechtsstaat’. Daarnaast wil de partij de juridische expertise binnen de eigen organisatie veiligstellen en ‘op korte termijn’ overstappen naar een ander kantoor als staatsadvocaat – dat is nu Pels Rijcken.

Over de aanpak van de Benefits-affaire stelt het programma onder meer dat slachtoffers serieus moeten worden genomen en dat “bestanden, zwarte lijsten en databases zo snel mogelijk openbaar moeten worden gemaakt.” Ook staat in het hoofdstuk dat er afspraken moeten worden gemaakt over nieuwe stembussen ‘die minder op een vuilnisbak lijken’.

Lees ook
In Den Haag vaak gezien als hinderlijk en grillig, maar elders geprezen als een groot steun- en luisterend oor

Opvallend is dat het programma van Omtzigt afwijkt van het breed gedragen idee in de politiek dat sociale zekerheid koppelt aan een verhoging van het minimumloon. NSC schrijft dat dat loon volgend jaar ‘herijkt’ moet worden, maar wijst er ook op dat Nederland in de top drie van Europese landen staat met het hoogste minimumloon.

Een strenger migratiebeleid

De partij van Pieter Omtzigt wil een strenger migratiebeleid voeren. Het programma bevat geen quotum, maar wel een ‘richtgetal’ van vijftigduizend. Dat er jaarlijks veel mensen naar Nederland moeten kunnen komen vanwege asiel-, studie- of arbeidsmigratie. Dit is een netto getal, dat wil zeggen het verschil tussen immigratie en emigratie. Vorig jaar was dat aantal 224.000. De maatregelen die NSC daarvoor noemt, doen deels denken aan die van de partij waarvan hij zich afsplitste: het CDA. Zo wil Omtzigt ook een tweestatenstelsel, waarin verschil wordt gemaakt in de opvang en rechten van mensen die de oorlog ontvluchten en mensen die vluchten omdat ze bijvoorbeeld vervolgd worden vanwege politieke overtuigingen.

Ook het gedeelte over stikstof en landbouw vertoont overeenkomsten met het CDA. NSC vindt dat er ‘ruimte’ moet komen voor ‘innovatie en ondernemerschap’ door boeren zelf, en wil ook minder overheidsbemoeienis. “De overheid onthoudt zich van gedetailleerde regels over de bedrijfsvoering, bijvoorbeeld ten aanzien van het voerbeleid en de oogstperiode.”

Stikstof

Opvallend is dat Omtzigt de stikstofdoelstelling niet doorrekent: in het programma staat dat de uitstoot in 2035 ‘aanzienlijk’ omlaag moet. En daar moeten alle sectoren aan bijdragen: industrie, verkeer, maritiem en luchtvaart en landbouw. Wat NSC betreft zal de omvang van de melkveestapel “iets kleiner” worden dan nu, maar hoeveel kleiner wordt niet duidelijk.

De overeenkomsten met het CDA zijn niet verrassend, op de NSC-kandidatenlijst staan ​​nogal wat oud-CDA-leden en secretaris van het verkiezingsprogramma is Eddy van Hijum. Tot een paar maanden geleden was hij vertegenwoordiger van het CDA in Overijssel. Dinsdag legde hij samen met Omtzigt het programma uit. Samen zorgen de twee voor ruim veertig jaar CDA-ervaring.

Formatie tafel

Het verkiezingsprogramma dient tevens als commitment van de partij aan de onderhandelingen als de partij na de verkiezingen aan de formatietafel komt te zitten. In het voorwoord van het programma staat dat “prioriteit nummer één” voor NSC “een grondige vernieuwing van het Nederlandse openbaar bestuur” is. Om dit te bereiken zal Omtzigt na de verkiezingen moeten samenwerken met andere partijen – in de peilingen lijkt een coalitie met de VVD of GroenLinks-PvdA onvermijdelijk.

“Als je naar ons hoofdstuk sociale zekerheid kijkt, denk ik dat het voor ons makkelijker is om zaken te doen met een aantal linkse partijen dan met een aantal rechtse partijen. Voor het migratiehoofdstuk is het daarentegen een stuk eenvoudiger om zaken te doen met centrumrechtse en rechtse partijen”, zei Omtzigt dinsdag. Als NSC na de verkiezingen meedoet aan gesprekken over de vorming van een nieuw kabinet, zal hij samen met Van Hijum namens de NSC de onderhandelingen voeren. Hij had er duidelijk al over nagedacht. Er is reden om dit te doen, aangezien NSC sinds de oprichting de peilingen domineert.

Financiering

In het financiële luik van het programma staat dat de partij dekking zoekt voor de plannen in “een evenwichtige mix van uitgavenbeperkende maatregelen en specifieke belastingmaatregelen, waarbij we vooral kijken naar belastingarrangementen die soms verouderd zijn of hun doel hebben verloren.” overschieten.” Deze regelingen worden niet vermeld. Daarnaast wil de partij voor de komende vier jaar een ‘uitgavenplafond’ instellen voor de kosten van de rijksoverheid, de sociale zekerheid, de gezondheidszorg en het klimaat.

Het aantal ambtenaren op departementen is “tijdelijk bevroren” en de NSC wil het aantal woordvoerders op ministeries terugdringen. De partij wil ook het inhuren van externe bedrijven door de overheid beperken om geld te besparen. Ook de voorgestelde plannen van het kabinet Rutte IV om de kinderopvang gratis te maken en de gelden voor onder meer stikstof- en klimaatplannen worden door NSC teruggedraaid om geld te besparen.

Het NSC-programma komt te laat voor het Centraal Planbureau om het door te rekenen. Omtzigt duurde een tijdje, van de partijen die nu in de Tweede Kamer zitten, was Nieuw Sociaal Contract een van de laatste.