Massale leegloop kinderopvang: hoogste uitstroom in tien jaar, record aan vacatures | Binnenland

De kinderopvang kampt al een tijdje met een nijpend tekort aan pedagogisch en ander personeel, maar nog nooit waren er zoveel vacatures als nu. Mede door het grote aantal vertrekken moeten er 4.400 plaatsen ingevuld worden, zo blijkt uit berekeningen van deze site op basis van gegevens van vacaturesite Indeed. Vergeleken met september vorig jaar is het aantal vacatures met bijna een derde gestegen.

Uit de CBS-cijfers is niet op te maken in welke sectoren de 14.000 vertrokken medewerkers inmiddels actief zijn. Maar waarschijnlijk werken ze in het basisonderwijs of studeren ze daar voor een baan, zegt voorzitter Gjalt Jellesma van BOinK, de belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang. “De belangrijkste reden is dat de salarissen daar aanzienlijk hoger zijn en de carrièremogelijkheden groter zijn”, denkt Jellesma.

Vakbond FNV wijst ook op de loonkloof tussen het basisonderwijs en de kinderopvang. “Voor het basisonderwijs is minimaal een hbo-opleiding vereist, terwijl de kinderopvang toegankelijk is voor mbo-afgestudeerden”, zegt directeur kinderopvang Deddy Dorenbos. “Meestal verdienen hbo-afgestudeerden meer dan mensen die een mbo-opleiding hebben afgerond.”

Ook de nieuwste cao dicht de kloof niet. Hoewel kinderopvangmedewerkers dit jaar en volgend jaar in totaal 12 procent zullen krijgen, zal het basisonderwijspersoneel vanaf juli 10 procent extra hebben ontvangen.

De PO-raad, de belangenorganisatie voor het basisonderwijs, kan desgevraagd niet zeggen hoeveel pedagogisch medewerkers uit de kinderopvang doorstromen naar het basisonderwijs. De PO-Raad noemt de stap wel logisch, gezien de relatie tussen de twee sectoren. “Mensen in de kinderopvang zullen sneller voor het onderwijs kiezen dan bijvoorbeeld de financiële sector”, zegt een woordvoerder.

De grote personeelstekorten verhogen de werkdruk en het ziekteverzuim onder het bestaande personeel, wat een baan in de kinderopvang nog minder aantrekkelijk maakt. Veel ouders worden nu geconfronteerd met wachtlijsten. Bijna negen op de tien kinderdagverblijven hebben een wachtlijst, blijkt uit het laatste arbeidsmarktonderzoek van Kinderopvang Werkt! van afgelopen juni.

Volgens BOinK kan het tekort in de kinderopvang, waar ongeveer 114.000 mensen werken, voorlopig niet opgelost worden. “We moeten realistisch zijn: in de kinderopvang is er weinig tot geen tijd om stagiaires op te leiden”, zegt voorzitter Jellesma. “Een goed begeleide stagiair kan uitgroeien tot een volwaardige medewerker, maar dat gebeurt momenteel te weinig. En als stagiaires zich ergens niet welkom voelen, zoeken ze elders naar mogelijkheden.”

De tekst gaat verder onder de grafiek

Jellesma pleit ervoor het personeelstekort aan te pakken uit de doosoplossingen, zoals het heroverwegen van werkdagen en -uren in de kinderopvang. Hij zegt dat werkgevers zich kunnen concentreren op woensdag en vrijdag, momenteel rustige dagen in de kinderopvang, om de drukte te spreiden. Daarnaast benadrukt hij dat de vroege en late diensten niet populair zijn, en dat kortere diensten deze onaantrekkelijke uren kunnen helpen verminderen.

Dorenbos constateert verder dat de taaltoets voor mbo-studenten, die momenteel op hbo-niveau wordt afgenomen, voor velen een obstakel is. Het wordt belangrijk gevonden dat leerlingen die werken met jonge kinderen en baby’s die hun eerste stappen zetten in het leren van taal, zelf over een hoog niveau van taalvaardigheid beschikken. Het herzien van deze toets of het verlagen van het vereiste taalniveau kan ertoe bijdragen dat meer studenten de cursus volgen en de kinderopvangsector van broodnodige nieuwe medewerkers kan voorzien.