Opperrabijn vindt het ‘dieptriest’ dat stille tocht in Groningen om Kristallnacht niet doorgaat. ‘Nu geef je verkeerde boodschap af’

Wat vindt u ervan dat de stille optocht niet doorgaat?

“Het is diep triest. En onaanvaardbaar. Kijk, mij zul je niet horen zeggen dat het verstandig of onverstandig is dat de organisatie de stille tocht afzegt. Als mensen bang of ongerust zijn, begrijp ik heel goed dat ze geen enkel risico willen nemen. Maar het fenomeen zelf? Dat mensen bang zijn? Dat is verschrikkelijk.

Nogmaals: ik wil geen beschuldigingen uiten. Maar het zou een krachtig signaal zijn als de burgemeester van Groningen zegt: wij willen dat deze stille stoet doorgaat. De organisatie zelf is bang voor de gevolgen. En ik begrijp volkomen dat ze geen verantwoordelijkheid wil nemen als er iets misgaat. Maar dit is een herdenking van de Kristallnacht. Dat heeft niets, absoluut niets te maken met de huidige situatie in Israël. Ik vind dat de politie voor deze mensen moet opkomen. Nu stuur je als samenleving de verkeerde boodschap.”

Jacobs zucht: “Ik heb net gehoord dat de stille mars niet doorgaat. Dat doet enorm pijn. Maar ik heb mij er nog niet bij neergelegd. Ik ga even bellen.”

Joodse scholen in Amsterdam sluiten hun deuren omdat de veiligheid van leerlingen niet meer kan worden gegarandeerd.

“Een soortgelijk probleem. Ik begrijp ook dat de schoolbesturen in deze zaken vanuit veiligheidsoogpunt geen keuze hebben. Maar laten we eerlijk zijn over het Nederland van nu: we geven toe. En dat is een bittere conclusie.”

U waarschuwde onlangs voor het toenemende antisemitisme.

,,Onlangs? Dat doe ik al jaren. Veel mensen dachten dat ik gek was. Maar het antisemitisme is nooit verdwenen. Het was er ook vlak na de Tweede Wereldoorlog. Toen was het gewoon niet beleefd. Antisemitisme muteert als een virus. De Jood kreeg eeuwen geleden de schuld van de pest. En een paar jaar geleden, tijdens de coronapandemie, zouden joden geld verdienen aan vaccins. En nu zijn alle joden weer zionisten. Bij elke crisis of oorlog komt het antisemitisme weer naar boven.”

Durven joden zich nog op een herkenbare manier in het openbaar te bewegen?

“Ik hoor dat veel Joden geen keppeltje meer durven te dragen. Mensen die een Davidster aan een ketting hebben, verstoppen deze onder hun kleding.

Ik liep nog een tijdje met mijn hoed door de straat. Er werd tegen mij geschreeuwd door een paar kinderen in de buurt van een school. Ik liep het schoolplein op. Een leraar vroeg wat ik daar deed. Ik zei dat ik verbaal was uitgescholden. “Heb je het goed gehoord?” zij vroeg. Ik antwoordde dat de dokter een paar dagen eerder had vastgesteld dat er niets aan de hand was met mijn oren.

Terwijl ik met de leraar aan het praten was, arriveerde er een conciërge. Ze namen mij serieus. Uiteindelijk werd de directrice van de school uit een vergadering verwijderd. Twee dagen later sprak ik de leraar en de twee leerlingen in kwestie op school. Ze hadden een excuusbrief geschreven. Het zijn kinderen, toch? Ze hadden eigenlijk geen idee wat ze riepen. Zo zijn wij bij elkaar gekomen. Dat moet gebeuren.”

Vergeten we met elkaar te praten?

‘Ik heb mijn kinderen nooit opgevoed met haat jegens moslims. Echt niet. Welke moslims vraag ik me bijna af? De meeste slachtoffers van ISIS-terroristen waren ook moslims. Er zijn joodse schurken, er zijn islamitische schurken. Veel mensen denken heel oppervlakkig. Op zich is daar niets mis mee, tenzij het leidt tot ideeën die nergens op slaan.

Maar voor alle duidelijkheid: de herdenking van Kristallnacht is geen demonstratie. Het is een stille reis waarbij alleen maar gezegd wordt: nooit meer, voor niemand. Dat kan dit jaar blijkbaar niet in Groningen. Maar vraag jezelf dan af: waar eindigt dit? Kan ik binnenkort mijn zwarte hoed niet meer dragen? Moet ik mijn baard verbergen? Mijn jodendom verbergen? Dat lijkt mij precies de richting die we niet op moeten gaan.”