Column | Ook oorlogsrecht is een wapen geworden



Kunnen de oorlogswetten zelf een wapen worden? Je ziet het gebeuren in de ogenschijnlijk onstuitbaar escalerende oorlog tussen Hamas en Israël. En dat is geen wonder: er is geen conflict dat meer moreel en ideologisch geladen is dan het asymmetrische drama dat zich daar afspeelt.

Twee weken na het bloedbad van Hamas, dat Israël met alle macht herdenkt proberen het levend te houdenDe publieke opinie is aan het verschuiven als gevolg van de harde Israëlische represailles in Gaza en het verlangen naar wraak dat daaruit naar voren komt. Het menselijk lijden is verschrikkelijk.

Ook hier leidt de Israëlische suprematie tot een roep om ‘evenwicht’ in de berichtgeving, ironisch genoeg afkomstig uit de progressief-kritische hoek waar anders standaardklachten worden geuit over vals evenwicht in de media. Het internationaal recht speelt hierin een sleutelrol, aangewakkerd door verontrustende beelden van bebloede Palestijnse kinderen, wier (niet-geverifieerde) dodentol dagelijks wordt geregistreerd.

Het oorlogsrecht verbiedt gerichte aanvallen op burgers en het roekeloos toebrengen van schade of letsel. Ironisch genoeg kwam dat recht tot stand, ook goed om te noemen, vanuit het besef dat ‘collateral damage’, zoals het cynisch wordt genoemd, vaak niet te voorkomen. Burgers mogen geen doelwit zijn, maar niet alle schade aan burgers is verwijtbaar. Elke strijdmacht moet een afweging maken tussen zorgvuldigheidde zorg die ook verplicht is voor burgers van de tegenstander, en het militaire doel inbegrepen kracht beschermingde bescherming van zijn eigen troepen.

Dat is geen eenvoudige berekening. En ook niet nieuw. Theorieën over de rechtvaardiging van oorlog zijn terug te voeren op Thomas van Aquino (1225-1274) (jus ad bellum) en de moreel verantwoorde manier om dit uit te voeren (jus in bello). Zoals het idee van het ‘dubbeleffect’, een ‘goede’ actie met voorziene slechte gevolgen. Waar het om gaat is of ze in verhouding staan ​​tot het militaire doel en niet buitensporig zijn; dat is het idee van ‘proportionaliteit’.

Het gemilitariseerde Gaza bevat honderden legitieme militaire doelen en Hamas houdt zich niet aan het oorlogsrecht. Dat ontslaat Israël niet van de verplichting om hieraan te voldoen. Gedwongen evacuatie van burgers kan legitiem zijn, maar onder voorwaarden (zoals het recht op terugkeer).

Wat belooft dat in de nabije toekomst? De bommenregen, de sluiting van Gaza en… de rabiate taal uit Jeruzalem om het ergste te vrezen. Vooralsnog heeft het gevreesde grondoffensief niet plaatsgevonden en neemt de druk op Netanyahu toe. Zijn er uitwegen? Door dit te doen zou Israël niet alleen Palestijnse en eigen levens sparen, maar ook jihadisten beroven van waar ze naar hunkeren: het oplaaien van de Israëlhaat en wie weet een regionaal conflict gericht op het einde van de ‘zionistische entiteit’.

Sjoerd de Jong schrijft hier elke donderdag een column.

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *