Wat wordt jouw grote uitdaging in 2024? Dat vroegen wij onze lezers de afgelopen weken. Schrijf over de plannen, dromen en acties voor de komende twaalf maanden. Lezers pakten de pen, stuurden hun reflecties, gedichten, kaarten. Op deze pagina’s de keuze die de bijlagenredactie heeft gemaakt uit de inzendingen.
Wat heeft het nieuwe jaar voor mij in petto?
Binnenkort breekt een nieuw jaar aan, wat zou het fijn zijn als ik weer op de fiets naar de supermarkt zou kunnen. Na een epileptische aanval werd ik met spoed naar het ziekenhuis gebracht. Opname op de IC en na drie weken weer naar huis. Het is december 2022, ik sta weer op de been en begin plannen te maken voor dat nieuwe jaar.
Maar dan. Een cyste in mijn nek, een onvolledige dwarslaesie en diverse complicaties van mijn Sjögren-syndroom. Lopen, plassen, die gewone dingen die opeens niet meer vanzelfsprekend zijn. Na vier maanden in het UMCG en drie maanden bij Beatrixoord ben ik weer thuis. Zit nog in het revalidatieproces. Kunnen en willen gaan niet altijd hand in hand.
Het is december 2023, binnenkort weer een nieuw jaar. Wat zou het fijn zijn als ik op de fiets naar de supermarkt kon. Ik heb genoeg plannen voor het nieuwe jaar, maar wat heeft het nieuwe jaar voor mij in petto?
Roelie van der Meer, Drachten
Het begint met liefde en genegenheid
Begin 2023 word ik 60 jaar. Dat was voor mij echt een moment om even bij stil te staan. Het besef drong door dat niet alles oneindig doorgaat. Twee onverwachte sterfgevallen binnen de familiekring later dit jaar hebben dat gevoel alleen maar verder versterkt. Wat zijn de belangrijke dingen in het leven? Het begint allemaal met liefde en genegenheid. Van je familie, je familieleden, je vrienden, je buren, je collega’s. Dat klinkt heel zweverig, maar dat mag wel in deze tijd van het jaar.
Maar verder: de komende 15 tot 20 jaar is normaal gesproken een periode waarin ik lichamelijk en geestelijk nog fit zal zijn. Ga ik nog eens zes jaar mijn hart en ziel geven aan mijn werkgever voor wie ik mijn hele leven heb gewerkt? Wat voegt dat toe, afgezien van de inkomenszekerheid?
Wat ga ik doen met mijn gevoel dat ik, ook al is het maar een druppel op de gloeiende plaat, wil bijdragen aan het menselijker maken van onze samenleving? En wanneer trek ik mijn wandelschoenen aan en ga ik voor langere tijd de wijde wereld in?
Mijn uitdaging voor 2024 is om een antwoord te formuleren op deze vragen die als een soort mantra door mijn hoofd cirkelen. Op naar een betekenisvolle, liefdevolle volgende fase in mijn leven.
Klaas Jan Dijkstra, Sneek
Ga er samen op uit
Vanaf 1 januari wordt dat het motto van mijn nieuwe functie. Na 30 jaar is het tijd voor vernieuwing. Ik word bemiddelaar. Nog steeds bij mijn huidige werkgever, een gemeente, omdat ik het leuk vind. In mijn nieuwe baan kom ik allerlei mensen tegen die conflicten hebben. Met elkaar of met de gemeente. Er gebeurt van alles als ik in beeld kom. Het pantser wordt aangetrokken en de strijd kan beginnen.
Dat is het moment dat de mediator de ring instapt. Met de bedoeling de communicatie te herstellen zodat mensen elkaar weer kunnen zien en horen. Door het gesprek aan te gaan komt er veel meer aan het licht dan verwacht. De onderstroom wordt zichtbaar in de vorm van belangen of zorgen.
Als je weet wat er achter de weerstand zit, kun je er vaak iets aan doen. Dat is het moment waarop er oplossingen kunnen worden bedacht. Vanaf nu is mijn uitdaging in ieder gesprek om mensen te zien zoals ze zijn, te achterhalen wat er werkelijk aan de hand is en hen te motiveren om samen tot een oplossing te komen. Een leuke uitdaging!
Annemieke Reitsma, Sneek
Boog van Kollum
Mijn uitdaging is om volgend jaar juni in het centrum van Kollum een Arc van Kollum te realiseren.
Vijf jaar geleden hadden we de grote show Salomon, de Kollumer-rel uitgevoerd met ruim 200 vrijwilligers en 20 professionals. Tijdens die negen optredens (12.000 bezoekers) hebben we ook een aantal Kollum Riot Days gehad in het historische centrum van Kollum.
Dat gaan we dit jaar weer organiseren met als kroon op het werk een replica van de Arc de Triomphe uit Parijs (schaal 1 t/m 4). Er zullen nog veel gesprekken moeten plaatsvinden (met buurt en gemeente en lokale horeca) voordat we alles netjes geregeld hebben, maar we hebben er alle vertrouwen in. We hebben een toezegging van een aantal bedrijven om de boog te realiseren. Iets om naar uit te kijken.
Dit wordt volgend jaar mijn en onze uitdaging.
Erie Dam, vz Stichting Kollumer Oproer, Kollum
Blijf schrijven
Hij koos voor euthanasie. Dat begreep ik volkomen. Als je 93 jaar oud bent en niets anders doet dan toegeven, zowel mentaal als fysiek, is het leven zwaar. Dus reden we naar zijn geboorteplaats, mijn liefste en ik. Het voelde vreemd om te weten dat we afscheid namen van deze oude vriend.
Ons contact bestond voornamelijk uit wekelijkse brieven van mij en af en toe een telefoontje van zijn kant. We hadden leuke gesprekken over vroeger en nu. Hij kende mijn ouders, het ouderlijk huis, de gelukkige en verdrietige momenten. Hij vond het leuk om mijn verhalen te lezen en liet me ongecensureerd weten wat hij ervan vond. Mijn brieven, zei hij, de foto’s van kinderen en kleinkinderen en mijn verhalen voelden voor hem als een uitje.
Tot onze verbazing bleek bij aankomst dat hij in zeer goede staat verkeerde. Hij zag er verzorgd uit, was vrolijk en maakte grapjes. Later bleek dat hij zware pijnstilling had gekregen zodat zijn laatste week draaglijk zou zijn. Hij gaf mij iets en zei met een knipoog dat hij het ‘daarboven’ toch niet nodig had.
Aan het eind van de middag namen we afscheid en toen de liftdeuren dichtgingen en hij langzaam uit ons zicht verdween, voelde ik een diepe droefheid. Schrijven heeft nog steeds een helende werking op mij en ondanks dat ‘het mag wel’ de boventoon voert, mis ik hem verschrikkelijk. Mijn uitdaging voor 2024 is om te blijven schrijven naar mijn lieve vriendin, simpelweg omdat ik het zo hard nodig heb.
Marjolande Elsinga, Leeuwarden
Een stap dichter bij de zon
Kort nadat mijn geliefde de diagnose kreeg, gaf ik hem een kaartje: Het leven gaat niet over wachten tot de storm voorbij is, het gaat over leren dansen in de regen . We konden al dansen, maar dat was dertien jaar lang een zonnedans. Toch leerden we ook dansen in de regen en kregen we te maken met de regendruppels die op de slechte resultaten neerkwamen.
We dansten van plan A naar B, naar plan C, D en E totdat we na vier maanden opeens samen dansten met plan F. Ik moest een solocarrière opbouwen als regendanser. Nu bijna vier jaar later kan ik zeggen dat ik dit met vallen en opstaan leer. Natuurlijk: er zijn lieve, behulpzame danspartners die met mijn lief en mij op de achtergrond dansten. Toch denk ik soms: deze dans krijg ik nooit alleen onder de knie.
En dan is er ineens een dag dat alles goed komt en ik mijn lief ‘hoor’ zeggen: ‘Je doet het geweldig, lieverd! Het is ook een verdomd moeilijke choreografie die ik voor je heb achtergelaten!’ Dat is mijn uitdaging voor 2024. Steeds beter worden in dansen in de regen, maar ook leren accepteren dat er nooit meer een zonnedans komt met mijn lief. Hoe? Drie stappen vooruit, twee stappen terug is nog steeds een stap dichter bij de zon.
Aeltsje de Boer, Mitselwier
Vooruit ‘blikjes’
“Wat zal er later met je gebeuren?” Vraagt Pyt regelmatig, want ja, ik kom elke dag met verhalen thuis van school en dat doe ik al ruim veertig jaar. Werken met leerlingen die extra zorg nodig hebben is nooit saai. Toch ga ik vanaf augustus vervroegd met pensioen, ik wil mentaal gezond zijn.
Een jaar geleden ging de ‘bal’ rollen en een paar weken geleden besloten we zelfs samen te stoppen. Het ‘niet meer moeten’ weegt zoveel zwaarder dan het financiële offer. Dit hele schooljaar staat in het teken van afscheid nemen. Ik heb voor alles een lange aanloop nodig; Ik hou niet zo van verrassingen. Zo, de laatste Sinterklaastijd, de laatste ouderavond, de laatste keer echt boos worden…
Ieder jaar laat ik mijn leerlingen een brief aan zichzelf schrijven, getiteld ‘Over tien jaar’. Ieder jaar een trommel vol brieven; een kast vol ‘blikjes’ staat klaar voor studenten die af en toe terugkomen. In mijn eigen notitie van dit jaar reflecteerde ik op mijn toekomst als ‘vrij’ mens. Wat zal er hierna voor mij gebeuren? Reizen, oppassen, lezen? Aardewerk maken, luieren? Geen idee, waarschijnlijk een beetje van alles. Ik hoop vooral nog vele jaren samen met Pyt en uiteraard neem ik de blikjes mee naar huis.
Erika Clement, Jonkerslân
Sportieve uitdaging
Sinds 2015 speel ik curling op het centre court van ijsbaan Leeuwarden en op de ijshockeybaan in Heerenveen. In 2018 hebben wij als Fries seniorencurlingteam deelgenomen aan de Wereldkampioenschappen in Östersund in Zweden. Vervolgens in 2019 op de Curling World Cup in Noorwegen. Helaas bleef een vervolg uit vanwege de corona.
In februari 2021 kreeg ik een herseninfarct, gevolgd door een lange revalidatieperiode in Beetsterzwaag.
Sindsdien ben ik voor het curling helaas aangewezen op een rolstoel. Het Olympisch kwalificatietoernooi curling vond plaats in december 2021, tijdens de coronaperiode in de Elfstedenhal Leeuwarden, gesponsord door Easy Toys.
Sindsdien zijn wij druk aan het oefenen met het enige rolstoelcurlingteam van Nederland voor de Nationale Curlingkampioenschappen 2024 in Zoetermeer. Als deze droom uitkomt, zullen onze volgende uitdaging, als de gezondheid het toelaat, de Paralympische Spelen in Italië in 2026 zijn.
Dit is de ultieme droom voor ons Friese rolstoelteam, dat je ondanks je beperking toch kunt sporten. Als Nederlands rolstoelteam willen wij deze sport voor gehandicapten graag promoten, zodat ieders droom om te sporten werkelijkheid kan worden.
Frans Boonstra, Goutum
Beter communiceren
Waarom doe je dat…… Wat bedoel je? Ik heb zo vaak gezegd… Ja, maar jij… Dat doe je nooit… Nee, doe alsof je alles goed doet… Je wilt altijd gelijk hebben… Ja, jij ook. dus dat is een goed idee. op!
Herkenbaar? Deze acties en reacties zullen het huidige probleem niet oplossen, maar eerder verergeren. De oorzaak van deze manier van communiceren ligt vaak in onze jeugd. Patronen zijn ingebakken en daardoor zijn we geconditioneerd geworden, zonder het te beseffen. We starten de aanval of we verdedigen onszelf. Er moet toch één persoon de schuldige zijn? Maar is dit wat we echt willen? Bestaat er goed, fout, schuld, onschuld, goed, fout?
Afgelopen oktober heb ik mijn eerste cursus bewust worden van communicatie gegeven. Dit was zo succesvol dat ik niets liever zou willen dan dit het komende jaar voortzetten. Ik heb deze cursus ooit zelf gevolgd en ik wilde er altijd al iets mee doen. Het maakt mij blij om een proces op gang te brengen dat de moeite waard is en dat zal leiden tot een manier van communiceren die recht doet aan jezelf en anderen.
Wat uiteindelijk zal leiden tot emotionele vrijheid. Een prachtig vooruitzicht!
Betty Baarda-Bakker, Buitenpost
Vooral meer en minder
Meer liefde – minder oordeel
Meer begrip – minder schuld
Meer ruimte – minder verdriet
Deel meer – bezit minder
Meer vrede – minder oorlog
Meer samen – minder alleen
Meer zijn – minder moeten doen
Lach meer – huil minder
Meer vergeving – minder haat
Meer jij – minder ik
Meer dansen – minder vechten
Meer buiten – minder binnen
Meer natuur – minder stad
Meer rust – minder stress
Meer stilte – minder lawaai
Meer dromen, meer acties, meer liefde
Marije Boersma, Aldtsjerk
