Honderden klimaatactivisten van Extinction Rebellion kwamen zaterdagmiddag in actie op de A10 in Amsterdam. Naast het voormalige hoofdkantoor van de ING Bank verandert het asfalt even in een festivalterrein, totdat de politie ingrijpt.
Er is een moment van verwarring. Wil je gaan? Ga niet? Een andere ambulance passeert met hoge snelheid en zwaailichten. Een Hema-vrachtwagenchauffeur toetert en steekt zijn middelvinger op. Dan wordt het sein gegeven en klimmen enkele honderden mensen over de vangrail van de A10.
Enkele seconden later zijn de zes rijstroken van de ringweg van Amsterdam bezet door klimaatactievoerders van Extinction Rebellion, al blijft er één rijstrook vrij voor eventuele calamiteiten. Een dweilorkest begint een protestlied, af en toe een koor begint een lied en binnen de kortste keren hangen klimmers aan de lantaarnpalen om een groot spandoek uit te vouwen.
‘ING moet zich schamen’
“Wij zijn hier om ervoor te zorgen dat ING zich schaamt”, zegt actievoerder Marlies van den Broek, die als een van de honderden de straat op gaat. “De afgelopen tijd hebben we maar liefst 88 keer geprotesteerd bij bankfilialen, met nauwelijks overlast tot gevolg. Maar het beleid bleef onveranderd. En dus moet het zo zijn. Alleen zo kunnen we de aandacht op het onderwerp vestigen.”
De locatie van de demonstratie werd symbolisch gekozen: voor het voormalige ING-hoofdkantoor. Hoewel de bank inmiddels is verhuisd, symboliseert de glazen ‘poepschoen’ langs de snelweg voor deze demonstranten nog steeds de bijdrage die zakenbanken als ING leveren aan de klimaatverandering.
De grootste bank van Nederland maakte vorige week bekend dat het in 2040 stopt met het financieren van bedrijven die olie en gas oppompen. Vanaf 2050 wil het bedrijf ook klimaatneutraal zijn voor aanverwante industrieën, zoals transport en raffinage. Volgens alle aanwezigen op en naast de A10 is dit te weinig, te laat.
De politie spreekt van ‘levensbedreigende capriolen’, ontkent XR
“Ik begrijp dat het ingewikkeld is om de overstap te maken”, zegt een vrouw die alleen anoniem wil zijn in de krant. Vandaag doet ze mee als supporter en blijft ze veilig protesteren op een grasveldje naast de snelweg. “Maar deze transitie vereist simpelweg moedige en noodzakelijke keuzes. Nog zestien jaar investeren in de fossiele industrie is precies het tegenovergestelde.” Volgens haar laten groene banken en energiebedrijven als Triodos en het Deense Ørsted zien dat de transitie veel sneller kan.
De bezetting van de A10 is een nieuwe mijlpaal in de strijd tegen klimaatverandering, zeggen verschillende snelweggebruikers trots. De A12 in Den Haag is uiteraard al vaker bezet geweest, maar dat is geen ‘echte’ snelweg. Auto’s rijden met 80 kilometer per uur door de tunnel in Den Haag.
Hoe anders is het op de A10, waar kort daarvoor de demonstratieauto’s met 100 kilometer per uur voorbij raasden. Om die reden noemde de gemeente het eerder ‘onverantwoord’ om op de snelweg te demonstreren. Ook een politiewoordvoerder ter plaatse meent dat er bij aanvang van de demonstratie ‘levensbedreigende capriolen’ zijn gepleegd.
XR spreekt dat tegen. De actiegroep zegt met enkele auto’s het verkeer ‘rustig en vlot’ tot stilstand te hebben gebracht.
Demonstranten willen overnachten
Ondertussen verschijnen er ook demonstranten met grote rugzakken op het toneel. Ze nemen slaapmatjes en opklaptenten mee. Dat geldt ook voor Ilya Kolpakov, natuurkundige aan de Technische Universiteit Eindhoven. Indien mogelijk slaapt hij vannacht op de harde ondergrond. “Als dat nodig blijkt om onze boodschap over te brengen.”
Een andere demonstrant draagt een grote rugzak. Hij stelt zichzelf voor als Xander, de zijne naam van de oorlog als activist. Hij wil ook blijven slapen. Of op zijn minst ermee dreigen. “Soms knijpt de politie een oogje dicht bij een demonstratie, in de hoop dat deze vanzelf zal uitdoven. Als u dreigt te blijven overnachten, moet de politie ingrijpen. Dat is beter voor de aandacht.”
Zijn strategie lijkt te werken. Zaterdagmiddag rond kwart voor vier begint de politie met het verwijderen van de eerste demonstranten, waarvan een deel zich aan het wegdek heeft vastgelijmd. In totaal heeft de politie bijna vierhonderd mensen gearresteerd, van wie het overgrote deel inmiddels is vrijgelaten.
De zoektocht gaat echter door naar een groep die kort voor de daadwerkelijke blokkade de snelweg opreed en volgens de politie een levensbedreigende situatie veroorzaakte. Zeven van hen zijn gearresteerd, de anderen worden gezocht.
De volledige namen van de anonieme demonstranten zijn bekend bij de redactie.
Lees ook:
Extinction Rebellion gaat de A10 in Amsterdam blokkeren uit protest tegen ING
Extinction Rebellion blokkeert zaterdag de A10 in Amsterdam, naast het oude ING-hoofdkantoor. De eis: de bank moet stoppen met de financiering van fossiele brandstoffen.
