Oranje vrijwel zeker naar het EK na bevrijdende zege op Griekenland

Op een bleekgroen veld in een soms opgewonden sfeer zette het Nederlands elftal in Athene een grote stap richting het EK voetbal komende zomer. In een hectische slotfase won Nederland op de valreep met 1-0 van Griekenland, de belangrijkste concurrent in de strijd om een ​​EK-ticket.

In lange fasen speelden de Nederlanders voorzichtig, vaak lastig voetbal. Tegen een zeer matig Griekenland, dat constructief weinig presteerde en soms simpelweg ballen inleverde. De Grieken compenseerden dit met hun vechtlust en fysieke kracht, ze wierpen zich met alles wat ze hadden in schoten en kletsten in de duels.

Met deze overwinning kan het Nederlands elftal de kwalificatie voor het EK in Duitsland komende zomer nauwelijks missen. Eén overwinning in de resterende twee wedstrijden, thuis tegen Ierland of uit tegen Gibraltar over een maand, is genoeg.

Lege tribune

Aan het begin van de avond zitten veel Grieken rustig op terrassen rond de OPAP Arena, het nieuwe stadion dat uit het niets opduikt midden in de woonwijk Nea Filadelfeia, in het noordwesten van de metropool Athene. Van het gevreesde gekkenhuis verschijnt weinig. Binnen is het vrij relaxed, de Griekse vlag en het gezang vallen mee. Ook blijft een hele zijkant van de tribunes leeg vanwege veiligheidsoverwegingen.

Er klinkt kortstondig wat boegeroep als Oranje het veld betreedt, iets na negen uur lokale tijd. Een groep Nederlandse fans zit in een hoek van het stadion – alleen spits Wout Weghorst applaudisseert in hun richting.

Er zijn laatste instructies van assistent-coach Sipke Hulshoff voor Lutsharel Geertruida, Nathan Aké en Tijjani Reijnders. Arm om de schouder, even een praatje. Hulshoff maakt duidelijk hoe ze zich moeten positioneren, hoe ze zich moeten opstellen in duels.

Vorige maand verraste bondscoach Ronald Koeman de Grieken in Eindhoven door met een ander systeem te beginnen, 3-4-3: drie centrale verdedigers met twee aanvallende ruggen aan de zijkanten, twee centrale middenvelders en drie aanvallers. Met succes won Oranje overtuigend: 3-0. De Griekse bondscoach Gustavo Poyet bestrijdt Oranje nu door te ‘spiegelen’: hij hanteert een vergelijkbare formatie, met een extra centrale verdediger.

Illustratief voor de spanning bij Oranje verliest verdediger Geertruida door uitstelgedrag onnodig de bal van spits Fotis Ioannidis. Hij krijgt een gele kaart voor de overtreding die hij begaat. De Feyenoord-speler schiet de bal vervolgens gefrustreerd over de zijlijn; niet zo’n slimme zet, het had makkelijk tot zijn tweede gele kaart kunnen leiden.

Vergeleken met de verloren thuiswedstrijd tegen Frankrijk van afgelopen vrijdag kiest Koeman voor een meer aanvallende strategie. Met twee aanvallers, Steven Bergwijn en Xavi Simons, achter spits Wout Weghorst. Het middenveldblok wordt nu gevormd door Tijjani Reijnders en Mats Wieffer, in plaats van Joey Veerman en Marten de Roon – Koeman was vrijdag niet tevreden over de afstemming tussen de twee.

Te dun, te licht

Het duo Reijnders en Wieffer functioneert goed. Ze vinden de ruimtes, de passing is prima en vooral Reijnders straalt een soort onbevreesdheid uit. Aanvallend daarentegen is het te dun, te licht. Een hieltrap van Simons op Denzel Dumfries mislukt volledig. De acties van Simons zijn vaak te moeilijk, te riskant. Weghorst werkt hard, maar zit vast in het Griekse verdedigersblok.

Oranje bijt na een minuut of twintig nog iets terug met twee gevaarlijke afstandsschoten van Reijnders. De Grieken bieden er weinig voor terug, typerend voor de ongelukkige terugspeelbal van verdediger Panagiotis Retsos die over de achterlijn gaat.

Ineens ligt aanvoerder Virgil van Dijk op de grond in het strafschopgebied van de Grieken, na een hoge voorzet van linksback Quilindschy Hartman. Van Dijk wordt teruggetrokken door Konstantinos Koulierakis: strafschop. Weghorst eist de bal op. Hij krijgt veel groene laserpointers op zijn gezicht gericht als hij aanmeert. Hij schiet slecht, bijna door het midden, doelman Odysseas Vlachodimos maakt een simpele stop.

De Griekse bank vliegt met gebalde vuisten en al omhoog van vreugde, gevolgd door de rest van het stadion. Eindelijk ontbrandt de wedstrijd echt.

Kort voor rust krijgt Bergwijn een enorme kans na een slimme diagonale steekpass van Van Dijk, maar de Ajax-aanvaller schiet naast. Vlak na rust krijgt hij een herkansing, wanneer Konstantinos Mavropanos de bal simpel overhandigt. Maar de doelman redt fantastisch op het schot van Bergwijn. Niet veel later konden de Grieken op voorsprong komen na een ontsnapping van Ioannidis, waarbij zijn schot in het zijnet belandde.

Koeman stapte bij rust over op het klassieke 4-3-3-systeem, waarmee hij de druk op de kwetsbare Grieken wil opvoeren. De ongelukkige Geertruida blijft achter, voor hem komt aanvaller Donyell Malen. Oranje dicteert aanvallend met effect, waardoor veel gevaarlijke situaties ontstaan.

Rood hoofd

Maar Griekenland krijgt na drie wissels, halverwege de tweede helft, iets meer grip. Voor Oranje blijft het lastig, een doelpunt kan zomaar vallen, waardoor EK-kwalificatie wel eens heel lastig zou kunnen worden. Koeman gebaart halverwege de tweede helft, zijn handen bewegen heftig naar beneden, zijn hoofd rood: hij lijkt te willen zeggen dat ze weer tot rust moeten komen.

Het blijft niet stil. Een geweldige kopkans voor Ioannidis gaat zeven minuten voor tijd naast. De Grieken gaan aanvallen op va-banque-basis. Oranje wankelt. Maar uit die onderdrukking komt het team ineens tevoorschijn. Invaller Vangelis Pavlidis van AZ trekt lichtjes aan het shirt van Dumfries, waarna Oranje opnieuw een strafschop krijgt. Hoewel de VAR de Spaanse scheidsrechter Alejandro Hernandez nog naar de kant roept om de beelden te bekijken, blijft hij bij zijn besluit.

Van Dijk schiet onberispelijk in, met alle laserpointers weer op hem gericht. Hij viert koeltjes in de hoek, terwijl de Nederlandse spelers arriveren, die worden bekogeld met plastic bekers en andere voorwerpen.

Het is de apotheose van een avond die langzamerhand steeds nerveuzer werd – bondscoach Poyet wordt alsnog met een rode kaart van het veld gestuurd – maar waarop Oranje in de zo traag begonnen tweede periode van Koeman een bevrijdende overwinning boekte.