[ad_1]
De terugkeer van de koning als onpartijdig bestuurder in de kabinetsformatie heeft geen kans van slagen. Achter de schermen werkt de Tweede Kamer aan een voorstel voor een onpartijdig persoon. De Tweede Kamer wil wel een deadline invoeren in de kabinetsformatie.
Veertig dagen voor de verkiezingen van 22 november probeerde de Tweede Kamer de spelregels aan te passen, zodat er niet opnieuw ‘een emotionele puinhoop’ ontstaat. Zo omschreef GroenLinks-PvdA-fractieleider Jesse Klaver de laatste kabinetsformatie van 2021. Het duurde maar liefst 279 dagen, tussen sleutelspelers die elkaar lange tijd wantrouwden.
De verkenning liep destijds volledig uit de hand doordat verkenner Ollongren van D66 met formatiestukken werd gefotografeerd. Zo viel te lezen dat voor Kamerlid Pieter Omtzigt – die niet meedeed aan de onderhandelingen – een ‘positie elders’ bespreekbaar was voor de scouts Ollongren en Jorritsma (VVD). Dit leidde tot een diepe vertrouwenscrisis op het Binnenhof.
Geen koning ‘verkeerde afslag’
Sinds de koning in 2012 het formatieproces verliet, zijn de zaken niet noodzakelijkerwijs verbeterd, constateerden Kamerleden. Vooral de laatste twee formaties duurden langer dan tweehonderd dagen. Om die reden CDA, SGP, VVD. BBB en ChristenUnie zijn geïnteresseerd in de terugkeer van een onpartijdige procesbegeleider in de persoon van de koning. CDA-Kamerlid Bart van de Brink: “Het vertrek van het staatshoofd uit de formatie was een verkeerde afslag. Soms is het terugdraaien van een innovatie het beste besluit.”
Maar D66 en GroenLinks-PvdA wilden dat niet. Ze denken aan een scout die enige afstand tot de politiek heeft. Dit kan de vice-president van de Raad van State zijn, maar ook iedere minister van Staat. Achter de schermen probeert de Tweede Kamer een grens te trekken.
Kamervoorzitter Vera Bergkamp stelde voor om na de verkiezingen voortaan één scout aan te stellen en niet twee: “Anders lijkt het alsof je al aan het vormen bent.” Dit moet worden gedaan na een rustdag. Op de vrijdag na de verkiezingen kan de Tweede Kamer de door de grootste partij voorgedragen scout benoemen.
‘Zes weken zet de ketel onder druk’
Om een herhaling van de schijnbaar eindeloze twee laatste kabinetsformaties te voorkomen, probeert de Tweede Kamer een limiet te stellen aan de duur van de kabinetsformatie.
In het rapport ‘Evaluatie van de kabinetsformatie 2021/22’ werd voorgesteld om de termijn voor informanten aan deadlines te koppelen. Dit werd opgepakt door initiatiefnemers Pieter Omtzigt, Laurens Dassen (Volt) en Eerdmans van Ja21. Ze moesten uitleggen waarom het precies zes weken moest zijn.
Dassen zei: “Zes weken zorgt voor structuur, inzicht en druk.” De Kamer bleef echter aandringen op flexibiliteit. Omtzigt zei toen dat hij bereid zou zijn de zaak binnen zeven à acht weken te bespreken, zolang er maar een deadline was.
Woensdagavond leek een motie van Klaver veelbelovend om er acht weken van te maken en de formatie in drie fases te verdelen: de verkenningsfase, de informatiefase en de formatiefase.
Luister ook naar onze podcast Politiek Dichtbij. Je kunt al onze podcasts vinden op ad.nl/podcasts.
Bekijk hier al onze video’s over politiek:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Welke kan!
Log in of maak een account aan en mis nooit meer iets van de sterren.
[ad_2]
