Het feit dat hele gezinnen verpletterd zijn, komt doordat het systeem niet menselijk is. En omdat politici en journalisten te snel oordelen met ‘divagedrag’ en een harde aanpak eisen, aldus uitkeringsouder Jurgen Deceuninck.
De Drentse uitkeringsouders Jurgen en Gerda Deceuninck knikten maandag goedkeurend bij de presentatie van het eindrapport van de parlementaire enquêtecommissie fraudebeleid en dienstverlening in de Tweede Kamer. “We hadden vertrouwen in de commissie en dat was gelukkig gegrond”, zei Jurgen Deceuninck na afloop.
“Ik vind het leuk dat de commissie niemand spaart”, reageert Deceuninck. Hij vervolgt: ‘Niet de politici, niet de ambtenaren, ook niet de journalisten. Het hele systeem heeft mensen ontmenselijkt. Dat gold niet alleen voor de uitkeringsaffaire maar ook in Groningen en ook voor het immigratiebeleid. Het komt er eigenlijk op neer dat mensen een nummer worden en wij ga niet samen rond de tafel zitten.”
Eén van de aanbevelingen van de commissie is dat er sprake moet zijn van een ‘recht op contact met de overheid’. Omdat mensen niet konden uitleggen waarom ze een fout hadden gemaakt, werden ze meteen als fraudeur geregistreerd. “Menselijk contact is de sleutel”, zegt Deceuninck.
Telefoonoperatoren vertellen waarom ze iemand niet willen spreken
“Het rapport stelt ook duidelijk dat iedereen recht heeft op de bescherming van zijn grondrechten en humaan behandeld moet worden”, vervolgt Deceuninck. “Dat is niet al te vaak goed gegaan. Ik heb geblindeerde dossiers gezien van de Belastingdienst waarin telefonisten elkaar uitleggen waarom ze iemand niet willen spreken. Ze vellen oordelen over mensen die de honden niet leuk vinden en die door geen enkele psychiater of andere autoriteit worden onderbouwd. Het is daarom ook belangrijk dat medewerkers hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen.”
Het rapport beschrijft ook hoe een te strenge aanpak van fraude is ingevoerd als gevolg van een interactie tussen politici en journalisten. Deceuninck noemt dit ‘ego- of diva-gedrag’. Volgens hem hebben zowel journalisten als politici te vaak de neiging gehad om te willen ‘scoren’ door een harde aanpak van fraude te bepleiten. “Dat is helemaal uit de hand gelopen, met als resultaat dit.”
Vanaf nu oog voor mensen
Hoewel ze nog lang niet uit de schulden zijn en hun kinderen nog niet volledig hebben teruggegeven, is Deceuninck tevreden over de presentatie maandag.
“We zijn niet meer alleen met ons eigen dossier bezig. Er moet nu een blanco pagina komen, het hele systeem moet veranderd worden. Daarin staat duidelijk dat de overheid voortaan altijd oog moet hebben voor de mensen. Dit betekent niet alleen iets voor mensen die een uitkering moeten terugbetalen, maar ook voor buitenlanders, slachtoffers van de aardbeving in Groningen en andere mensen in de problemen.”
