Waar is de OV-reiziger gebleven? Deze maand verscheen een rapport met deze intrigerende titel. Dat blijkt uit onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM).
Een deel van de mensen die in 2019 nog met de trein en bus door Nederland zoefden, is daar inmiddels mee opgehouden. De angst voor corona en de daarbij behorende regels hebben hierin een grote rol gespeeld.
Lok terug
Denk echter niet dat je die mensen gemakkelijk terug kunt lokken, waarschuwen de onderzoekers : ‘De veranderingen lijken grotendeels van structurele aard te zijn’.
Nu merk je bij de NS weinig lokgedrag: dit bedrijf biedt geen goedkope ‘Kruidvatkaartjes’ meer aan. Het Duitse voorbeeld van goedkope treinkaartjes werd door ons niet gevolgd.
Wie het rapport leest, ziet dat een deel van de voormalige OV-passagiers een auto heeft gekocht. Blijkbaar vinden ze dit zo leuk dat gebruikers niet meer terug willen naar het openbaar vervoer.
Bezuinigen dan?
Het onderzoek wekt de indruk dat het vooral hoger opgeleiden en mensen met een goed salaris zijn die het openbaar vervoer verlaten. Armere groepen Nederlanders hebben geen keus en blijven langer trouw aan trein en bus.
De OV-verlaters zijn vooral in de Randstad te vinden. In de noordelijke provincies reizen mensen sowieso minder met het openbaar vervoer, zeggen de onderzoekers. In Sneek kun je simpelweg geen tram nemen en in Dokkum rijdt geen trein. Friezen zijn daardoor vaak genoodzaakt vaker voor eigen vervoer te kiezen.
Heeft zo’n rapport nu nog enige invloed? Ja, want de verwachtingen over het openbaar vervoergebruik de komende jaren moeten bijgesteld worden, schrijft het KiM. Wat doet de Tweede Kamer hiermee? Moeten we bezuinigen op het openbaar vervoer, als mensen daar al minder gebruik van maken?
‘Gewaagd geluid’
Dat is in strijd met een breed gedeelde wens. De meeste Europese landen willen van de trein een aantrekkelijker alternatief maken voor het vliegtuig. Ook Den Haag lijkt nog steeds voorstander te zijn van een Lely-lijn tussen Amsterdam en Leeuwarden.
Toch krijgt de auto vaak voorrang, constateert Rover, de belangenorganisatie voor OV-reizigers. Zij deze zomer teruggetrokken uit het landelijke samenwerkingsverband van bedrijven in de mobiliteitssector. Rover miste ‘een krachtige stem voor meer openbaar vervoer’ van andere partijen.
Deze week werd bekend dat de Amerikanen het Duitse bedrijf zouden overnemen voorbereiding van openbaarvervoerbedrijf Arriva . Tegelijkertijd deze vervoerder verloor de aanbesteding voor de bussen in onze provincie vanaf 2025.
Genoeg chauffeurs?
Het Italiaanse Qbuzz belooft nu dat het Friese platteland betere busverbindingen krijgt. Dat klinkt mooi, maar hoe zorg je ervoor dat er iets gebeurt op de lastige arbeidsmarkt? Zijn er over twee jaar nog voldoende chauffeurs?
Al deze verwarrende en tegenstrijdige ontwikkelingen vereisen moeilijke keuzes: kiest ons land voor de auto of voor de trein? Stel dat de auto blijft winnen, houden we dan nog wel een redelijk en betaalbaar openbaar vervoersnetwerk voor jongeren en ouderen in stand?
Het verloop van de komende jaren hangt voor een groot deel af van de naderende Tweede Kamerverkiezingen. Iedereen die gaat stemmen moet daarom letten op de verkiezingsbeloften voor de auto en het openbaar vervoer. Het redden van de kool en de geit is onmogelijk.
Het commentaar is een dagelijkse column waarin de Leeuwarder Courant reageert op actuele ontwikkelingen. Opmerking? Mail naar reactie@lc.nl .
