Het Openbaar Ministerie heeft een gesprek afgeluisterd tussen Sywert van Lienden en zijn zakenpartners, en journalisten van het online platform De Correspondent. Dat zegt Han Jahae, advocaat van Van Liendens zakenpartner Bernd Damme, vrijdag NRC na rapportage door De Financiële Tijden. Het gaat om een gesprek dat plaatsvond in maart 2022. Zowel Jahae als De Correspondent spreken van een ernstige inbreuk op het recht van journalisten op bronbescherming. Het Openbaar Ministerie wil vrijdag niet reageren.
De Correspondent schrijft Vrijdag vond de betreffende bijeenkomst plaats in de vergaderruimte van een horecagelegenheid. Het was een achtergrondgesprek tussen journalisten van het medium en Sywert van Lienden, Bernd Damme en Camille van Gestel. Het gesprek vond plaats “in het kader van een journalistiek onderzoek naar de mondkapjescrisis tijdens de Covid-19-pandemie”, aldus De Correspondent.
Volgens Jahae is onlangs een rapport van 181 pagina’s, inclusief een transcriptie van het gesprek, toegevoegd aan het strafdossier in de zaak rond de mondkapjesaffaire. De advocaat noemt dit nieuws schokkend. “Als het om de staatsveiligheid gaat of om het voorkomen van een aanslag, dan wordt het misschien een ander verhaal.”
Maar in een geval als dit is het afluisteren van gesprekken “buitenproportioneel”, aldus Jahae. “Ik denk dat het een enorme impact heeft verkoelend effect op het beroep. Als je als journalist wordt gebeld door iemand die zijn verhaal wil doen, controleer je eerst de ruimte op luisterapparatuur.” Dit nieuws zou ook effect kunnen hebben op klokkenluiders die een verhaal aan journalisten willen vertellen, benadrukt de advocaat.
Dwangmaatregelen
Het Openbaar Ministerie Het is niet toegestaan gesprekken zomaar af te luisteren. Dergelijke dwangmaatregelen mogen alleen worden toegepast bij vermoedens van ernstige misdrijven zoals moord, verkrachting en mensenhandel. Ook mag de beoogde informatie op geen enkele andere wijze verkrijgbaar zijn. “Voor het gebruik van een ernstige maatregel zoals afluisteren is voorafgaande toestemming van de rechter-commissaris vereist. We weten niet of deze toestemming is verleend”, aldus De Correspondent.
Het Openbaar Ministerie wilde vanaf vrijdag niet reageren op vragen NRC. “We gaan uitzoeken hoe dit heeft kunnen gebeuren. Dit gaat tijd kosten.” Een woordvoerder geeft aan volgende week op de vragen terug te komen. Advocaat Jahae: “We zullen om opheldering vragen en nadat alle feiten bekend zijn, zullen we bekijken welke consequenties dit moet hebben.”
Het Openbaar Ministerie verdenkt de compagnons Van Lienden, Damme en Van Gestel van witwassen, fraude en verduistering. In mei 2021 kwam aan het licht dat het trio vele miljoenen had verdiend aan de inmiddels beruchte ‘mondkapjesdeal’ met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Donderdag werd bekend dat de Nederlandse staat het bedrijf Relief Goods Alliance van Van Lienden voor de rechter daagt vanwege de mondkapjesdeal.
Lees ook
Wanneer kunnen journalisten worden afgeluisterd?
