Aysel Erbudak, de voormalig voorzitter van het Slotervaart Ziekenhuis, moet een jaar onvoorwaardelijk de gevangenis in. Het gerechtshof Amsterdam heeft haar vrijdag veroordeeld tot achttien maanden gevangenisstraf, waarvan zes maanden voorwaardelijk.
De straf is iets hoger dan de rechterlijke veroordeling in 2019. Erbudak werd veroordeeld tot een lagere onvoorwaardelijke gevangenisstraf van vijftien maanden, maar de automatische kwijtschelding van een derde van de straf wegens goed gedrag gold nog steeds.
De rechtbank acht bewezen dat Erbudak 1,2 miljoen euro uit het ziekenhuis heeft gestolen en valsheid in geschrifte heeft gepleegd om de verduistering te verhullen.
Erbudak was zeven jaar voorzitter van het bestuur van het Amsterdamse Slotervaart Ziekenhuis. In die hoedanigheid liet ze het ziekenhuis een miljoen euro betalen voor een resort dat in Turkije werd ontwikkeld. De oud-directeur heeft altijd gezegd dat het om een zakelijk project van het ziekenhuis ging, maar de rechtbank wijst die interpretatie af. Volgens de raadsleden werd overheidsgeld gebruikt voor een particulier project van Erbudak. Zo waren naaste bestuurders niet betrokken bij de beslissing om de één miljoen euro te investeren en ontbrak de vereiste goedkeuring van de aandeelhouders.
Erbudak probeerde ook op verschillende andere manieren geld te regelen voor projectontwikkeling in Turkije. Eerst vroeg ze 10 miljoen euro aan toenmalig ziekenhuiseigenaar en zakenpartner Jan Schram, daarna probeerde ze een miljoen te lenen van een stichting voor kankeronderzoek waarvan een collega-directeur directeur was. Toen dat niet lukte, benaderde ze de Oyak-bank in Turkije voor een lening.
Betaling via leverancier
Uiteindelijk zal via een leverancier van het ziekenhuis een miljoen worden betaald voor het resort in Turkije. Op de facturen worden ook goederen vermeld die nodig zijn voor de radiologieafdelingen. Maar de werkgroep die bedrijven binnen het ziekenhuis selecteerde om radiologieapparatuur te leveren, had het bedrijf waarmee Erbudak de betaling regelde niet op het oog. Dat bedrijf leverde ook geen apparatuur voor de afdeling radiologie.
Erbudak probeerde de betalingen van het ziekenhuis voor een privéproject te verbergen met onjuiste omschrijvingen op facturen, oordeelde de rechter.
Ook liet de voormalige bestuursvoorzitter het ziekenhuis € 200.000,- betalen voor een aandelenbelang in een Rotterdams bedrijf. Maar die aandelen werden geleverd aan een particuliere holdingmaatschappij die eigendom was van Erbudak, en niet aan het ziekenhuis. Toen deze participatie werd verkocht, ging het geld ook niet terug naar het ziekenhuis. Daarom spreekt de rechtbank van ‘unlawful appropriation’.
Lees ook
Slotervaart verdiende miljoenen met het maken van heroïne
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2015/11/SLOTERVAARTVP.jpg)
Dit is een vrij oud geval. De omstreden transacties vonden plaats in 2008 (de 1 miljoen euro) en 2011 (de 200.000 euro). Die betalingen kwamen pas aan het licht na haar vertrek in 2013. In 2014 startte het Openbaar Ministerie een strafrechtelijk onderzoek. In 2019 werd Erbudak door de rechtbank veroordeeld. De rechtbank spreekt van een “grote overschrijding” van de redelijke termijn waarbinnen het proces moet plaatsvinden. Om deze reden verlaagt de rechtbank de op te leggen straf van twintig naar achttien maanden gevangenisstraf, waarvan zes maanden voorwaardelijk. De straf komt overeen met wat het Openbaar Ministerie heeft geëist. De rechtbank zag echter af van een beroepsverbod dat de Advocaat-Generaal in hoger beroep had geëist.
Verzwarende omstandigheden
Bij het vaststellen van de straf heeft de rechtbank ook een aantal strafverzwarende omstandigheden in aanmerking genomen. Het geld van ziekenhuizen is bedoeld voor ‘medische zorg voor zieke mensen’, stelt de rechtbank. “Het verduisteren van fondsen ondermijnt het vertrouwen dat in de gezondheidszorg moet worden gesteld.” De rechters wijzen er ook op dat de verdachte wist dat het ziekenhuis financieel krap zat. Volgens de rechters lijkt de verdachte “nog niet de laakbaarheid van haar gedrag in te zien”, waarbij ze zelfs tijdens het proces alleen maar oog had voor haar eigen financieel gewin.
Erbudak heeft verdedigd dat haar toenmalige zakenpartner Jan Schram in 2006 26 miljoen betaalde om het ziekenhuis te redden zonder enige overeenkomst. Ze deden altijd zaken op basis van vertrouwen, met weinig op papier.
Tijdens haar periode als bestuursvoorzitter van 2006 tot 2013 heeft ze nooit loon ontvangen. Ze leefde van de creditcard van het ziekenhuis. Erbudak zei hierover in een interview met NRC in 2019: “Jan had een obsessie om zo min mogelijk belasting te betalen. Daar kwamen die constructies vandaan. Maar we hebben altijd in vertrouwen gewerkt. (…) Daarna hebben we een structuur voor de transacties bedacht.”
Erbudak kan tegen het vonnis nog in beroep gaan bij het Hooggerechtshof. In 2018 ging het Slotervaart Ziekenhuis failliet. Dat faillissement staat geheel los van de verduistering waarvoor Erbudak vrijdag werd veroordeeld.
