“Zie je die lindeboom daar?” Randy Leeper, projectleider bij Natuurmonumenten, wijst naar een boom schuin achter een graafmachine. “Het heeft grote waarde voor de lokale bevolking. Het is een belangrijke bloesemboom. Niet dat we iets met die boom wilden doen, maar we moesten hem absoluut laten staan.” Het toont de betrokkenheid van omwonenden bij de werkzaamheden in Ootmaanlanden.
Het natuurgebied van circa 80 hectare ten noorden van Uffelte wordt de komende maanden op de schop genomen. Het gebied moet een nat natuurgebied worden en één van de noodwaterbergingen voor Meppel. Gemiddeld zal dit maar eens in de 25 jaar voorkomen, maar als de noodzaak zich voordoet kan het gebied straks tijdelijk 340.000 kubieke meter water opvangen. Hiermee wordt in Meppel enkele centimeters water bespaard.
Het gebied maakt al jaren deel uit van het Natuurnetwerk Nederland, maar de inrichting was nog vooral gebaseerd op agrarisch gebruik. Twee sloten voerden het water uit het gebied af en daar moet nu verandering in komen. Er wordt al zo’n vijf weken op het veld gewerkt en vanaf 6 december, wanneer de werkzaamheden klaar moeten zijn, kunnen hier vochtige hooiweiden en flora en faunarijke graslanden ontstaan.
Randy Leeper en Hans Roos, projectleider bij Prolander, die leiding geeft aan het project dat veel grondeigenaren kent, zullen dinsdagmiddag ter plaatse uitleggen wat er in het veld moet gebeuren. Donderdagmiddag konden omwonenden en andere geïnteresseerden tijdens een inloopbijeenkomst een update krijgen.
Uffelter Boervaart
“De Sween, die van noord naar zuid loopt, verandert in een kloof en er verdwijnt weer een afwateringssloot”, zegt Leeper. De omliggende gebieden moeten echter wel van hun water af kunnen komen. “Het waterschap wilde geen kunstwerken als een gemaal, toen kwam het Uffelter Boervaartje in beeld.”
Dit kanaal, ooit gebruikt om turf uit het Uffelterveen te vervoeren, was nauwelijks meer herkenbaar, maar er ligt nu weer een keurig uitgegraven kanaal. Het voormalige jaagpad wordt verhoogd tot kade. Momenteel wordt langs de Rijksweg een nieuwe afwateringssloot gegraven, eveneens begrensd door een kade. “Op deze manier kunnen wij in de omgeving onze zaken doen”, zegt Leeper. Ook worden op diverse plekken stukken fosfaatrijke grond afgegraven. Het gaat slechts om tien tot dertig centimeter.
Vogels kweken?
De werkzaamheden vinden midden in het broedseizoen plaats. Een ecoloog kijkt daarom over hun schouders mee. “Als er ergens een eend broedt, mogen wij daar niet meer werken”, zeggen Leeper en Roos. Momenteel is er op dat gebied geen probleem, mede dankzij de roodwitte linten die hier en daar in het veld wapperen.
Er kijkt ook een archeoloog mee, want de Uffelter Boervaart heeft cultuurhistorische waarde. Is er iets van waarde opgegraven? De mannen schudden hun hoofd. “Gewoon oude rommel.”
Koningsschot
De natuur staat voorop, benadrukt Leeper, maar waterberging is zeker een aandachtspunt. In dit deel van Westerveld moet in totaal 400.000 kuub water kunnen worden geborgen. Ootmaanlanden is goed voor 340.000 kuub, het andere deel moet gevonden worden in Koningsschut, iets noordelijker aan de andere kant van de Drentse Hoofdvaart. Dit project zal in het najaar worden aangepakt. Zoals gezegd staat natuurontwikkeling voorop, daarom zijn er duidelijke afspraken gemaakt. “Aan de noordzijde komt een inlaat en indien nodig kan dit gebied volledig onder water komen te staan. Dit is slechts tijdelijk toegestaan. Het mag geen drie maanden duren, anders kan de vegetatie beschadigd raken”, zegt Leeper.
Als al het werk achter de rug is, zal de kamsalamander, al een bekend dier in dit gebied, hier een nog beter leven krijgen. Ook voor omwonenden en recreanten zijn er voordelen. Via de kade langs de Uffelter Boervaart en een nieuw stuk wandelpad kunnen zij de omgeving beleven.
Prolander
Natuurmonumenten is een grootgrondeigenaar in de Ootmaanlanden, maar er zijn ook andere grondeigenaren en belanghebbenden, zoals Staatsbosbeheer, Het Drentse Landschap, de gemeente en het waterschap. Om die reden begeleidt Prolander het project namens de provincie Drenthe.
