LIVE | Moskou roept 150.000 burgers op voor dienstplicht, Kyiv: negen drones en raketten neergehaald | Buitenland

Bij Russische aanvallen op de regio Lviv in het westen van Oekraïne is afgelopen nacht een dode gevallen. Dat meldde gouverneur Maksym Kozytskyy zondagochtend op Telegram.

‘Vannacht heeft de vijand kruisraketten gebruikt om opnieuw vitale infrastructuur aan te vallen die op 24 en 29 maart ook al het doelwit was. Een administratief gebouw raakte beschadigd’, schreef hij zonder te verduidelijken om wat voor infrastructuur het ging. Reddingswerkers zoeken onder het puin volgens hem naar andere mogelijke slachtoffers. 

De Oekraïense netbeheerder Ukrenergo meldde zondag dat het Russische leger ‘s nachts opnieuw aanvallen had uitgevoerd op elektriciteitsvoorzieningen. De schade veroorzaakte stroomonderbrekingen in de zuidelijke stad Odessa en de omliggende gebieden.    

Moskou voerde zijn luchtaanvallen, voornamelijk gericht op het elektriciteitsnetwerk in Oekraïne, de afgelopen weken op. Het regime van president Vladimir Poetin spreekt van een vergelding voor de Oekraïense aanvallen op grensgebieden in Rusland.

De Russische president Vladimir Poetin heeft een decreet ondertekend over de routinematige voorjaarscampagne voor de dienstplicht. Daarbij worden 150.000 burgers opgeroepen voor de militaire dienst, zo blijkt volgens persbureau Reuters uit een zondag op de website van het Kremlin geplaatst document.

Alle mannen in Rusland zijn vanaf hun 18e verplicht een jaar lang militaire dienst te vervullen, of een gelijkwaardige opleiding tijdens het hoger onderwijs. In juli stemde het Russische parlement voor een verhoging van de maximumleeftijd waarop mannen kunnen worden opgeroepen van 27 naar 30 jaar. De nieuwe wetgeving werd op 1 januari 2024 van kracht.

De verplichte militaire dienst is al geruime tijd een gevoelige kwestie in Rusland, waar veel mannen proberen te voorkomen dat ze tijdens de tweejaarlijkse oproepperiodes dienstplichtpapieren ontvangen.

Dienstplichtigen kunnen wettelijk niet worden ingezet om buiten Rusland te vechten en werden vrijgesteld van de beperkte mobilisatie in 2022. Daarbij werden minstens 300.000 reservisten onder de wapenen geroepen om in Oekraïne te vechten. Sommige dienstplichtigen werden eveneens naar het front gestuurd.

In september ondertekende Poetin een decreet om 130.000 mensen op te roepen voor de herfstcampagne en in het voorjaar van 2023 eentje voor het oproepen van 147.000 mensen.

Rusland heeft afgelopen nacht 16 kruisraketten en 11 aanvalsdrones gelanceerd op doelen in Oekraïne. Van zowel de raketten als de drones werden negen exemplaren neergehaald boven de westelijke regio’s Lviv en Chmelnytsky en Odesa in het zuiden, meldde de Oekraïense luchtmacht zondagochtend op Telegram. 

Volgens het Zuidelijk Operationeel Commando werden acht Russische drones neergeschoten boven de regio Odesa. Brokstukken kwamen terecht op een elektriciteitscentrale, waarna een brand ontstond die stroomuitval veroorzaakte in het gebied. De brand kon snel worden geblust en er vielen geen gewonden. In de regio Cherson werd een landbouwbedrijf getroffen door raketten. Er zijn geen slachtoffers gemeld.

De Oekraïense luchtmacht waarschuwde vannacht dat er een luchtalarm van kracht was voor heel het land. Rusland zou naar verluidt Tu-95-bommenwerpers de lucht in hebben gestuurd vanuit de regio Saratov, zo’n 800 kilometer ten oosten van de Oekraïense grens. 

De zuidelijke regio’s van Oekraïne zijn regelmatig het doelwit van Russische aanvallen. Bij een raketaanval op Odessa op 29 maart raakten minstens vijf mensen gewond, onder wie drie kinderen. Rusland heeft de afgelopen weken ook de aanvallen op de Oekraïense energie-infrastructuur geïntensiveerd.

Kyiv bereidt zich volgens burgemeester Vitali Klitsjko voor op een nieuwe grote Russische aanval. 

,,Kyiv was en blijft een doelwit voor Poetin omdat de hoofdstad het hart van het land is”, waarschuwt Klitsjko in een interview met de Duitse krant Bild am Sonntag. 

De Oekraïense hoofdstad is volgens hem beter voorbereid dan bij de eerste aanvalspoging waartoe de Russische president Vladimir Poetin meer dan twee jaar geleden opdracht gaf. 

,,Als Poetin opnieuw zo’n beslissing neemt, zal het een bloedige beslissing zijn“, aldus Klitsjko. Oekraïne heeft echter dringend meer Patriot-luchtafweerraketten nodig ‘en meer mogelijkheden om mensen te beschermen.’

Frankrijk gaat honderden oude maar nog functionele pantservoertuigen leveren aan Oekraïne. Daarnaast zal Parijs ook Aster 30-raketten leveren aan het land. Dat heeft de Franse minister van Defensie Sébastien Lecornu gezegd in een interview met La Tribune dat zaterdagavond werd gepubliceerd.

,,Het oude, maar nog operationele materiaal zal Oekraïne direct kunnen helpen. We spreken over honderden voertuigen voor 2024 en begin 2025”, aldus Lecornu.

Het Oekraïense leger kampt met een tekort aan munitie en luchtafweer. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky waarschuwde er vrijdag nog voor dat zijn leger zich “stapje voor stapje” zal moeten terugtrekken als er geen Amerikaanse steun meer komt.

De Verenigde Staten zijn met voorsprong de belangrijkste bondgenoot van Oekraïne in de strijd tegen Rusland, maar een nieuw hulppakket ter waarde van 60 miljard dollar zit al maanden vast in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. 

Het Russische leger rekruteert volgens Britse deskundigen ongeveer 30.000 mensen per maand voor de oorlog in Oekraïne. Dat blijkt uit het dagelijkse bericht van de geheime dienst van het ministerie van Defensie in Londen.

Moskou kan hiermee zowel de verliezen onder de soldaten compenseren als zijn aanvallen in de oorlog tegen Oekraïne voortzetten, zo staat in een mededeling die op X verspreid werd. Ook op het vlak van munitie en materieel zou Rusland nog steeds een kwantitatief voordeel hebben op Oekraïne.

Ten westen van Avdiivka, het stadje dat onlangs door de Russische aanvallers werd ingenomen, kunnen de Russen naar verluidt verder doorstoten. Eind maart zijn hoogstwaarschijnlijk ook de dorpen Tonenke en Orlivka in handen van de Russen gevallen. Om andere dorpen wordt nog gevochten.

Ondanks talrijke aanvallen op andere plaatsen aan de frontlinie, noemen de Britten de Russische vooruitgang van de voorbije weken gering. 

Duizenden mensen hebben in verscheidene Duitse steden zoals gebruikelijk in het paasweekend betoogd tegen oorlog. Het overkoepelende Netwerk Vredescoöperatief is naar eigen zeggen tevreden met de opkomst van zaterdag in onder meer Berlijn, Stuttgart, Bremen, Keulen en München. Het zou in totaal om meer dan 10.000 betogers gaan.

De ‘paasmarsen’ tegen oorlog stammen uit de tijd van de Koude Oorlog (1947-1989). Mensen gaan de straat op tegen oorlog en de wapenindustrie. De meeste betogers waren zaterdagmiddag op de been vanaf de Karl-Marx-Allee in Berlijn. Daar waren tussen de 3500 en 6000 mensen.

Ze keerden zich onder meer tegen het uitblijven van onderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland, de wapenleveranties aan onder meer Oekraïne en de Israëlische aanvallen op de Gazastrook.

De hoogste Navo-militair Rob Bauer maakt zich zorgen over onze veiligheid. ,,Tijdens een pandemie wil je van een arts horen hoe het zit. In een tijd van oorlog wil je van een militair horen hoe het zit.’’ In een uitgebreid interview laat de admiraal dus horen waar we aan toe zijn. Ons kan niets gebeuren toch? ,,Dat dachten we in de meidagen van 1940 ook.’’

Lees hier het indringende interview dat collega Hans Nijenhuis had met Rob Bauer.

Meer dan 250 buitenlandse diplomaten hebben bloemen gelegd tijdens een ceremonie bij de Crocus-concerthal bij Moskou, die 22 maart het doelwit was van terroristen. Bij de aanslag zijn meer dan 140 mensen om het leven gekomen.

De bloedige aanslag is opgeëist door de terreurbeweging Islamitische Staat en volgens Amerikaanse zegslieden zit de Islamitische Staat in de Provincie Khorasan (ISKP) erachter. Deze beweging is in Afghanistan opgedoken, maar veel van haar aanhangers komen uit voormalige Sovjetrepublieken ten noorden van Afghanistan. De hoofdverdachten van de aanslag zijn opgepakt en zouden Tadzjieken zijn. Volgens Russische onderzoekers hadden ze connecties met ‘Oekraïense nationalisten’, maar volgens Washington klopt daar niks van.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft zaterdag een naaste medewerker en verschillende adviseurs ontslagen.

Het gaat om eerste assistent Serhiy Shefir, die het staatshoofd sinds 2019 diende, evenals drie adviseurs en twee vertegenwoordigers van het presidentiële bureau. Die laatsten waren verantwoordelijk voor vrijwilligerswerk en de rechten van soldaten. 

Er werd niet onmiddellijk een verklaring gegeven voor de personeelsherschikking. Dinsdag moest Oleksiy Danilov, secretaris van de Nationale Raad voor Veiligheid en Defensie, zijn post verlaten. Begin februari moest opperbevelhebber Valeri Zaloezjny het veld ruimen. Hij werd benoemd tot ambassadeur van Oekraïne in het Verenigd Koninkrijk. Generaal Oleksandr Syrsky, commandant van de landstrijdkrachten, volgde hem op.

In de Russische regio Belgorod, die grenst aan Oekraïne, zijn na weken van Oekraïense bombardement vijfduizend kinderen geëvacueerd. Dat meldt de gouverneur zaterdag.

De regionale autoriteiten kondigden vorige week aan dat negenduizend minderjarigen zouden worden overgebracht naar andere regio’s nadat een reeks bombardementen en droneaanvallen het leven hadden gekost aan meer dan tien mensen. 

‘Vijfduizend van onze kinderen bevinden zich al buiten de regio. Gisteren (vrijdag, red.) zijn 1.300 kinderen aangekomen in Sint-Petersburg, Brjansk en Machatsjkala’, verklaarde gouverneur Vjatsjeslav Gladkov op Telegram. 

De kinderen die in de regio blijven en wonen in gemeenten dicht bij de grens, waaronder Belgorod, krijgen de komende maanden volgens hem thuisonderwijs. Bedrijven die moesten sluiten als gevolg van de aanvallen, mogen weer open op voorwaarde dat ‘het personeel wordt getraind in eerste hulp’ en dat er plakband op de ramen wordt geplakt, klinkt het.

Belgorod is regelmatig het doelwit van Oekraïense luchtaanvallen sinds de Russische invasie in Oekraïne meer dan twee jaar gelden. Vrijdag stortte een Oekraïense drone neer op een gebouw met verschillende verdiepingen in de stad. Daarbij kwam een man om en raakten twee anderen gewond.

De Oekraïense luchtmacht meldt dat afgelopen nacht negen vijandelijke drones zijn neergeschoten boven vier regio’s. In totaal zou Rusland twaalf onbemande luchtvaartuigen vanaf de Krim hebben gelanceerd.

Het Russische leger vuurde ook vier S-300-raketten af op doelen in de Donetsk-regio. Er zijn geen berichten over slachtoffers, schrijft The Kyiv Independent. 

Rusland begon afgelopen week een luchtaanvalscampagne op de energie-infrastructuur van Oekraïne, waarbij in verschillende regio’s aanzienlijke schade is aangericht.

Rusland lanceert maandag een nieuwe dienstplichtcampagne. Dat kondigde de generale staf aan. ,,De voorjaarscampagne om soldaten te rekruteren begint op 1 april”, zei vice-admiraal Vladimir Tsimlyansky. 

De nieuwe soldaten moeten hun 1-jarige diensttijd volgens hem ‘op het grondgebied van de Russische Federatie’ vervullen en zullen ‘de posities van de strijdkrachten in de nieuwe Russische regio’s niet versterken’, zei Tsimlyanski, verwijzend naar de vier regio’s Donetsk, Loehansk, Cherson en Zaporizja, die Rusland in 2022 tot geannexeerde gebieden verklaarde. 

Ze zullen ook ‘niet deelnemen aan de speciale militaire operatie’, zoals de oorlog in Oekraïne wordt genoemd. Zimljanski zei niet voor hoeveel Russen de tweejaarlijkse dienstplicht precies gaat gelden. Maar het zou van toepassing kunnen zijn op tienduizenden burgers tussen de 18 en 30 jaar. 

In 2023 werden zo’n 147.000 Russische mannen getroffen door de voorjaarscampagne voor dienstplicht in het leger en tijdens de herfstcampagne sloten zich volgens het ministerie van Defensie 130.000 dienstplichtigen aan bij het Russische leger.

Rusland mobiliseerde in het najaar van 2022 ongeveer 300.000 reservisten vanwege zijn offensief in Oekraïne. 

De leider van de Duitse christendemocraten waarschuwt voor een Oekraïense nederlaag. ,,Het gevaar dat precies dat zal gebeuren, wordt steeds groter”, zegt Friedrich Merz (CDU) in een interview met de krant Welt am Sonntag. ,,Ik zie de ontwikkelingen in Oekraïne met toenemende bezorgdheid.” 

Tegen de verwachtingen in heeft Moskou zijn oorlogsdoelen nog niet bereikt. ,,Maar Rusland heeft nu zijn hele economie omgezet in een oorlogseconomie en produceert wapens en munitie die ver boven de huidige eisen liggen. Dit betekent dat het land zich massaal herbewapent, aanzienlijk meer dan er wordt gebruikt in de oorlog tegen Oekraïne”, concludeert de oppositieleider. 

 Merz benadrukte nogmaals het belang van een mogelijke levering van Duitse Taurus-kruisraketten aan Oekraïne. ,,Deze kruisraketten zijn geen wondermiddel, maar Oekraïne zou er de aanvoerlijnen voor het Russische leger ernstig mee kunnen beschadigen. Dit is van groot belang voor de succesvolle zelfverdediging van Oekraïne”, aldus de CDU-chef.

Bondskanselier Olaf Scholz (SPD) verzet zich tegen de levering van Taurus-raketten aan Oekraïne, omdat daarbij volgens hem een grote hoeveelheid gegevens moet worden overgedragen (voor de besturing van de raketten) die Duitsland dan kwijtraakt. Zowel binnen als buiten Duitsland is er kritiek op zijn standpunt.

Als de door de VS beloofde militaire steun uitblijft, moet het Oekraïense leger zich ‘in kleine stapjes’ terugtrekken. Dat zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky in een vrijdag gepubliceerd interview in The Washington Post.

,,Als er geen Amerikaanse steun is, betekent dit dat we geen luchtverdediging hebben, geen Patriot-raketten, geen stoorzenders voor elektronische oorlogsvoering, geen 155-millimeter artilleriemunitie”, vertelt hij aan de Amerikaanse krant.

,,Het betekent dat we ons moeten terugtrekken, stap voor stap, in kleine stapjes”, benadrukt hij. ,,We proberen een manier te vinden om niet terug te trekken.”

De Republikeinen van ex-president Donald Trump in het Huis van Afgevaardigden, die daarin een meerderheid hebben, blokkeren al geruime tijd een omvangrijk steunpakket van 60 miljard dollar voor Oekraïne. De Senaat is al wel akkoord.

Nieuwssite Voice of Europe, die volgens de Tsjechische geheime dienst door Moskou wordt gerund, heeft een sterke Nederlandse link. De site, die het Europese Breitbart moest worden, is door Nederlandse ondernemers gestart en werkte jarenlang vanuit ons land. Wat is het voor site?

Collega David Bremmer zocht het uit. 

Net nu Geert Wilders afscheid neemt van zijn Ruslandvriendelijke koers wordt hij in verlegenheid gebracht door onthullingen over Russische inmenging. Zijn geliefde nieuwsplatform lijkt een propagandamiddel van het Kremlin. Wilders reageerde donderdag snel op de smeergeldaffaire. Wat zegt de offensieve reactie van hem?

Lees hier de analyse opgetekend door collega Niels Klaassen. 

Volt gaat verkennen of er een parlementaire aanklacht kan worden ingediend als een Kamerlid mogelijk een ambtsmisdrijf heeft gepleegd, zoals omkoping. Zo’n aanklacht kan leiden tot vervolging bij de Hoge Raad. Dat doet de fractie vooruitlopend op de brief van het kabinet, over de recente berichten dat Europese politici geld uit Rusland zouden hebben gekregen om Russische propaganda te verspreiden.

De Tweede Kamer wil in debat over het onderwerp. Demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken) stuurt na het weekeinde een brief naar de Kamer, ter voorbereiding van het debat. ,,Er is mogelijk sprake van grove Russische ondermijning. In afwachting van het kabinet verkent Volt daarom de uitzonderlijke optie een parlementaire aanklacht te starten indien mogelijke ambtsdelicten hebben plaatsgevonden”, zegt partijleider Laurens Dassen. ,,Laten we snel, krachtig en Europees optreden tegen de dreiging van het Kremlin, in al zijn gedaantes.”

In sommige regio’s in Oekraïne zijn er problemen met de elektriciteitsvoorziening, meldt de Oekraïense premier Denys Sjmyhal op Telegram. Die zijn ontstaan door massale Russische raket- en droneaanvallen op energiefaciliteiten afgelopen nacht.

Volgens Sjmyhal is er grote schade aangericht. Maar het energiesysteem is nog intact, al is ‘de situatie moeilijk’. Het land importeert stroom uit Roemenië, Slowakije, Polen, Hongarije en Moldavië om tekorten op te vangen.

De premier roept inwoners op het elektriciteitsgebruik te verminderen, met name in de avonduren. Ondertussen wordt hard gewerkt aan het herstel van de beschadigde energiecentrales en distributiesystemen.

De Oekraïense autoriteiten melden dat de luchtmacht vrijdagmiddag twee Russische raketten heeft neergehaald boven de zuidelijke havenstad Odesa. Brokstukken kwamen terecht op een woonwijk en zorgden voor vijf gewonden. Volgens de burgemeester is een van de gewonden een jongen van 15 jaar.

De liberalen en groenen in het Europees Parlement eisen een onderzoek naar beïnvloeding en omkoping van Europarlementariërs door Rusland. Ze zijn gealarmeerd door beschuldigingen aan het adres van Europarlementariërs door Tsjechië, Polen en België.

De fractievoorzitter van de liberale Renew-fractie, de twee na grootste van het EU-parlement, vraagt voorzitter Roberta Metsola om een onmiddellijk en transparant onderzoek. De hele Europese Unie zou de sancties moeten overnemen die Tsjechië heeft opgelegd aan Voice of Europe, de nieuwssite die zou zijn gebruikt voor het Russische propagandanetwerk, en twee oligarchen die erachter zaten. Het Europees Parlement moet Voice of Europe verder weren, vindt Renew-fractieleider Valérie Hayer.

Groenen-kopstuk Bas Eickhout wil zelfs ‘een EU-breed’ onderzoek. Dat zou snel en grondig moeten gebeuren, want de Europese verkiezingen van juni naderen, stelt de lijsttrekker van GroenLinks-PvdA. ,,We moeten ervan verzekerd zijn dat geen van de kandidaten in deze verkiezingen door de Russen worden betaald.”

Volgens de Tsjechische en Poolse inlichtingendiensten heeft Rusland Europarlementariërs en nationale parlementariërs uit EU-landen ingezet om propaganda te verspreiden. Meerdere Europarlementariërs hebben tegen betaling meegewerkt, zegt de Belgische premier Alexander De Croo.