LIVE | Palestijnen willen volwaardig VN-lid worden | Buitenland

De Palestijnen, die sinds 2012 het statuut van waarnemer hebben bij de Verenigde Naties, zijn dinsdag officieel opnieuw de procedure gestart om een VN-lidstaat te worden. Dat blijkt uit een brief van de Palestijnse VN-ambassadeur die persbureau AFP heeft ingezien.

In de brief aan de VN-secretaris-generaal kondigt Riyad Mansour aan dat hij het verzoek tot lidmaatschap dat dateert uit 2011 ‘op vraag van de Palestijnse leiders’ nieuw leven inblaast. Hij vraagt de Veiligheidsraad om het ‘in april 2024’ te onderzoeken.

De ambassadeur heeft de afgelopen maanden meermaals herhaald dat de Palestijnen met het oog op een mogelijk grootschalig Israëlisch offensief graag een volwaardig lid willen worden van de VN.

De president van de Palestijnse Autoriteit Mahmoud Abbas lanceerde in 2011 de procedure rond de ‘toetreding van de Palestijnse Staat tot de VN’. Die werd nooit afgerond en de Palestijnen kregen uiteindelijk, na de stemming van een resolutie in de Algemene Vergadering van de VN, in november 2012 het statuut van waarnemer.

Volgens het Verdrag van de Verenigde Naties wordt de toetreding van een staat beslist door de Algemene Vergadering, met een tweederdemeerderheid, maar enkel na een positieve aanbeveling van de Veiligheidsraad.

Waarnemers noemen het twijfelachtig dat de vraag zal worden voorgelegd aan de Algemene Vergadering. De kans is namelijk aanzienlijk dat de VS, een bondgenoot van Israël, hun vetorecht zullen gebruiken in de Veiligheidsraad om een lidmaatschap van de Palestijnen te blokkeren.

De Amerikaanse president Joe Biden zei dinsdag dat hij ‘verontwaardigd en diepbedroefd’ is door de Israëlische luchtaanval in Gaza waarbij zeven mensen omkwamen die voor de ngo World Central Kitchen (WCK) werkten. ,,Nog tragischer is dat dit geen op zichzelf staand incident is”, vervolgde Biden. ,,Dit conflict is een van de ergste in de recente geschiedenis, als je kijkt naar het aantal hulpverleners dat is omgekomen.”

Biden zei ook dat Israël niet genoeg doet om hulpverleners en burgers in Gaza te beschermen. ,,De Verenigde Staten hebben er herhaaldelijk bij Israël op aangedrongen om hun militaire operaties tegen Hamas te combineren met humanitaire operaties, om burgerslachtoffers te voorkomen”, zei hij. Hij gaf niet aan wat de eventuele consequenties zijn als Israël daar niet aan voldoet.

De recente Israëlische luchtaanvallen op een hulpkonvooi van hulporganisatie World Central Kitchen (WCK), waarbij zeven hulpverleners omkwamen, waren een ‘ernstige fout’. Dat zei de stafchef van het Israëlische leger, Herzi Halevi, dinsdag.

Volgens Halevi werden de hulpverleners maandag niet opzettelijk aangevallen. Uit onderzoek van het incident door het leger zou gebleken zijn dat de aanvallen het gevolg waren van ‘foutieve identificatie’ van de voertuigen van het hulpkonvooi, aldus Halevi.

WCK was een van de weinige ngo’s die nog actief was in de Gazastrook. De medewerkers deelden voedsel uit en hielpen bij de eerste levering van hulpgoederen per boot vanuit Cyprus. Na de aanval kondigde de organisatie aan zijn operaties in de regio stop te zetten.

Volgens WCK zijn de slachtoffers drie Britten, een man met de Amerikaans-Canadese nationaliteit, een Pool, een Australische en een Palestijn. De Australische premier Anthony Albanese liet weten dat hij de ‘woede’ van het Australische volk heeft gecommuniceerd aan de Israëlische premier Benjamin Netanyahu.

De Israëlische president Isaac Herzog had dinsdagavond ook al zijn verontschuldigingen aangeboden. Netanyahu had het over een ‘onopzettelijke’ aanval en een ‘tragisch’ incident.

Israël is volgens de Amerikaanse regering verantwoordelijk voor de aanval op het Iraanse consulaat in de Syrische hoofdstad Damascus. Dat heeft Pentagon-woordvoerster Sabrina Singh gemeld tijdens een persconferentie.

Bij de aanval op een bijgebouw van het Iraanse consulaat in Damascus zouden zeker dertien mensen zijn omgekomen, onder wie twee generaals en vijf andere leden van de Iraanse Revolutionaire Garde. Iran acht Israël verantwoordelijk voor de aanval en dreigt met vergelding.

Singh kreeg dinsdag de vraag of de VS bij de luchtaanval betrokken waren geweest. ,,De VS hebben geen aanval uitgevoerd in Damascus. Ik moet u naar de Israëliërs doorverwijzen om met hen over de aanval te spreken”, antwoordde ze. Op de vraag of het de officiële inschatting is van de regering dat Israël verantwoordelijk is, antwoordde ze: ,,Dat is onze inschatting.”

Een woordvoerder van het Israëlische leger liet weten niet te reageren op berichten in buitenlandse media.

Volgens Singh heeft de VS Iran via vertrouwelijke kanalen duidelijk gemaakt dat ze niet betrokken waren bij de aanval. Israël had de VS niet op voorhand over de hoogte gebracht van de aanval of het doelwit.

De aanval doet de vrees groeien dat de oorlog tussen Israël en Hamas zich verder uitbreidt in de regio. Iran is een bondgenoot van Hamas, tegen wie Israël sinds oktober een oorlog voert in de Gazastrook.

In Israël zijn opnieuw duizenden mensen de straat op gegaan tegen de regering van premier Benjamin Netanyahu. Demonstranten liepen in Jeruzalem in een mars naar het huis van Netanyahu en vroegen om nieuwe verkiezingen.

Onder de aanwezigen waren familieleden van mensen die gegijzeld zijn door Hamas. Ze vinden dat de huidige regering een deal met die Palestijnse beweging om de gijzelaars vrij te krijgen in de weg staat. Netanyahu zegt er alles aan te doen om hen vrij te krijgen, maar wil ook Hamas verslaan.

Sinds zaterdag worden er al grote protesten georganiseerd tegen de regering. Voor het parlementsgebouw zijn tenten opgezet zodat de demonstranten dagenlang kunnen blijven.

De Israëlische president Isaac Herzog heeft gebeld met de oprichter van World Central Kitchen (WCK), de hulporganisatie waarvan dinsdag zeven mensen omkwamen door een Israëlische aanval. Herzog heeft zijn excuses aangeboden voor het incident en betuigt zijn medeleven aan de families van de slachtoffers, meldt zijn kantoor op X.

De hulpverleners, onder meer afkomstig uit Polen, Australië en het Verenigd Koninkrijk, reden in een konvooi om voedsel naar een opslagplaats te brengen toen ze beschoten werden. Volgens WCK was het logo van de organisatie zichtbaar op de daken van de voertuigen en was er geen reden om te denken dat er militanten aanwezig waren.

Israël heeft verklaard dat het om een ongeluk gaat en belooft onderzoek te doen naar het incident.

Internationaal is met grote verontwaardiging gereageerd. Meerdere landen willen dat Israël meer inspanningen levert om medewerkers van hulporganisaties te beschermen. Polen wil dat de families van de hulpverleners gecompenseerd worden.

Behalve de getroffen hulporganisatie World Central Kitchen schort ook American Near East Refugee Aid (Anera) zijn werkzaamheden op. Volgens de baas van de organisatie werd die beslissing niet lichtzinnig genomen. Het is volgens Anera voor het eerst in 56 jaar dat er gestopt moet worden met vrijwilligerswerk in de Palestijnse gebieden. 

,,Deze aanval kwam enorm bij ons binnen, het is onbegrijpelijk”, zegt hoofd Sean Carroll. ,,Dit zijn onze partners, vrienden. Het is zo pijnlijk, dit is niet te rechtvaardigen”, zei hij tegen de BBC.

Ondertussen wil ook Canada een uitgebreid onderzoek naar de luchtaanval. Een slachtoffer had namelijk een Amerikaans-Canadees paspoort. Buitenlandminister Melanie Joy zegt ‘zeer geschokt’ te zijn. ‘Canada verwacht dat volledige verantwoordelijkheid zal worden genomen voor deze moorden. Aanvallen op humanitaire medewerkers zijn absoluut onaanvaardbaar.’

Israël wil samenwerken met internationale organisaties om de coördinatie van de noodhulp die de Gazastrook binnenkomt te verbeteren. Dinsdag kwamen zeven hulpverleners om door een Israëlische beschieting op een humanitair konvooi. Israël wil voorkomen dat dergelijke incidenten vaker gebeuren.

Israël erkende verantwoordelijk te zijn voor de aanval en spreekt van een ‘tragisch incident’. Defensieminister Yoav Gallant wil daarom een situation room openen om samen met internationale groepen toe te zien op de distributie van noodhulp.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zei tijdens een bezoek in Parijs dat de coördinatie van noodhulp al lang een probleem is. Hij vindt bovendien dat Israël te weinig doet om humanitaire hulp toe te laten tot Gaza.

Zijn Franse collega Stéphane Séjourné veroordeelde de Israëlische aanval. ,,Het beschermen van humanitair personeel is een morele en juridische verplichting waar iedereen zich aan moet houden.”

Bij de dodelijke aanval op hulpverleners van World Central Kitchen is ook een Poolse man omgekomen. De buitenlandminister van Polen heeft Israël om opheldering gevraagd. 

Op X schrijft hij: ‘De Israëlische ambassadeur heeft me verzekerd dat ik snel de resultaten van het onderzoek krijg naar deze tragedie. Ik breng mijn condoleances over naar de familie van onze dappere vrijwilliger en alle burgelijke slachtoffers in de Gazastrook.’

Het Israëlische leger heeft gezegd humanitaire hulp zo veilig mogelijk te willen faciliteren. Premier Netanyahu beloofde een uitvoerig onderzoek en zei dat contact is opgenomen met betrokken regeringen. ,,We zullen alles doen om te zorgen dat zoiets niet nog een keer kan gebeuren.”

Volgens Polen heet het slachtoffer Damian Soból. Soból zou al jaren vrijwilligerswerk hebben gedaan, onder andere voor Oekraïense vluchtelingen na de invasie. De BBC meldt dat er een video circuleert waarin de man uit Przemyśl vertelt over de hulpleveringen. Hij legt daarin uit dat ze water komen brengen en maaltijden die alleen nog opgewarmd hoeven te worden.

De Europese Unie dringt aan op ‘terughoudendheid‘ na de luchtaanval op een bijgebouw van de Iraanse ambassade in de Syrische hoofdstad Damascus. ,,Een nieuwe escalatie in de regio is in niemands belang”, luidt het.

,,In deze extreem gespannen regionale situatie is het echt van het grootste belang om blijk te geven van terughoudendheid, want een nieuwe escalatie in de regio is in niemands belang”, reageerde de woordvoerder van de hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid Josep Borrell dinsdag op de aanval. 

De geestelijke leider van Iran, ayatollah Ali Khamenei, waarschuwde eerder in een mededeling dat zijn land Israël zal ‘straffen’ voor de raid op het gebouw naast de ambassade in Damascus, waar het consulaat en de residentie van de ambassadeur gevestigd zijn. 

Bij de luchtaanval kwamen volgens de Iraanse staatstelevisie dertien mensen om het leven, onder wie zeven Iraniërs. Onder de slachtoffers zouden zich topfiguren van de buitenlandse tak van de Revolutionaire Garde bevinden. Zo zou de leider van de operaties in Syrië en Libanon, generaal Mohammad Reza Zahedi, uitgeschakeld zijn.

Israëlische onderhandelaars hebben een nieuw voorstel voor een staakt-het-vuren en vrijlating van gijzelaars opgesteld in Cairo, zei het kantoor van premier Benjamin Netanyahu: ‘Als onderdeel van de besprekingen, en met de behulpzame bemiddeling van egypte, hebben de bemiddelaars een actueel voorstel geformuleerd dat door Hamas geadresseerd kan worden.’

Israël heeft een onafhankelijk onderzoek beloofd na een dodelijke aanval op een konvooi van World Central Kitchen (WCK) in de Gazastrook. De Israëlische strijdkrachten hebben ook de oprichter van die hulporganisatie gecondoleerd met de dood van zeven medewerkers.

Israël erkent verantwoordelijk te zijn voor hun dood. De strijdkrachten spreken in een verklaring over een ‘tragisch incident‘ dat het gevolg was van een Israëlische aanval.

De slachtoffers waren betrokken bij voedselhulp in Gaza. Ze kwamen uit Australië, Polen, het Verenigd Koninkrijk en de Palestijnse gebieden. Een van de slachtoffers had zowel de Amerikaanse als de Canadese nationaliteit. WCK zegt dat ze zijn omgekomen door een Israëlische aanval en heeft de activiteiten in Gaza opgeschort. Het Britse Sky News berichtte later dat hulpgoederen die waren aangevoerd per schip niet allemaal meer uitgeladen worden. Zo’n 240 ton aan voedselhulp zou worden teruggebracht naar Cyprus.

De aanval leidde internationaal tot verontwaardigde reacties. Polen en Spanje hebben Israël gevraagd op te helderen wat precies is gebeurd. Ook de VS reageerden geschokt en EU-buitenlandchef Josep Borrell drong aan op een onderzoek. De Israëlische strijdkrachten hebben inmiddels toegezegd dat onafhankelijke experts dat gaan uitvoeren.

Het onderzoek wordt gedaan door een ‘onafhankelijk, professioneel en deskundig orgaan’, aldus een Israëlische legerwoordvoerder. Die trad verder niet in detail over welke experts Israël daarvoor in gedachten heeft. Premier Benjamin Netanyahu zei de aanval te betreuren. ,,In de afgelopen dag vond helaas een tragische voorval plaats waarbij onze troepen in de Gazastrook onbedoeld onschuldige mensen hebben geraakt”, zei hij.

De Iraanse president Ebrahim Raisi heeft de luchtaanval op een pand van de diplomatieke vertegenwoordiging van Iran in de Syrische hoofdstad Damascus fel veroordeeld en met tegenacties gedreigd. Het was volgens hem een Israëlische terroristische luchtaanval en een grove schending van de internationale afspraken over diplomatieke vertegenwoordiging. De machtigste man van Iran, geestelijk leider ayatollah Ali Khamenei, zei dat de aanval wordt gewroken.

Beelden weergegeven door het Syrische persbureau SANA tonen een vrijwel volkomen verwoest pand in het stadsdeel Mezzeh waar een Iraanse vlag voor aan de vlaggenstok zit. Bij de luchtaanval zijn naar verluidt dertien doden gevallen. Onder hen waren zeven Iraniërs, onder wie twee topfiguren van de buitenlandse strijdmacht van het Korps van de Islamitische Revolutionaire Garde van Iran (IRGC). 

Volgens Israëlische media is met de luchtaanval de man uitgeschakeld die al vele jaren leiding geeft aan acties van het IRGC in Syrië en Libanon, generaal Mohammad Reza Zahedi. Hij zou de tweede man zijn geweest van de eenheid Quds (Jeruzalem) van het IRGC. Hij zou ook volgens Israëlische media de hoogste Iraanse functionaris zijn die Israël in bijna een half jaar tijd in Syrië heeft gedood.

De sjiitische Libanese beweging Hezbollah heeft ook wraak aangekondigd. Het overwegend sjiitische Iran steunt Hezbollah en de Syrische regering van president Bashar al Assad. Mogelijk vraagt Iran Hezbollah en de beweging van de Houthi’s in Jemen hun acties op te voeren. En wellicht overweegt het IRGC aanslagen op Israëlische diplomatieke vertegenwoordigingen. Bijna een maand geleden werd er in Lima een man met de Peruaanse en de Iraanse nationaliteit gearresteerd die wordt verdacht van het beramen van aanslagen in Peru namens het IRGC.

De verwoesting van het Al Shifa-ziekenhuis heeft ‘het hart’ van het gezondheidsstelsel van Gaza geraakt. Dat zei de WHO dinsdag. ,,Al Shifa verwoesten betekent het hart uit het gezondheidsstelsel rukken”, aldus woordvoerder Margaret Harris.

De Israëlische troepen verlieten het ziekenhuis maandag na een twee weken durende militaire operatie.

Beelden van het ziekenhuis nadien: 

Volgens de Amerikaanse humanitaire organisatie World Central Kitchen (WCK) zijn bij de Israëlische aanval in de stad Deir al-Balah zeker zeven medewerkers om het leven gekomen. ,,World Central Kitchen is er kapot van om te moeten bevestigen dat zeven leden van ons team omkwamen in Gaza bij een bombardement van het Israëlisch leger”, aldus de voedselhulporganisatie.

De slachtoffers zijn afkomstig uit Australië, Polen en het Verenigd Koninkrijk. Ook is er een burger met de Amerikaans-Canadese nationaliteit en iemand van Palestijnse origine onder de slachtoffers.

Ze waren op het moment van de aanval, maandagavond laat, bezig met het leveren van ‘broodnodige’ voedselhulp die maandag over zee was aangekomen bij een tijdelijke pier. De hulporganisatie schort de activiteiten in de regio, waar hongersnood dreigt, op. 

Het Israëlische leger zegt dat het een onderzoek doet naar het incident. De Verenigde Staten, die steeds meer afstand nemen van hun Israëlische bondgenoot na zes maanden oorlog en de hoge menselijke tol daarvan, zeggen ‘diep bezorgd’ te zijn. Zowel het Witte Huis als de Australische premier Albanese hebben geschokt gereageerd. 

Een konvooi van drie voertuigen van WCK had voedselhulp dat over zee naar de Gazastrook was vervoerd naar een opslagplaats gebracht. Er was volgens WCK geen enkel conflict in de omgeving toen de voertuigen onder vuur kwamen te liggen. 

World Central Kitchen is een internationale organisatie die in noodsituaties voedselhulp biedt, en werd opgericht door chef-kok José Andrés, naar aanleiding van de verwoestende aardbeving in Haïti in 2010. Het hoofdkwartier van de organisatie is in Washington. De organisatie verzorgt maaltijden in zwaar getroffen gebieden. Ze is onder meer actief geweest in Cambodja, Haïti, Oekraïne en Zambia. Andrés heeft geschokt gereageerd op de luchtaanval. ,,Ik heb een gebroken hart en rouw voor de familie en vrienden van de slachtoffers en voor de hele WCK-familie. De World Central Kitchen heeft verscheidene broeders en zusters verloren.”

Japan heeft een einde gemaakt aan de opschorting van betalingen aan de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen UNRWA, meldt het Japanse persbureau Jiji.

Ook de Europese Unie, Canada, Australië, Zweden en Finland hervatten de afgelopen weken de betalingen aan UNRWA. De Verenigde Staten, Israëls belangrijkste bondgenoot, hebben daarentegen geformaliseerd dat ze tot maart 2025 geen betalingen doen aan de vluchtelingenorganisatie.

Meerdere landen schortten de financiering op na Israëlische beschuldigingen over de betrokkenheid van UNRWA-personeel bij de verrassingsaanval op 7 oktober waarbij volgens Israël 1200 doden vielen. Het zou gaan om twaalf medewerkers. In de Gazastrook werken meer dan 13.000 mensen voor de VN-organisatie, die ook actief is op de Westelijke Jordaanoever en in Jordanië, Libanon en Syrië.

UNRWA, opgericht door de Algemene Vergadering van de VN in 1949, ondersteunt zes miljoen Palestijnse vluchtelingen in verschillende landen en is de grootste verstrekker van humanitaire hulp in Gaza.

Het Witte Huis heeft zijn medeleven betuigd na de dood van werknemers van de Amerikaanse humanitaire organisatie World Central Kitchen (WCK) in Gaza. Ze kwamen maandag met hun chauffeur om het leven bij een Israëlische aanval op een voertuig in de stad Deir al-Balah. 

‘We zijn diepbedroefd en diep verontrust door de aanval’, zei woordvoerder Adrienne Watson van de Nationale Veiligheidsraad op X. ‘Hulpverleners moeten worden beschermd omdat zij de broodnodige hulp bieden, en we dringen er bij Israël op aan om onmiddellijk te onderzoeken wat er is gebeurd’, voegde ze eraan toe.

Drie slachtoffers hebben volgens persbureau AFP de Britse, Australische en Poolse nationaliteit. Die van de vierde persoon is onbekend, aldus het ministerie, maar media spreken over een Ierse medewerker. Het vijfde slachtoffer is een Palestijnse chauffeur en vertaler.

WCK is naar eigen zeggen op de hoogte van berichten dat medewerkers zijn omgekomen bij een Israëlische aanval ‘terwijl ze werkten ter ondersteuning van onze humanitaire voedselleveringsinspanningen’ in Gaza. ‘Dit is een tragedie. Humanitaire hulpverleners en burgers mogen NOOIT een doelwit zijn‘, luidt het op X.

Het Palestijnse nieuwsagentschap Quds News Network plaatste op hetzelfde sociale medium ‘de laatste beelden‘ gemaakt door twee van de slachtoffers ‘die ijverig maaltijden bereiden voor ontheemde Palestijnen in Gaza.’ De WCK-hulpverleners zijn een man en een vrouw. 

De Iraanse Revolutionaire Garde (IRG) heeft de dood van twee generaals uit hun gelederen bevestigd. Zij kwamen om bij een Israëlische aanval op het consulaire gebouw van de Iraanse ambassade in de Syrische hoofdstad Damascus.

Het gaat om de brigadegeneraals Mohammad Reza Zahedi en zijn plaatsvervanger Mohammad Hadi Haji, aldus de IRG. Ook vijf andere leden van de Revolutionaire Garde overleefden de aanval niet.

Het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten schat het totale dodental van de aanval op elf, onder wie twee Syriërs die samenwerken met de IRG en een lid van de door Iran gesteunde sjiitische Hezbollah-militie. Het was de tweede dag op rij dat Israël zich op Syrisch grondgebied richtte. Hezbollah heeft inmiddels vergeldingsacties aangekondigd.

Israël voert vaker aanvallen uit op Syrië, zeker sinds de oorlog in de Gazastrook is uitgebroken. In dat land zitten veel militairen van Iran, een vijand van Israël. Teheran steunt de regering van de Syrische president Bashar al Assad en de Palestijnse beweging Hamas.

Bij een Israëlische aanval op een voertuig in het centrum van de Gazastrook zijn vier buitenlandse medewerkers van de Amerikaanse organisatie World Central Kitchen (WCK) en hun chauffeur om het leven gekomen. Dat meldt het ministerie van Gezondheid van Hamas maandag.

Drie slachtoffers hebben de Britse, Australische en Poolse nationaliteit. De nationaliteit van de vierde persoon is onbekend, aldus het ministerie. Het vijfde slachtoffer is een Palestijnse chauffeur en vertaler.

Lees hier het hele verhaal 

Israël heeft maandag in een videoconferentie aan de Verenigde Staten beloofd rekening te zullen houden met de bestaande zorgen over het geplande offensief in Rafah in de Gazastrook. Dat blijkt uit een verklaring van het Witte Huis. Van Amerikaanse kant werd de videoconferentie bijgewoond door minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken en de nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan.

Nagenoeg gelijktijdig diende Frankrijk een ontwerpresolutie in bij de VN-Veiligheidsraad waarin wordt opgeroepen tot VN-toezicht op een staakt-het-vuren in de Gazastrook. De resolutie bevat daarnaast voorstellen om de Palestijnse Autoriteit te helpen verantwoordelijkheden op zich te nemen in Gaza.

De ontwerpresolutie roept ook op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas in Gaza en eist de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van alle gijzelaars die nog in Gaza worden vastgehouden door Hamas en anderen. De resolutie zegt niets over de duizenden Palestijnen die Israël sinds 7 oktober heeft opgepakt en zonder proces vasthoudt.